Πάπας Φραγκίσκος: Ο Προκαθήμενος που άλλαξε την πορεία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας
Ο Πάπας Φραγκίσκος, κατά κόσμον Χόρχε Μάριο Βεργκόλιο, υπήρξε ο 266ος Ποντίφικας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Η θητεία του δεν περιορίστηκε στη διατήρηση της παράδοσης, αλλά σηματοδότησε μια ιστορική προσπάθεια επανερμηνείας του Χριστιανικού μηνύματος μέσα στον σύγχρονο κόσμο. Από την ταπεινή του ζωή ως Ιησουίτης μέχρι τις πιο ηχηρές του παρεμβάσεις για τους φτωχούς, τους πρόσφυγες, την κλιματική κρίση και τη μεταρρύθμιση της Εκκλησίας, ο Φραγκίσκος άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στο σώμα της πίστης και στη συνείδηση της ανθρωπότητας.
Στις 28 Φεβρουαρίου 1998, ο Βεργκόλιο χειροτονείται Αρχιεπίσκοπος Μπουένος Άιρες, συνεχίζοντας την πνευματική του πορεία που είχε ξεκινήσει το 1969. Το 2001, ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄ τον αναδεικνύει Καρδινάλιο. Αντί να γιορτάσει την τιμή, ο ίδιος καλεί τους φίλους του να διαθέσουν τα χρήματα για την ενίσχυση των φτωχών της Αργεντινής. Το 2005, συμμετέχει στο πρώτο του κονκλάβιο, που ανέδειξε τον Τζόζεφ Ράτσινγκερ ως Πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ΄.Στις 13 Μαρτίου 2013, ο Βεργκόλιο εκλέγεται Πάπας, ύστερα από την παραίτηση του προκατόχου του λόγω του σκανδάλου «Vatican Leaks». Επιλέγει το όνομα Φραγκίσκος, προς τιμήν του Αγίου της Ασίζης, στέλνοντας εξαρχής μήνυμα σεμνότητας, φροντίδας για τους φτωχούς και επιστροφής στην ουσία του Χριστιανισμού.
Πρωτοβουλίες που συγκλόνισαν και ενέπνευσαν
-
Ιούλιος 2013 – Λαμπεντούζα: Στην πρώτη του επίσημη επίσκεψη, επιλέγει το ιταλικό νησί-σύμβολο του προσφυγικού. Μιλά για «παγκόσμια απώλεια ανθρωπιάς», καταδικάζοντας τους διακινητές και όσους αδιαφορούν.
-
Ιούλιος 2013 – Ανοίγματα για την ομοφυλοφιλία και τις γυναίκες: Σε επιστροφή από τη Βραζιλία δηλώνει: «Ποιος είμαι εγώ να κρίνω;». Αν και δεν άλλαξε το δόγμα, άλλαξε τον τόνο: περισσότερη κατανόηση, λιγότερη καταδίκη.
-
Ιανουάριος 2015 – Μανίλα: Σε μια από τις μεγαλύτερες ανοιχτές θρησκευτικές τελετές στην ιστορία, 6 εκατομμύρια καθολικοί συγκεντρώνονται για να τον ακούσουν. Μιλά για ταπεινότητα και ενότητα.
-
Σεπτέμβριος 2015 – Καπιτώλιο: Ο πρώτος Πάπας που μιλά στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, με λόγο υπέρ των μεταναστών, των φτωχών και του πλανήτη.
-
Μάρτιος 2016 – Τελετή του Νιπτήρος: Πλένει τα πόδια προσφύγων – ένα στιγμιότυπο ταπείνωσης, που ερμηνεύτηκε ως ισχυρό μήνυμα κατά της ξενοφοβίας.
-
Απρίλιος 2019 – Νότιο Σουδάν: Φιλά τα πόδια ηγετών σε εμφύλιο για να τους παρακινήσει να συνθηκολογήσουν. Μια πράξη συμβολικής ειρήνευσης που ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο.
-
Μάρτιος 2020 – Λειτουργία στην άδεια πλατεία του Αγίου Πέτρου: Κατά την πανδημία, μιλά σε μια βουβή Ρώμη, μετατρέποντας τη μοναξιά της στιγμής σε παγκόσμιο μήνυμα ελπίδας.
Η δεύτερη επίσκεψη στη Λέσβο και οι παρεμβάσεις για την Παλαιστίνη
Τον Δεκέμβριο του 2021, επιστρέφει στην Ελλάδα και στη Λέσβο, θέλοντας ξανά να δώσει φωνή στους κατατρεγμένους της Μεσογείου. Το 2023, με την έναρξη των ισραηλινών επιχειρήσεων στη Γάζα, ξεκινά εβδομαδιαίες βιντεοκλήσεις με καθολικούς ιερείς στην Παλαιστίνη, ακόμη και κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του. Τον Φεβρουάριο του 2025, λίγο πριν αφήσει την τελευταία του πνοή, ο Φραγκίσκος απευθύνει μία τελευταία, ηχηρή επιστολή προς τους επισκόπους των ΗΠΑ, καταδικάζοντας τα σχέδια απελάσεων της Κυβέρνησης Τραμπ. Δεν διστάζει να στοχεύσει προσωπικά τον Αντιπρόεδρο Βανς, τον τελευταίο ηγέτη ξένης χώρας που συνάντησε: «Όποιος διώχνει τους ανθρώπους από τη γη της ελπίδας, δεν είναι χριστιανός», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο Πάπας Φραγκίσκος δεν άλλαξε μόνο τη δημόσια εικόνα του Βατικανού. Άνοιξε δρόμους θεολογικούς, ηθικούς και κοινωνικούς – φέρνοντας το μήνυμα της αγάπης κοντά σε όσους πραγματικά το είχαν ανάγκη. Μιλούσε για μια Εκκλησία που δεν κοιτά από τον θρόνο, αλλά σκύβει και αγκαλιάζει. Ήταν ο Πάπας των περιθωριοποιημένων, των προσφύγων, των φυλακισμένων. Ένας Ποντίφικας με σάρκα και οσμή αληθινής συμπόνιας.
