Οι Ευρωπαίοι περιμένουν τι θα κάνει ο Τραμπ με τη Ρωσία
Το χάσμα μεταξύ Μόσχας και Κιέβου παραμένει αγεφύρωτο, καθώς οι πρώτες απευθείας συνομιλίες των δύο πλευρών έπειτα από τρία χρόνια ολοκληρώθηκαν στην Κωνσταντινούπολη χωρίς συμφωνία και με εμφανή διπλωματική αμηχανία. Η ρωσική αντιπροσωπεία προσήλθε με σκληρές απαιτήσεις, ενώ η Ουκρανία κατήγγειλε θέσεις αποκομμένες από την πραγματικότητα. Το αδιέξοδο έχει στρέψει πλέον το ενδιαφέρον των Ευρωπαίων ηγετών στην Ουάσιγκτον, αναμένοντας σαφή στάση από τον Ντόναλντ Τραμπ. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η ρωσική πλευρά κατέθεσε λίστα απαιτήσεων που περιλάμβανε μεταξύ άλλων την πλήρη αποδοχή από την Ουκρανία της απώλειας της Κριμαίας και τεσσάρων ακόμη ουκρανικών περιοχών, την επίσημη δέσμευση ουδετερότητας, την απομάκρυνση ξένων στρατιωτικών δυνάμεων και την παραίτηση από αξιώσεις για πολεμικές αποζημιώσεις. Η Μόσχα έθεσε ως προϋπόθεση για κατάπαυση του πυρός την αποχώρηση των ουκρανικών στρατευμάτων από τα εδάφη αυτά και την αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας επ’ αυτών.
Ανώτατος Ουκρανός διπλωμάτης, μιλώντας στο Reuters, χαρακτήρισε τις θέσεις της Ρωσίας «μη διαπραγματεύσιμες και εντελώς εκτός διεθνούς νομικού πλαισίου», ενώ έκανε λόγο για υπονόμευση της διαδικασίας από το ίδιο το Κρεμλίνο. Παρά την αρχική προσδοκία για πιο συντονισμένη αντίδραση ΗΠΑ και Ευρώπης, η στάση του Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να διαμορφώνει διαφορετικό τοπίο. Λίγο πριν την έναρξη των συνομιλιών στην Τουρκία, ο Τραμπ προέτρεψε τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να ξεκινήσει άμεσα διάλογο με τη Ρωσία, αποδυναμώνοντας το κοινό ευρωατλαντικό μέτωπο που προωθούσε την απειλή κυρώσεων εάν η Μόσχα δεν δεχόταν άνευ όρων κατάπαυση του πυρός διάρκειας 30 ημερών. Μάλιστα, ενώ βρισκόταν σε περιοδεία στη Μέση Ανατολή, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να επισκεφθεί την Κωνσταντινούπολη μόνο υπό την προϋπόθεση σοβαρών ενδείξεων συμφωνίας, κάτι που τελικά δεν συνέβη, καθώς ο Βλαντίμιρ Πούτιν απέστειλε αντιπροσωπεία χαμηλόβαθμων αξιωματούχων – γεγονός που θεωρήθηκε προσβολή από τους Ευρωπαίους.
Παρά το αδιέξοδο, οι ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Βρετανίας και της Πολωνίας εμφανίζονται ενωμένοι στη ρητορική περί κυρώσεων, με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ να δηλώνει ότι η Ρωσία πρέπει να «πληρώσει το τίμημα» εάν δεν ανταποκριθεί στις διεθνείς εκκλήσεις για ειρήνη. Παράλληλα, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε ότι η ΕΕ επεξεργάζεται νέο πακέτο κυρώσεων που θα στοχεύει, μεταξύ άλλων, τον «σκιώδη στόλο» των ρωσικών πετρελαιοφόρων, τον Nord Stream και τον χρηματοπιστωτικό τομέα της Ρωσίας. Στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, το κλίμα φαίνεται να αλλάζει επίσης. Βουλευτές από τα δύο κόμματα πιέζουν για την επιβολή δευτερογενών κυρώσεων και τραπεζικών περιορισμών κατά της Ρωσίας, με προεξάρχουσα την πρόταση του Ρεπουμπλικανού Λίντσεϊ Γκρέιαμ για «συντριπτικές» κυρώσεις, η οποία φαίνεται να συγκεντρώνει δικομματική υποστήριξη.
Την ίδια στιγμή, ο πόλεμος στο ουκρανικό έδαφος δεν έχει σταματήσει. Λίγες ώρες μετά το αδιέξοδο στην Κωνσταντινούπολη, ρωσική επίθεση με drone στο Σούμι έπληξε λεωφορείο με πολίτες, προκαλώντας τον θάνατο εννέα ανθρώπων και τον τραυματισμό τεσσάρων. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι που συμμετείχαν στη σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στα Τίρανα δήλωσαν ότι η στάση του Πούτιν επιβεβαιώνει την αδιαλλαξία της Μόσχας. Στο παρασκήνιο, ωστόσο, δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους για τη στρατηγική του Λευκού Οίκου, με πηγές του Bloomberg να αναφέρουν ότι αρκετοί Ευρωπαίοι προσπαθούν να πείσουν την Ουάσιγκτον πως η Ρωσία δεν επιθυμεί πραγματικό διάλογο και πως απαιτείται ενιαία και αποφασιστική απάντηση. Το διπλωματικό φιάσκο της Κωνσταντινούπολης αποτυπώνει την πολυπλοκότητα της ουκρανικής κρίσης και τη δυσκολία εξεύρεσης κοινών θέσεων ακόμη και εντός της Δύσης. Η στάση του Ντόναλντ Τραμπ παραμένει καθοριστική, τόσο για την ενότητα του ευρωατλαντικού μετώπου όσο και για τη διαμόρφωση των επόμενων κινήσεων έναντι του Κρεμλίνου. Το μόνο βέβαιο, προς το παρόν, είναι πως η σύγκρουση συνεχίζεται, με πολιτικό και ανθρώπινο κόστος να βαθαίνει.
