Η ευγένεια... κοστίζει: Τα «παρακαλώ» και «ευχαριστώ» προς το ChatGPT αυξάνουν τους λογαριασμούς της OpenAI
Η χρήση ευγενικών εκφράσεων όπως «παρακαλώ» και «ευχαριστώ» μπορεί να φαίνεται ασήμαντη, αλλά σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της OpenAI, Σαμ Άλτμαν, έχει πραγματικό ενεργειακό κόστος. Όπως δήλωσε, οι επιπλέον λέξεις και φράσεις που προστίθενται στις αλληλεπιδράσεις με το ChatGPT επιβαρύνουν τα κέντρα δεδομένων που το υποστηρίζουν, οδηγώντας σε δεκάδες εκατομμύρια δολάρια ετησίως σε κόστος ηλεκτρικής ενέργειας. Ο Άλτμαν αποκάλυψε την πληροφορία απαντώντας σε χρήστη στο X (πρώην Twitter), ο οποίος ρώτησε εάν η ευγενική γλώσσα επηρεάζει την κατανάλωση πόρων. Η απάντηση ήταν σαφής: «Δεκάδες εκατομμύρια δολάρια που ξοδεύονται καλά», σχολίασε, υπογραμμίζοντας τις αθέατες – αλλά υπαρκτές – επιβαρύνσεις από κάθε επιπλέον λέξη που περνά από τα γιγαντιαία μοντέλα επεξεργασίας γλώσσας της OpenAI.
Η αποκάλυψη επανέφερε στο προσκήνιο τη συμπεριφορική στροφή των χρηστών απέναντι στην τεχνητή νοημοσύνη. Παρότι το ChatGPT δεν έχει συνείδηση, έρευνα του 2024 έδειξε ότι το 67% των Αμερικανών επιλέγουν να του μιλούν με ευγένεια. Από αυτούς, το 55% δήλωσε πως το κάνει επειδή το θεωρεί ηθικά σωστό, ενώ ένα 12% παραδέχθηκε – με διάθεση χιούμορ ή προνοητικό ρεαλισμό – ότι το κάνει «για καλό και για κακό», σε περίπτωση μελλοντικής κυριαρχίας της τεχνητής νοημοσύνης. Πολλοί χρήστες αντιμετωπίζουν πλέον την ΤΝ όχι απλώς ως εργαλείο, αλλά ως συνομιλητή, με άλλους να της απευθύνονται ως «αφέντη μου», και κάποιους να χαρακτηρίζουν την ευγένεια «επένδυση για το μέλλον».
Το υπολογιστικό αποτύπωμα της ευγένειας
Πέρα από τη συμπεριφορική διάσταση, η χρήση ευγενικών φράσεων συνεπάγεται υψηλότερη επεξεργαστική απαίτηση: κάθε λέξη χρειάζεται επιπλέον υπολογιστική ισχύ, αυξάνοντας τη ζήτηση στα ενεργοβόρα κέντρα δεδομένων. Αυτά τα συστήματα απαιτούν όχι μόνο τεράστια ισχύ για λειτουργία, αλλά και εξελιγμένα μέσα ψύξης, λόγω της θερμότητας που παράγουν – στοιχείο που εντείνει τη συνολική κατανάλωση ενέργειας.
Η παραπάνω πραγματικότητα ενδέχεται να έχει αντίκτυπο ακόμη και σε όσους χρησιμοποιούν τις επί πληρωμή εκδόσεις του ChatGPT. Πολλά premium μοντέλα χρεώνουν με βάση τη χρήση tokens – δηλαδή μονάδες που μετρούνται ανάλογα με τον αριθμό λέξεων. Κατά συνέπεια, η προσθήκη ευγενικών φράσεων, αν και ελάχιστη σε κλίμακα, μπορεί σωρευτικά να αυξήσει το κόστος χρήσης για τους πιο ενεργούς συνδρομητές.
Το φαινόμενο φωτίζει μία νέα πτυχή της σχέσης ανθρώπου–μηχανής, όπου η γλώσσα, ακόμη και χωρίς αποδέκτη με συνείδηση, κουβαλά αξίες, συνήθειες και ερωτήματα για την ηθική του ψηφιακού διαλόγου. Η «ανθρωποποίηση» της τεχνητής νοημοσύνης δεν είναι μόνο θέμα λογισμικού – αλλά και συμπεριφοράς.
