Μπλακάουτ Ισπανία: Τι δείχνουν οι πρώτες έρευνες
Το πρωτοφανές μπλακάουτ που έπληξε για περισσότερες από 12 ώρες την Ισπανία και την Πορτογαλία εξακολουθεί να παραμένει ανεξήγητο σε τεχνικό επίπεδο, με τις Αρχές να ερευνούν όλα τα πιθανά σενάρια χωρίς να αποκλείουν κανένα ενδεχόμενο. Σε αυτή τη φάση, οι εμπλεκόμενοι τηρούν χαμηλούς τόνους και αποφεύγουν να κατονομάσουν ευθέως κάποιον παράγοντα του ενεργειακού μείγματος της Ιβηρικής ως υπαίτιο της κρίσης. Το γεγονός έχει ήδη προκαλέσει πολιτική αντιπαράθεση στη Μαδρίτη. Το ακροδεξιό κόμμα Vox κατηγορεί την κυβέρνηση ότι εγκαταλείπει την πυρηνική ενέργεια υπέρ των ανανεώσιμων πηγών, κάνοντας λόγο για λανθασμένες ενεργειακές επιλογές.
Ο ρόλος των φωτοβολταϊκών και το ενδεχόμενο κυβερνοεπίθεσης
Η Red Eléctrica, διαχειρίστρια του ισπανικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, απέκλεισε το ενδεχόμενο κυβερνοεπίθεσης, αποδίδοντας το συμβάν σε πιθανό τεχνικό πρόβλημα στην παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκά. Παράλληλα, απέρριψε ως αιτίες το ανθρώπινο λάθος και τυχόν ακραία καιρικά φαινόμενα. Ο Εδουάρδο Πριέτο, επικεφαλής των επιχειρησιακών υπηρεσιών της Red Eléctrica, ανέφερε ότι καταγράφηκαν δύο περιστατικά «αποσύνδεσης», που σχετίζονται πιθανότατα με την ηλιακή παραγωγή.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας, τη στιγμή του μπλακάουτ, η ηλιακή ενέργεια κάλυπτε περίπου το 59% της ισπανικής ζήτησης, η αιολική το 12%, η πυρηνική το 11% και οι μονάδες φυσικού αερίου το 5%. Μέσα σε μόλις 5 δευτερόλεπτα, σχεδόν το 60% της παραγωγής εξαφανίστηκε από το δίκτυο. Και η πορτογαλική κυβέρνηση απέκλεισε την κυβερνοεπίθεση ως αιτία της διακοπής ρεύματος. Παρά τις διαβεβαιώσεις αυτές, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, δήλωσε ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες κυβερνοασφάλειας διενεργούν ανεξάρτητη έρευνα για να αποκλείσουν πλήρως το ενδεχόμενο ηλεκτρονικής επίθεσης.
Σάντσεθ: Δεν ευθύνονται οι ανανεώσιμες – Ούτε η πυρηνική ενέργεια
Ο Ισπανός πρωθυπουργός απέκλεισε ρητά το σενάριο ότι το μπλακάουτ προκλήθηκε από υπερβολική εξάρτηση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τόνισε ότι οι τεχνικές ομάδες εργάζονται για την πλήρη διαλεύκανση των αιτίων, υπογραμμίζοντας πως τα πορίσματα θα χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του ενεργειακού συστήματος. Παράλληλα, απέρριψε τις επικρίσεις της αντιπολίτευσης σχετικά με την αποδυνάμωση της πυρηνικής παραγωγής. Όπως ανέφερε, κατά τη διάρκεια του μπλακάουτ, οι πυρηνικές μονάδες αποσυνδέθηκαν αυτόματα από το δίκτυο, όπως και άλλες μορφές παραγωγής. «Όσοι συνδέουν την κατάρρευση του δικτύου με έλλειψη πυρηνικής ενέργειας είτε ψεύδονται είτε αγνοούν την πραγματικότητα», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Το ισπανικό Συμβούλιο Πυρηνικής Ασφάλειας (CSN) επιβεβαίωσε ότι οι πυρηνικοί σταθμοί (Almaraz II, Ascó I και II, Vandellós II) τέθηκαν αυτόματα εκτός λειτουργίας, χωρίς να υπάρξει κίνδυνος για το προσωπικό ή το περιβάλλον. Η επανένταξή τους στο δίκτυο αναμενόταν να ολοκληρωθεί εντός της ημέρας. Ο Σάντσεθ επεσήμανε ότι η μεγαλύτερη εξάρτηση από την πυρηνική ενέργεια θα είχε επιβραδύνει την αποκατάσταση του δικτύου, σημειώνοντας: «Οι πυρηνικοί σταθμοί, αντί να αποτελούν λύση, δημιουργούν προβλήματα σε τέτοιες κρίσεις».
Η ιστορική μετάβαση της Ισπανίας σε ανανεώσιμες πηγές
Στη δεκαετία του 1980, η Ισπανία διέθετε οκτώ πυρηνικούς σταθμούς που κάλυπταν το 38% των ενεργειακών της αναγκών. Σήμερα, απέμειναν πέντε μονάδες με επτά αντιδραστήρες, οι οποίοι συνεισφέρουν περίπου το 20% στο ενεργειακό μείγμα, έναντι του 40% που προέρχεται από την ηλιακή και αιολική ενέργεια. Το ποσοστό της πυρηνικής ενέργειας αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω με το κλείσιμο δύο αντιδραστήρων έως το 2028.
Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε τη σύσταση ειδικής κυβερνητικής επιτροπής για τη διερεύνηση του περιστατικού, υπό τον συντονισμό του υπουργείου Οικολογικής Μετάβασης. Παράλληλα, το Ανώτατο Δικαστήριο της Ισπανίας ξεκίνησε ανεξάρτητη έρευνα, με τον δικαστή Χόρχε Καλάμα να αναλαμβάνει την υπόθεση. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι πρόκειται για κυβερνοεπίθεση, η υπόθεση θα εξεταστεί ως ενδεχόμενο έγκλημα τρομοκρατίας. «Θα ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να μην επαναληφθεί ανάλογο περιστατικό», διαβεβαίωσε ο Σάντσεθ, προαναγγέλλοντας αυστηρό έλεγχο στους ιδιωτικούς φορείς του τομέα ηλεκτρικής ενέργειας.
