Μέτρα ΔΕΘ 2025: Η περίπτωση Δένδια και τα «παραδείγματα εξοικονόμησης»
Με τις πολιτικές εντάσεις να κλιμακώνονται και τις δημοσιονομικές ισορροπίες να παραμένουν εύθραυστες, ξεκινά το παρασκήνιο γύρω από τις παροχές που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός στη φετινή Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Η κυβέρνηση κινείται ανάμεσα σε δύο κέντρα πίεσης: τις Βρυξέλλες, όπου επιδιώκει μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων εντός των ευρωπαϊκών κανόνων, και το εσωτερικό πολιτικό πεδίο, όπου αυξάνεται η πίεση για κοινωνική ενίσχυση και πολιτικά αντανακλαστικά στις ανάγκες της μεσαίας τάξης. Το οικονομικό επιτελείο καλείται να σταθμίσει όλους τους παράγοντες – την προοδευτική χαλάρωση των ευρωπαϊκών περιορισμών, τις τάσεις του κρατικού προϋπολογισμού και τις αποδόσεις της μάχης κατά της φοροδιαφυγής – πριν διαμορφώσει το οριστικό πακέτο παρεμβάσεων. Το τοπίο θα έχει ξεκαθαρίσει μέχρι τα μέσα Ιουλίου, με τις 100 επόμενες ημέρες να θεωρούνται κρίσιμες για τη χάραξη της οικονομικής στρατηγικής του 2025 και του 2026.
Τέλος στις «γενικές παροχές» – Στροφή σε στοχευμένα μέτρα
Το Μέγαρο Μαξίμου απορρίπτει τη λογική των οριζόντιων επιδομάτων, επισημαίνοντας πως ιστορικά δεν προσέφεραν πολιτικά οφέλη, αντιθέτως επιβάρυναν τη χώρα και τις επόμενες γενιές. Αντιθέτως, προωθείται μια γραμμή παρεμβάσεων με σαφές κοινωνικό αποτύπωμα, οικονομικό ρεαλισμό και στόχευση σε ευάλωτες αλλά και παραγωγικές κοινωνικές ομάδες.
Πέντε μέτρα υπό επεξεργασία
Οι πρώτες προτάσεις που κερδίζουν έδαφος ενόψει των εξαγγελιών στη ΔΕΘ περιλαμβάνουν:
-
Φοροελαφρύνσεις και μείωση τεκμηρίων για τη μεσαία τάξη, με επίκεντρο οικογένειες με παιδιά και ετήσια εισοδήματα άνω των 40.000 ή 50.000 ευρώ.
-
Πρόγραμμα κοινωνικής στέγασης για φοιτητές, νέα ζευγάρια και δημοσίους υπαλλήλους που υπηρετούν μακριά από τον τόπο διαμονής τους, με στόχο την αντιμετώπιση του υψηλού κόστους ενοικίου και την ενίσχυση του δημογραφικού.
-
Αναθεώρηση της φορολογίας στα εισοδήματα από ενοίκια, ειδικά για τους ιδιοκτήτες που εισπράττουν πάνω από 1.000 ευρώ μηνιαίως, με στόχο τη μείωση της φοροδιαφυγής και την ανακούφιση των ενοικιαστών.
-
Μείωση στον ΕΝΦΙΑ, με προσαύξηση της έκπτωσης για οικογένειες με παιδιά, ώστε να υπάρξει σύμπλευση φορολογικής και κοινωνικής πολιτικής.
-
Μισθολογικές αυξήσεις στα Σώματα Ασφαλείας από τον Οκτώβριο, σε συνέχεια των αυξήσεων στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Οι πρόσφατες αυξήσεις στους στρατιωτικούς, που εξήγγειλε ο υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας, αποτέλεσαν αντικείμενο πολιτικής συζήτησης και κίνητρο για ανάλογες διεκδικήσεις σε άλλους κλάδους του Δημοσίου. Το οικονομικό επιτελείο, ωστόσο, υπογραμμίζει πως οι συγκεκριμένες αυξήσεις καλύφθηκαν κατά μεγάλο μέρος από εξοικονομήσεις που προέκυψαν λόγω της συνταξιοδότησης περίπου 1.700 ανώτατων αξιωματικών, γεγονός που περιόρισε τις δαπάνες μισθοδοσίας κατά 30 εκατ. ευρώ ετησίως. Στα Σώματα Ασφαλείας, ωστόσο, δεν καταγράφεται αντίστοιχη κινητικότητα στην κορυφή της ιεραρχίας, με αποτέλεσμα να απαιτούνται άλλου τύπου παρεμβάσεις για τη χρηματοδότηση τυχόν μισθολογικών ενισχύσεων.
Καθοριστικής σημασίας για τη διαμόρφωση του τελικού σχεδίου θα είναι το αν τα 2 δισ. ευρώ που εισπράχθηκαν το 2024 από τη φοροδιαφυγή αποδειχθούν διατηρήσιμα. Η κυβέρνηση προσβλέπει στην αξιοποίησή τους για μόνιμες ελαφρύνσεις, ωστόσο η τελική κρίση θα ανήκει στην Κομισιόν, μέσω της έκθεσης μεταμνημονιακής εποπτείας που αναμένεται τον Ιούνιο. Από τις πρώτες επαφές των ευρωπαίων τεχνοκρατών με τα ελληνικά υπουργεία διαφάνηκε πως δεν υπάρχει διάθεση για έγκριση οριζόντιων παροχών, όπως η επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού ή η καταβολή επιπλέον συντάξεων. Το εκτιμώμενο κόστος, ύψους 8 δισ. ευρώ ετησίως, θεωρείται δυσανάλογο με τα περιθώρια που δίνουν οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες. Το βάρος που έχει ήδη προσθέσει στον κρατικό προϋπολογισμό η πολιτική των 22 μισθολογικών παροχών που έχουν εφαρμοστεί ή προγραμματιστεί από το 2023 έως και το 2026, δημιουργεί πρόσθετους περιορισμούς. Το οικονομικό επιτελείο καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στην ανάγκη για στήριξη των πολιτών και στις δεσμεύσεις έναντι των εταίρων, χωρίς να διακυβεύσει τη σταθερότητα των δημόσιων οικονομικών.
