Την ώρα που το ενδιαφέρον για τα φαρμακευτικά σκευάσματα απώλειας βάρους, όπως το Ozempic και το Wegovy, βρίσκεται στο ζενίθ, η επιστημονική κοινότητα φέρνει στο προσκήνιο μια εναλλακτική, πιο φυσική διαδρομή για όσους αναζητούν λύσεις χωρίς παρενέργειες ή συνταγογραφήσεις. Σύμφωνα με νέα επιστημονικά δεδομένα, ορισμένες διατροφικές στρατηγικές μπορούν να ενεργοποιήσουν φυσικά την παραγωγή της ίδιας ορμόνης – του GLP-1 – η οποία βρίσκεται στο επίκεντρο της δράσης των εν λόγω φαρμάκων. Αν και το Ozempic έχει γίνει γνωστό κυρίως για τη συμβολή του στην απώλεια βάρους, αρχικά αναπτύχθηκε για τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα ατόμων με διαβήτη τύπου 2. Το δραστικό του συστατικό, η σεμαγλουτίδη, ανήκει στην κατηγορία των αγωνιστών του GLP-1 – μιας ορμόνης που αυξάνει το αίσθημα κορεσμού και περιορίζει την όρεξη. Αυτό που κάνουν τα φάρμακα είναι να παρατείνουν τη διάρκεια ζωής του GLP-1 στο σώμα, το οποίο υπό φυσιολογικές συνθήκες επιβιώνει μόνο για λίγα λεπτά. Με τη βοήθεια των φαρμακευτικών ουσιών, όμως, το GLP-1 μπορεί να παραμένει ενεργό επί ημέρες, προκαλώντας παρατεταμένη αίσθηση πληρότητας και μειωμένη κατανάλωση τροφής.
Η φυσική ενεργοποίηση του GLP-1 μέσα από τη διατροφή
Όπως εξηγεί η δρ Μαίρη Σκουρμπουτάκος, επίκουρη καθηγήτρια Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, υπάρχουν συγκεκριμένα τρόφιμα και διατροφικές συνήθειες που μπορούν να ενισχύσουν φυσικά την παραγωγή της ορμόνης GLP-1. Η διαδικασία αυτή μπορεί να είναι πιο αργή και ηπιότερη σε ένταση, ωστόσο προσφέρει τα οφέλη της χωρίς χημική παρέμβαση.
1. Φυτικές ίνες σε κάθε γεύμα
Οι φυτικές ίνες αναδεικνύονται ως το πλέον σημαντικό διατροφικό όπλο. Κατά τη ζύμωσή τους στο έντερο, παράγονται λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας που ενεργοποιούν την έκκριση του GLP-1. Τροφές όπως τα όσπρια, τα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής άλεσης, οι ξηροί καρποί και οι σπόροι αποτελούν πολύτιμες πηγές φυτικών ινών. Ο γενικός κανόνας είναι απλός: συμπεριλάβετε τουλάχιστον ένα τέτοιο τρόφιμο σε κάθε σας γεύμα.
2. Υγιή λιπαρά από φυσικές πηγές
Τα μονοακόρεστα λιπαρά, όπως αυτά που περιέχονται στο ελαιόλαδο και το αβοκάντο, συνδέονται επίσης με αυξημένα επίπεδα GLP-1. Έρευνες έχουν δείξει πως η κατανάλωση ελαιόλαδου αντί για βούτυρο ή η προσθήκη αβοκάντο στο πρωινό οδηγεί σε εντονότερη ενεργοποίηση της ορμόνης κορεσμού.
3. Έξυπνα σνακ με βάση ξηρούς καρπούς
Οι ξηροί καρποί – ειδικά φιστίκια, αμύγδαλα και καρύδια – συνδυάζουν φυτικές ίνες και καλά λιπαρά. Ένα μικρό σνακ με ξηρούς καρπούς μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην ενίσχυση της μεταγευματικής πληρότητας, μειώνοντας ταυτόχρονα την επιθυμία για υπερφαγία.
4. Σειρά κατανάλωσης τροφών
Η σειρά με την οποία καταναλώνονται τα τρόφιμα φαίνεται να παίζει ρόλο στην έκκριση του GLP-1. Το να ξεκινάτε το γεύμα σας με πρωτεΐνες (όπως κρέας ή ψάρι) ή λαχανικά και να συνεχίζετε με υδατάνθρακες μπορεί να ενισχύσει σημαντικά την αίσθηση κορεσμού.
5. Η σημασία του πρωινού
Η έκκριση του GLP-1 ακολουθεί τον κιρκάδιο ρυθμό. Έτσι, ένα πλούσιο πρωινό διεγείρει εντονότερα την παραγωγή της ορμόνης σε σύγκριση με το ίδιο γεύμα αν καταναλωθεί αργά το απόγευμα. Σύμφωνα με τη δρα Σκουρμπουτάκος, το παραδοσιακό ρητό «φάε πρωινό σαν βασιλιάς» έχει πλέον και επιστημονική βάση.
6. Τρώτε αργά και συνειδητά
Η ταχύτητα του φαγητού επηρεάζει τη φυσιολογία του σώματος. Η αργή κατανάλωση φαγητού, με καλό μάσημα, επιτρέπει στο σώμα να προλάβει να απελευθερώσει GLP-1. Μάλιστα, έχει αποδειχθεί ότι η ίδια ποσότητα τροφής παράγει περισσότερη ορμόνη όταν καταναλώνεται σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Παρότι τα φαρμακευτικά σκευάσματα προσφέρουν γρήγορα αποτελέσματα σε άτομα με παχυσαρκία ή διαβήτη, η φύση διαθέτει τα δικά της εργαλεία που μπορούν – έστω πιο ήπια – να υποστηρίξουν τον έλεγχο της όρεξης και την απώλεια βάρους. Η ενσωμάτωση φυτικών ινών, υγιών λιπαρών και συνειδητών διατροφικών συνηθειών μπορεί να λειτουργήσει ως μια φυσική «αγωγή κορεσμού», χωρίς παρενέργειες και με πρόσθετα οφέλη για την υγεία. Η επιλογή, εν τέλει, ανήκει στον καθένα – αλλά όταν η τροφή γίνεται εργαλείο και όχι εμπόδιο, τότε η αλλαγή δεν είναι μόνο εφικτή· είναι και βιώσιμη.
