Με μια ανάρτηση γεμάτη νόημα και υπαινιγμούς, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έδωσε το στίγμα μιας ιδιαίτερα τεταμένης ημέρας για την Ουκρανία και τις διεθνείς προσπάθειες ειρήνευσης, εστιάζοντας στις διαβουλεύσεις που πραγματοποιήθηκαν στο Λονδίνο, σε ένα περιβάλλον έντονα φορτισμένο πολιτικά και συναισθηματικά. Ο Ουκρανός πρόεδρος παραδέχθηκε δημόσια πως οι συνομιλίες ανάμεσα στις πέντε συμμετέχουσες χώρες –Ηνωμένες Πολιτείες, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Γερμανία και Ουκρανία– έγιναν σε βαρύ κλίμα. Ωστόσο, δεν έκρυψε την ελπίδα του ότι το κοινό έδαφος που αναζητείται μέσα από τη διπλωματία μπορεί να οδηγήσει, έστω και σταδιακά, στη σταθεροποίηση της κατάστασης και στην προοπτική μιας δίκαιης ειρήνης. «Τα συναισθήματα ήταν έντονα. Όμως είναι σημαντικό ότι πέντε χώρες βρέθηκαν στο ίδιο τραπέζι με στόχο να φέρουν την ειρήνη πιο κοντά», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ζελένσκι στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter), δίνοντας έμφαση στη συμβολή όλων των μερών –και ιδίως της Ουάσινγκτον και των ευρωπαϊκών συμμάχων– στις ανταλλαγές απόψεων και προτάσεων. Η παρέμβασή του, ωστόσο, δεν έμεινε μόνο σε γενικόλογες διατυπώσεις. Αντιθέτως, σε μια προσεκτικά δομημένη φράση, ο Ουκρανός πρόεδρος φρόντισε να στείλει μήνυμα στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και συγκεκριμένα στον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος τις τελευταίες ημέρες είχε εκφράσει ανοιχτά τη δυσαρέσκειά του για τη σθεναρή στάση του Κιέβου στο θέμα της Κριμαίας.
Emotions have run high today. But it is good that 5 countries met to bring peace closer. Ukraine, the USA, the UK, France and Germany. The sides expressed their views and respectfully received each other’s positions. It’s important that each side was not just a participant but… pic.twitter.com/lDFV5WK8tw
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) April 23, 2025
Ο Ζελένσκι υπενθύμισε –χωρίς να τον κατονομάσει– ότι επί προεδρίας Τραμπ, το 2018, οι ΗΠΑ είχαν διαμηνύσει ξεκάθαρα μέσω του τότε υπουργού Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, πως οποιαδήποτε προσπάθεια αλλαγής συνόρων διά της βίας ήταν απορριπτέα. Η αναφορά του Πομπέο, που είχε καταγραφεί ως «Δήλωση της Κριμαίας», επιβεβαίωνε πως οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν αναγνωρίζουν ούτε θα αναγνωρίσουν την προσάρτηση της χερσονήσου από τη Ρωσία. Η τοποθέτηση αυτή επανήλθε στην επικαιρότητα μετά τις φήμες ότι οι ΗΠΑ εξετάζουν, στο πλαίσιο ενός σχεδίου ειρήνης, την παράδοση εδαφών της Ουκρανίας στη Ρωσία – πρόταση που το Κίεβο απέρριψε κατηγορηματικά. Ο ίδιος ο Τραμπ φέρεται να έχει χαρακτηρίσει τις δηλώσεις Ζελένσκι για το συνταγματικό απαραβίαστο των εδαφών ως «εμπρηστικές», ενώ από τον Λευκό Οίκο διαρρέεται πως η αμερικανική πλευρά «χάνει την υπομονή της» με τη στάση του Ουκρανού προέδρου. Απαντώντας με έμμεσο αλλά απολύτως σαφή τρόπο, ο Ζελένσκι τόνισε πως η Ουκρανία θα συνεχίσει να ενεργεί με απόλυτο σεβασμό στο Σύνταγμά της και εξέφρασε την προσδοκία ότι οι εταίροι της χώρας του, και ιδιαίτερα οι Ηνωμένες Πολιτείες, θα τηρήσουν τις δεσμεύσεις και τις αξίες τις οποίες έχουν επανειλημμένα διακηρύξει.
Η τοποθέτησή του ήρθε σε μια κρίσιμη συγκυρία, καθώς η διεθνής κοινότητα επιδιώκει να επανεκκινήσει τη διαδικασία επίτευξης ειρηνευτικής συμφωνίας. Παρά τις επιμέρους αποκλίσεις και τις εσωτερικές εντάσεις στους κόλπους των συμμάχων, το Κίεβο δείχνει αποφασισμένο να διατηρήσει το ηθικό του πλεονέκτημα και την προσήλωσή του στο διεθνές δίκαιο.
Η πολιτική αξία της δήλωσης του Πομπέο το 2018, στην οποία επανήλθε διακριτικά ο Ζελένσκι, παραμένει επίκαιρη: «Η Ρωσία, μέσω της εισβολής της στην Ουκρανία και της απόπειρας προσάρτησης της Κριμαίας, παραβίασε μια θεμελιώδη αρχή: ότι κανένα κράτος δεν μπορεί να αλλάζει τα σύνορα άλλου διά της βίας». Το μήνυμα αυτό, που κάποτε εκπροσωπούσε τη φωνή των ΗΠΑ, μοιάζει σήμερα να δοκιμάζεται στη σκληρή πραγματικότητα των νέων πολιτικών ισορροπιών. Σε έναν πόλεμο που δεν διεξάγεται μόνο με όπλα, αλλά και με λέξεις, δηλώσεις και ερμηνείες, ο Ζελένσκι φρόντισε να κάνει σαφές ότι η Ουκρανία δεν διαπραγματεύεται την κυριαρχία της. Και το έκανε με τον πιο πολιτικά ευφυή και θεσμικά σαφή τρόπο.