Τέμπη έκρηξη: Η πραγματογνωμοσύνη καταλογίζει συγκεκριμένες ευθύνες σε πέντε επίπεδα
Νέα τεχνική έκθεση έρχεται να ρίξει φως στα αίτια της φονικής πυρκαγιάς που ακολούθησε τη μοιραία σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών στα Τέμπη, προκαλώντας τον θάνατο 57 ανθρώπων. Η έκθεση συντάχθηκε από πραγματογνώμονες που ορίστηκαν από την οικογένεια της 23χρονης Ιφιγένειας Μήτσκα, η οποία συγκαταλέγεται στα θύματα του δυστυχήματος. Η πραγματογνωμοσύνη αποδίδει την πυρόσφαιρα σε ηλεκτρικές εκκενώσεις από καλώδια υψηλής τάσης (25.000V) που κόπηκαν κατά τη σύγκρουση, σε συνδυασμό με το έλαιο σιλικόνης από μετασχηματιστές, το οποίο διασκορπίστηκε στον χώρο, επιταχύνοντας τη μετάδοση της φωτιάς. Σύμφωνα με το πολυσέλιδο πόρισμα (51 σελίδων), η φωτιά μεταδόθηκε ταχύτατα μέσω των υλικών κατασκευής των βαγονιών: υφασμάτινα καθίσματα, ξύλινες επενδύσεις, πλαϊνά και αφρολέξ. Τα υλικά αυτά λειτούργησαν ως καύσιμη ύλη, καθιστώντας αδύνατη τη διαφυγή για αρκετούς επιβάτες που εγκλωβίστηκαν, κυρίως στα πρώτα βαγόνια της επιβατικής αμαξοστοιχίας.
Κατά τη διάρκεια αυτοψίας από πραγματογνώμονες του Τμήματος Τροχαίας Λάρισας, εντοπίστηκαν δύο ουσίες:
-
Έλαιο σιλικόνης: Προέρχεται από τους μετασχηματιστές των ηλεκτράμαξων. Αν και έχει σημείο ανάφλεξης άνω των 300°C, κατά την καύση του παράγει εξαιρετικά εύφλεκτα αέρια όπως υδρογόνο, μεθάνιο, αιθένιο και ακετυλένιο.
-
Υγρά μπαταρίας: Πυκνό διάλυμα υδροξειδίου του καλίου, ιδιαίτερα διαβρωτικό, που μπορεί να προκαλέσει σοβαρά εγκαύματα.
Η εκτενής παρουσία ελαίου σιλικόνης εντός των βαγονιών θεωρείται καθοριστική για την εξάπλωση της πυρκαγιάς.
Οι ευθύνες: Από τον σταθμάρχη μέχρι τα συστήματα ασφαλείας
Η πραγματογνωμοσύνη καταλογίζει συγκεκριμένες ευθύνες σε πέντε επίπεδα:
-
Σταθμάρχης Σ.Σ. Λάρισας:
-
Παρέβη τη διαδικασία χάραξης πορείας και δεν έλεγξε τη θέση του κλειδιού Νο118.
-
Δεν επιβεβαίωσε μέσω του πίνακα χειρισμών ότι το τρένο κινείται στη σωστή γραμμή.
-
-
Μηχανοδηγός επιβατικής αμαξοστοιχίας:
-
Δεν επικοινώνησε με τον σταθμάρχη για την ακατάλληλη σηματοδότηση.
-
Συνέχισε να κινείται παρά την απουσία φωτεινών σημάτων.
-
-
Συστήματα ασφαλείας:
-
Το σύστημα ETCS ήταν εγκατεστημένο αλλά δεν λειτουργούσε ποτέ στην πράξη.
-
Δεν λειτουργούσαν ούτε οι φωτεινοί σηματοδότες ούτε οι αισθητήρες κατάληψης γραμμών.
-
-
ΤΡΑΙΝΟΣΕ (Hellenic Train):
-
Καταλογίζεται ευθύνη για ελλιπή συντήρηση, ειδικά στο κάθισμα της θέσης 67 του τρίτου βαγονιού, από όπου εκτινάχθηκε και βρήκε τον θάνατο η Ιφιγένεια Μήτσκα.
-
-
ΟΣΕ και κάθε αρμόδιος φορέας εποπτείας:
-
Δεν ασκήθηκε ο απαιτούμενος έλεγχος στη λειτουργία και τη συντήρηση του δικτύου και του τροχαίου υλικού.
-
Το δίκτυο GSM-R, σύστημα επικοινωνίας φωνής και δεδομένων μεταξύ μηχανοδηγών και σταθμών, δεν είχε εγκατασταθεί πλήρως. Παρότι υπήρχαν οι κεραίες του συστήματος, οι αμαξοστοιχίες δεν διέθεταν τις αναγκαίες συσκευές. Η ανεπάρκεια αυτή καθιστούσε αδύνατη την ασφαλή επικοινωνία μεταξύ μηχανοδηγών και σταθμαρχείων, ειδικά σε κρίσιμες συνθήκες, όπως αυτή της νύχτας της τραγωδίας.
