Οι εικόνες από το Πάσχα στην Κέρκυρα, κατανυκτικές και λαμπερές μαζί, κάνουν κάθε χρόνο τον γύρο του κόσμου
Το Πάσχα στην Κέρκυρα δεν είναι απλώς μια γιορτή – είναι μια εμπειρία που ξυπνά τις αισθήσεις, συγκλονίζει την ψυχή και μένει ανεξίτηλη στη μνήμη. Ανάμεσα σε ορθόδοξες και καθολικές επιρροές, με βενετσιάνικο χρώμα στα πλακόστρωτα καντούνια και μοναδική μυσταγωγία στην ατμόσφαιρα, το νησί μεταμορφώνεται τη Μεγάλη Εβδομάδα σε έναν ζωντανό, παλλόμενο τόπο λατρείας και παραδόσεων. Χιλιάδες επισκέπτες κατακλύζουν την πόλη και τα χωριά, προκειμένου να γευτούν από κοντά το πνεύμα των ημερών και να γίνουν κοινωνοί μιας παράδοσης βαθιά ριζωμένης στον χρόνο.
Αναμφίβολα, το πιο φημισμένο και φαντασμαγορικό έθιμο του νησιού είναι αυτό των μπότηδων, το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου. Στις 11:00, με το άκουσμα του «Ἀνάστα, ὁ Θεός» από τον Μητροπολίτη και το σήμα της Πρώτης Ανάστασης, οι καμπάνες ηχούν χαρμόσυνα και ο ουρανός γεμίζει από τον ήχο των πήλινων κανατιών που σπάνε με δύναμη στα καλντερίμια της πόλης. Οι μπότηδες – στολισμένοι με κόκκινες κορδέλες, γεμάτοι νερό για περισσότερο θόρυβο – εκτοξεύονται από μπαλκόνια και παράθυρα, σε ένα έθιμο εντυπωσιακό και συμβολικό: το σπάσιμο της κακοτυχίας και η προετοιμασία για την έλευση του νέου, της Ανάστασης και της ζωής.
Το έθιμο αυτό έχει τις ρίζες του στην εποχή της Ενετοκρατίας, όταν οι καθολικοί Βενετοί έσπαγαν τις παλιές στάμνες την Πρωτοχρονιά, ως κάλεσμα της τύχης. Οι ορθόδοξοι Κερκυραίοι το υιοθέτησαν και, με το πέρασμα των αιώνων, το μετέφεραν στη λαμπρότερη ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας. Ακόμη και σήμερα, πολλοί θεατές κρατούν κομμάτια από τους σπασμένους μπότηδες, πιστεύοντας ότι φέρνουν καλοτυχία και ευημερία.
Η εικόνα της Σπιανάδας – της μεγαλύτερης πλατείας στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια – γεμάτης από κόσμο που περιμένει καρτερικά να δει τους μπότηδες να συντρίβονται, είναι μοναδική. Χρώματα, ήχοι, πρόσωπα, συναισθήματα – όλα αναμειγνύονται σε ένα θέαμα που συναρπάζει και συγκινεί. Και δεν είναι μόνο οι μπότηδες. Την ίδια μέρα, τελείται και ένα λιγότερο γνωστό αλλά εξίσου γοητευτικό έθιμο: η Μαστέλα. Στολισμένο βαρέλι με νερό τοποθετείται σε κεντρικό σημείο, και οι περαστικοί ρίχνουν μέσα κέρματα, κάνοντας ευχές. Με την Πρώτη Ανάσταση, κάποιος πέφτει μέσα και τα μαζεύει – σύμβολο τύχης και αναγέννησης.
Η γιορτή ξεκινά, όμως, νωρίτερα: στις 09:00 το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, η λιτανεία του Αγίου Σπυρίδωνα – θεσμός από το 1550, όταν ο άγιος έσωσε το νησί από τον λιμό – διασχίζει τους δρόμους της πόλης. Μαζί του και ο Επιτάφιος, ενώ η πομπή συνοδεύεται από τις περίφημες φιλαρμονικές της Κέρκυρας, που συνθέτουν ένα ακουστικό τοπίο ανεπανάληπτο. Οι εικόνες από το Πάσχα στην Κέρκυρα, κατανυκτικές και λαμπερές μαζί, κάνουν κάθε χρόνο τον γύρο του κόσμου. Στο διαδίκτυο, στις καρδιές των προσκυνητών και στις μνήμες όσων το ζουν από κοντά, η Κέρκυρα μετατρέπεται σε μια γέφυρα ανάμεσα στο Θείο και στο ανθρώπινο, στην πίστη και στη γιορτή, στην παράδοση και στη ζωντάνια της εποχής.
