Για να αποφύγουν να «καταλήξουν σε γηροκομείο», 14 ηλικιωμένοι αγόρασαν ένα μεγάλο σπίτι όπου ζουν όλοι μαζί
Στη μικρή γαλλική κοινότητα Bérat, κοντά στην Τουλούζη, 14 ηλικιωμένοι αποφάσισαν να γράψουν το δικό τους εναλλακτικό σενάριο ζωής. Αντί να καταλήξουν σε γηροκομείο, ένωσαν τις δυνάμεις τους και αγόρασαν ένα αρχοντικό του 18ου αιώνα, μετατρέποντάς το σε έναν κοινόχρηστο χώρο διαβίωσης και πολιτισμού. Το ακίνητο, έκτασης 300 τετραγωνικών μέτρων, διαθέτει μεγάλο κήπο και βοηθητικά κτίσματα. Ονομάζεται «La Ménardière» και λειτουργεί πλέον ως κοινόβιο, κέντρο πολιτιστικών δράσεων και «καταφύγιο» ενεργών ανθρώπων τρίτης ηλικίας που αρνούνται να ζήσουν απομονωμένοι.
Πίσω από την πρωτοβουλία βρίσκονται η Αν-Μαρί Φοκώ και ο σύντροφός της, Μισέλ Μαλακάρνε, ιδρυτές του δικτύου ανεξάρτητων κινηματογράφων Utopia. Η ιδέα ξεκίνησε το 2018, όταν πλησίαζαν τη συνταξιοδότηση και συνειδητοποίησαν ότι ήθελαν κάτι διαφορετικό από την προοπτική ενός ιδρύματος. «Τα γηροκομεία είναι χώροι απομόνωσης, όπου οι ηλικιωμένοι παύουν να μετρούν. Πολλοί ζουν στη μοναξιά, με την κακομεταχείριση να ελλοχεύει», δήλωσε ο 78χρονος Μισέλ. Έτσι, γεννήθηκε η ιδέα ενός χώρου «σαν κάστρο», όπου άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας θα μπορούσαν να ζουν μαζί, με αυτονομία, κοινωνικότητα και αλληλοϋποστήριξη.
Μετά από δημόσια διαβούλευση και αρκετές συζητήσεις, 14 άτομα –άγνωστα μεταξύ τους ως τότε– δημιούργησαν συνεταιρισμό και απέκτησαν το ακίνητο με κόστος 1,1 εκατ. ευρώ. Το έργο πέρασε από δυσκολίες, ειδικά κατά την περίοδο της πανδημίας, αλλά ολοκληρώθηκε το 2021, όταν και οι πρώτοι κάτοικοι μετακόμισαν. Οι ηλικίες των μελών κυμαίνονται από 62 έως 81 ετών. Κάποιοι εγκατέλειψαν στην πορεία, αλλά αντικαταστάθηκαν εύκολα χάρη στον ευέλικτο χαρακτήρα του συνεταιρισμού, όπως εξηγεί η Αν-Μαρί. Η κατανομή των κατοικιών βασίζεται στο εμβαδόν και το ενοίκιο διαμορφώνεται αναλόγως. Το ακίνητο περιλαμβάνει περίπου δέκα διαμερίσματα 25 έως 60 τ.μ., δύο ορόφους με ανελκυστήρα και κοινόχρηστο ισόγειο με κουζίνα, τραπεζαρία, σαλόνι και βιβλιοθήκη. Στον εξωτερικό χώρο κατασκευάζονται επιπλέον τέσσερις κατοικίες των 80 τ.μ.
Ανοιχτοί στην κοινωνία – Όχι απομονωμένοι
Το «La Ménardière» δεν λειτουργεί σαν κλειστή κοινότητα. Βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από καταστήματα και ιατρικές υπηρεσίες και έχει αποφασίσει να παίξει ενεργό ρόλο στη ζωή του χωριού. Διοργανώνει συναυλίες, λογοτεχνικές βραδιές, κινηματογραφικές προβολές στους πρώην στάβλους και θεατρικές παραστάσεις σε υπαίθριους χώρους. Οι δράσεις είναι ανοιχτές για όλους τους κατοίκους του Bérat, το οποίο αριθμεί περίπου 3.000 κατοίκους. «Φτιάξαμε έναν τόπο συνάντησης, ένα σημείο ζωής. Μπορεί να είμαστε ηλικιωμένοι, αλλά συνεχίζουμε να αισθανόμαστε χρήσιμοι», δηλώνει με χαμόγελο η Αν-Μαρί Φοκώ.
