Ποτέ άλλοτε στην ιστορία της σύγχρονης παγκόσμιας οικονομίας δεν είχαν συγκεντρωθεί τόσοι πολλοί εκατομμυριούχοι, ούτε ο συνολικός πλούτος τους είχε φτάσει σε τόσο υψηλά επίπεδα. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση World Wealth Report της εταιρείας συμβούλων Capgemini, το 2024 κατεγράφησαν παγκοσμίως 23,4 εκατομμύρια άτομα με περιουσία άνω του ενός εκατομμυρίου δολαρίων (εξαιρουμένης της κύριας κατοικίας τους), σημειώνοντας αύξηση 2,6% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η θεαματική αυτή άνοδος, που συνοδεύτηκε από ρεκόρ πλούτου ύψους 90,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων –αύξηση 4,2% μέσα σε έναν χρόνο– αποδίδεται κυρίως στην εκρηκτική άνοδο των χρηματιστηριακών δεικτών, ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, και στον ενθουσιασμό γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη, η οποία ωθεί προς τα πάνω τις μετοχές των τεχνολογικών κολοσσών. Η μεγαλύτερη αύξηση στον αριθμό των εκατομμυριούχων εντοπίζεται στις ΗΠΑ, όπου 562.000 νέα πρόσωπα πέρασαν το όριο του εκατομμυρίου, φτάνοντας τα 7,9 εκατομμύρια συνολικά – άνοδος 7,6% σε μόλις έναν χρόνο. Τα αμερικανικά χρηματιστήρια έσπασαν διαδοχικά ρεκόρ, χάρη στην εντυπωσιακή ανθεκτικότητα της οικονομίας και στην τεχνολογική καινοτομία που υποστηρίζεται από την Τεχνητή Νοημοσύνη.
Στον αντίποδα, η Ευρώπη εμφανίζει κάμψη, με πτώση 2,1% στον αριθμό των εκατομμυριούχων, λόγω της επίμονης οικονομικής στασιμότητας στις μεγαλύτερες οικονομίες της, όπως η Γαλλία, που καταγράφει απώλεια 21.000 εκατομμυριούχων. Παρά τη μείωση αυτή, παρατηρείται αύξηση των «υπερπλουσίων» (όσων διαθέτουν άνω των 30 εκατ. δολαρίων), η οποία φτάνει το 3,5%, γεγονός που αποτυπώνει την εντεινόμενη συγκέντρωση πλούτου στα χέρια των λίγων. Στην Ασία και τον Ειρηνικό, η εικόνα είναι μικτή: η Κίνα καταγράφει μικρή μείωση κατά 1%, ενώ η Ιαπωνία και η Ινδία σημειώνουν αύξηση 5,6%, ενισχύοντας το συνολικό ποσοστό ανόδου στην περιφέρεια κατά 2,7%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις δύο χρόνια πριν, το 2022, ο παγκόσμιος πλούτος των ισχυρών είχε υποχωρήσει, με τη μεγαλύτερη απώλεια της τελευταίας δεκαετίας, εξαιτίας της πτώσης των χρηματιστηριακών δεικτών. Η φετινή ανάκαμψη αποκαθιστά όχι μόνο τις απώλειες, αλλά δημιουργεί νέα ιστορικά υψηλά. Η έκθεση υπογραμμίζει επίσης μια μεγάλης κλίμακας μεταβίβαση πλούτου που αναμένεται να λάβει χώρα τις επόμενες δύο δεκαετίες: 83,5 τρισεκατομμύρια δολάρια θα περάσουν στα χέρια μιας νέας γενιάς, προδιαγράφοντας έναν νέο κύκλο ανισοτήτων αλλά και πιθανής ανακατανομής ισχύος. Η ολοένα μεγαλύτερη συγκέντρωση πλούτου σε λίγους, σε συνδυασμό με την επιτάχυνση της τεχνολογικής αλλαγής, έχει αναζωπυρώσει τη συζήτηση για το πώς οι υπερπλούσιοι μπορούν –ή πρέπει– να συμβάλουν περισσότερο στη φορολογία και στη χρηματοδότηση των δημόσιων υπηρεσιών. Καθώς η κοινωνική ανισότητα διευρύνεται, η πρόκληση για τα κράτη και τις κοινωνίες είναι να εξισορροπήσουν την καινοτομία με τη δικαιοσύνη, και την οικονομική ανάπτυξη με τη συλλογική ευημερία.
