Ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας επανέρχεται σταθερά στο δημόσιο προσκήνιο, με πολιτικές παρεμβάσεις που επαναφέρουν τα σενάρια περί επιστροφής του στην ενεργό πολιτική. Η φετινή χρονιά μοιάζει να αποκτά χαρακτήρα προπαρασκευαστικής φάσης για τον επικεφαλής του ιδρύματος που φέρει το όνομά του, καθώς σειρά παρεμβάσεων, με αποκορύφωμα τη Συνδιάσκεψη της 10ης Ιουνίου, διαμορφώνουν ήδη το περίγραμμα ενός αφηγήματος επανόδου. Η τοποθέτησή του στο συνέδριο In Forum με θέμα το «Brain Regain – Retain», ήρθε να ενισχύσει αυτή την αίσθηση. Ο πρώην πρωθυπουργός κατέγραψε με δραματικούς τόνους τη στασιμότητα που, όπως είπε, βιώνει η χώρα, σημειώνοντας πως «η Ελλάδα βαλκανοποιείται», εντείνοντας έτσι τη ρητορική περί θεσμικής και κοινωνικής αποσάθρωσης. Η κριτική του προς την κυβέρνηση συνοδεύτηκε από τη διαπίστωση της «απουσίας αξιόπιστης εναλλακτικής», την οποία έσπευσε να ορίσει ως το καθοριστικό διακύβευμα της πολιτικής ζωής: «Το ερώτημα είναι αν θα υπάρξει ένα νέο όραμα διακυβέρνησης που θα εμπνέει και θα κινητοποιεί».
Η επιλογή του να τοποθετηθεί με τρόπο υπαινικτικό – ούτε επιθετικά διεκδικητικός, ούτε πλήρως αποστασιοποιημένος – ερμηνεύθηκε από πολιτικούς αναλυτές ως κίνηση προσεκτικής επαναφοράς στο πολιτικό κάδρο, χωρίς ωστόσο να διαρραγεί η εικόνα θεσμικής αποστασιοποίησης που έχει υιοθετήσει μετά την αποχώρησή του από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Στον πυρήνα της παρέμβασής του βρέθηκε η οικονομική και κοινωνική υποχώρηση της χώρας, με τον ίδιο να επισημαίνει ότι η Ελλάδα παραμένει καθηλωμένη στο 60% του ευρωπαϊκού μέσου όρου σε όρους εισοδήματος, ενώ το 28% των πολιτών ζουν στο όριο της φτώχειας – ποσοστά που παραπέμπουν, όπως είπε, σε κράτη της ΝΑ Ευρώπης, και όχι σε ανεπτυγμένη χώρα της Ε.Ε. Ο Αλέξης Τσίπρας στάθηκε ιδιαίτερα στο φαινόμενο του brain drain, σημειώνοντας ότι συνεχίζεται αμείωτο, όχι μόνο λόγω οικονομικών αιτίων, αλλά εξαιτίας της θεσμικής απαξίωσης και της κρίσης αξιοπιστίας που χαρακτηρίζει την πολιτική ζωή τα τελευταία χρόνια.
Επιστροφή;
Η τοποθέτησή του προκάλεσε την άμεση αντίδραση του κυβερνητικού εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη, ο οποίος κατηγόρησε τον πρώην πρωθυπουργό ότι επιχειρεί να μεταθέσει ευθύνες για τη φυγή νέων στο εξωτερικό, ενώ η δική του θητεία θεωρείται – κατά τον κ. Μαρινάκη – καταλυτική για την έξαρση του φαινομένου. «Πώς γίνεται αυτός που οδήγησε εκατοντάδες χιλιάδες νέους στην έξοδο, να εγκαλεί την κυβέρνηση που τους επαναπατρίζει;», σημείωσε δηκτικά.
Η δημόσια αντιπαράθεση φαίνεται να προαναγγέλλει μια πιο ενεργή εμπλοκή του Αλέξη Τσίπρα στο πολιτικό πεδίο, είτε με σαφή διεκδικητική διάθεση είτε με στόχο να λειτουργήσει ως θεσμικό αντίβαρο και σημείο αναφοράς για τον ευρύτερο προοδευτικό χώρο. Το αν αυτή η διαδρομή θα οδηγήσει σε οργανωμένη επιστροφή, ή αν περιορίζεται σε παρεμβάσεις αρχών, μένει να φανεί – ωστόσο η δυναμική που αναπτύσσεται φέρνει ανακατατάξεις στον πολιτικό χάρτη της Κεντροαριστεράς. Η 2η Συνδιάσκεψη του Ινστιτούτου Τσίπρα στις 10 Ιουνίου αποκτά, συνεπώς, χαρακτήρα πολιτικού βαρόμετρου, καθώς σε αυτή αναμένεται να αποκρυσταλλωθεί η στρατηγική πρόθεση του πρώην πρωθυπουργού: εάν θα επιλέξει να μετατραπεί σε θεσμικό σχολιαστή ή εάν θα επιχειρήσει την επιστροφή ως εναλλακτική ηγετική πρόταση στον αστερισμό της Αριστεράς.