Σενάρια για πλήρη κατάργηση του ΕΝΦΙΑ
Η Ελλάδα κάνει σταθερά βήματα προς μεγάλες φορολογικές ελαφρύνσεις, ακόμη και την πλήρη κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, καθώς η φετινή πορεία των δημοσίων οικονομικών ενισχύει σημαντικά τη θέση της κυβέρνησης ενόψει των κρίσιμων διαπραγματεύσεων του 2025. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, το πρωτογενές πλεόνασμα προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 3% του ΑΕΠ, υπερβαίνοντας κατά 0,6 μονάδες τον στόχο που είχε τεθεί στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής. Το επιπλέον δημοσιονομικό περιθώριο, που υπολογίζεται σε άνω του 1 δισ. ευρώ, δημιουργεί δυνατότητες για νέες παρεμβάσεις ανακούφισης πολιτών και επιχειρήσεων. Κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν ότι, υπό αυτές τις συνθήκες, η Ελλάδα μπορεί να υπερβεί ακόμα και το αυστηρό όριο του 3,6% για τις πρωτογενείς δαπάνες, χωρίς να διακυβεύεται η δημοσιονομική σταθερότητα.
Παρόμοια εικόνα είχε καταγραφεί και το προηγούμενο έτος, όταν το πρωτογενές πλεόνασμα έφτασε το 4,8% του ΑΕΠ, υπερδιπλάσιο του αρχικού στόχου, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat. Αυτή η υπέρβαση επέτρεψε την υιοθέτηση ενός μόνιμου πακέτου στήριξης για ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, όπως οι συνταξιούχοι και οι ενοικιαστές.
Το νέο πακέτο μέτρων που αναμένεται να παρουσιάσει ο πρωθυπουργός στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης αναμένεται να είναι ακόμη πιο φιλόδοξο. Στο επίκεντρο των σχεδιασμών βρίσκονται η μείωση των φορολογικών συντελεστών για τα μεσαία εισοδήματα, η αναμόρφωση των τεκμηρίων διαβίωσης, αλλά και η μείωση ή η πλήρης κατάργηση του ΕΝΦΙΑ — ενός φόρου που αποφέρει περί τα 2,3 δισ. ευρώ ετησίως στα δημόσια ταμεία. Στο τραπέζι βρίσκεται και το ενδεχόμενο κατάργησης της προσωπικής διαφοράς για τους παλαιούς συνταξιούχους, με στόχο την περαιτέρω εξυγίανση του ασφαλιστικού συστήματος.
Οι τελικές αποφάσεις αναμένονται το φθινόπωρο, αφού πρώτα αποτυπωθεί πλήρως η εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού και διαμορφωθεί σαφέστερη εικόνα για τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο. Ιδιαίτερη σημασία θα έχουν και οι εξελίξεις στις διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση για την εξαίρεση των αμυντικών δαπανών — συμπεριλαμβανομένων των 900 εκατ. ευρώ για την προμήθεια φρεγατών τύπου Belharra. Τα πρώτα δεδομένα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά: το πρωτογενές πλεόνασμα του πρώτου τριμήνου του 2025 ανήλθε στα 4,5 δισ. ευρώ, πενταπλάσιο του στόχου των 616 εκατ. ευρώ. Αυτή η θεαματική υπέρβαση αποδίδεται στη βελτιωμένη φορολογική συμμόρφωση, στη διατηρούμενη οικονομική ανάπτυξη και στην αύξηση των εσόδων από τον ΦΠΑ λόγω ανόδου των τιμών.
Ανάλογη δυναμική καταγράφεται και στα φορολογικά έσοδα, με εισπράξεις 16,9 δισ. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο — κατά 1,8 δισ. ευρώ υψηλότερες από τον αρχικό στόχο. Ο Απρίλιος συνέχισε την ανοδική πορεία, ενισχυμένος από την πασχαλινή καταναλωτική κίνηση και την αυξημένη χρήση ηλεκτρονικών πληρωμών, με τις πρώτες εκτιμήσεις να δείχνουν ότι ξεπεράστηκε ο στόχος των 5,6 δισ. ευρώ.
Με βάση την έως τώρα εικόνα, τα συνολικά δημόσια έσοδα του πρώτου εξαμήνου εκτιμάται ότι θα φτάσουν τα 30 δισ. ευρώ, υπερβαίνοντας τις αρχικές προσδοκίες. Αν δεν υπάρξουν εξωτερικοί κλυδωνισμοί, όπως ένας νέος εμπορικός πόλεμος, η υπεραπόδοση αναμένεται να συνεχιστεί και το δεύτερο εξάμηνο, οδηγώντας σε έσοδα 39,5 δισ. ευρώ.
Συνολικά, το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει ότι τα δημόσια έσοδα για το 2025 θα ανέλθουν στα 69,5 δισ. ευρώ, περίπου 2,5 δισ. ευρώ υψηλότερα σε σχέση με το 2024. Καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη αυτών των προβλέψεων θα διαδραματίσει η αναμενόμενη ανάπτυξη της οικονομίας, που εκτιμάται στο 2,3%, στηριζόμενη στην άνοδο του διαθέσιμου εισοδήματος, την αύξηση των επενδύσεων και την ενίσχυση της κατανάλωσης. Τα πρώτα επίσημα στοιχεία για την πορεία του ΑΕΠ στο πρώτο τρίμηνο θα ανακοινωθούν από την ΕΛΣΤΑΤ στις 6 Ιουνίου. Όλα συγκλίνουν στο ότι, αν διατηρηθεί αυτή η δυναμική, η υλοποίηση γενναίων φοροελαφρύνσεων και μόνιμων παροχών δεν αποτελεί πλέον απλώς στόχο — αλλά ρεαλιστικό ορίζοντα για την ελληνική οικονομία.
