Στεγαστικά δάνεια: Σταθερή άνοδος
Μετά από μια μακρά περίοδο στασιμότητας που προκλήθηκε από την πολυετή οικονομική κρίση, οι ελληνικές τράπεζες επιστρέφουν με δυναμικούς ρυθμούς στη στεγαστική πίστη, με σαφείς ενδείξεις ανάκαμψης και αυξανόμενης εμπιστοσύνης από τους δανειολήπτες. Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών ιδρυμάτων, το 2024 έκλεισε με εκταμιεύσεις νέων στεγαστικών δανείων ύψους 1,8 δισ. ευρώ, σημειώνοντας άνοδο της τάξης του 38% σε σύγκριση με το 2023, όταν οι χορηγήσεις είχαν διαμορφωθεί στα 1,3 δισ. ευρώ. Πρόκειται για σημαντική πρόοδο, αν αναλογιστεί κανείς ότι την περίοδο της κρίσης οι ετήσιες εκταμιεύσεις δεν ξεπερνούσαν τα 300 εκατ. ευρώ. Η ανοδική τάση συνεχίστηκε και το πρώτο τετράμηνο του 2025, όπου οι νέες εκταμιεύσεις ξεπέρασαν τα 500 εκατ. ευρώ, με τις προβλέψεις να δείχνουν ότι θα ξεπεραστούν και οι περσινές επιδόσεις, ενισχυμένες από προγράμματα όπως το «Σπίτι μου ΙΙ», που στηρίζουν την απόκτηση πρώτης κατοικίας από νέους.
Το μέσο ποσό στεγαστικού δανείου σήμερα διαμορφώνεται μεταξύ 110.000 και 120.000 ευρώ, ενώ το ποσοστό έγκρισης αιτήσεων ξεπερνά το 70%, φτάνοντας σε ορισμένες περιπτώσεις το 80%. Το θετικό αυτό ποσοστό αποδίδεται στις βελτιωμένες εσωτερικές διαδικασίες αξιολόγησης των τραπεζών, με εξειδικευμένα στελέχη και σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία που επιτρέπουν γρήγορη και αξιόπιστη πιστοληπτική αξιολόγηση. Το προφίλ του σύγχρονου δανειολήπτη είναι ηλικίας 35 έως 50 ετών, με οικογενειακή κατάσταση που περιλαμβάνει ένα ή δύο παιδιά, και στόχο την αγορά πρώτης κατοικίας επιφάνειας 80 έως 120 τ.μ..
Παρά την αυξημένη ζήτηση, οι ειδικοί τονίζουν την ανεπάρκεια νέων ακινήτων, η οποία αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για τη δυναμική του κλάδου. Οι περισσότερες αγοραπωλησίες αφορούν παλαιές κατοικίες, με την τάση αυτή να σχετίζεται με την αναζήτηση πιο οικονομικών επιλογών και με τη δυνατότητα ανακαίνισης για μελλοντική υπεραξία. Σύμφωνα με πανελλαδική έρευνα της RE/MAX Ελλάς για το 2024, το 77,1% των συναλλαγών αφορούσε κατοικίες, έναντι 18,2% για οικόπεδα και αγροτεμάχια και μόλις 4,7% για επαγγελματικά ακίνητα.
Από τις κατοικίες που άλλαξαν χέρια:
-
Το 66,1% ήταν άνω των 20 ετών
-
Μόλις το 19,3% ήταν νεόδμητα έως 5 ετών, ποσοστό ωστόσο αυξημένο σε σχέση με το 2023
Περιφερειακή κατανομή: Αττική, Θεσσαλονίκη και υπόλοιπη Ελλάδα
-
Αττική: Το 87,6% των πωλήσεων αφορούσε κατοικίες, με μόλις 4% σε νεόδμητα, λόγω έλλειψης νέων κατασκευών. Η μεγάλη πλειονότητα των αγοραστών στρέφεται σε παλαιά ακίνητα για λόγους κόστους.
-
Θεσσαλονίκη: Παρόμοια εικόνα, με 88,2% κατοικίες, αλλά αυξημένο ποσοστό νεόδμητων στο 7,6%, ένδειξη εντονότερης οικοδομικής δραστηριότητας.
-
Υπόλοιπη Ελλάδα: Οι κατοικίες αντιπροσωπεύουν το 71,7%, αλλά τα οικόπεδα και αγροτεμάχια παρουσιάζουν υψηλότερη ζήτηση με 25%, ενώ τα νεόδμητα ακίνητα φτάνουν το 28%, το υψηλότερο πανελλαδικά.
Η ανάκαμψη της στεγαστικής πίστης και η έντονη κινητικότητα στην αγορά ακινήτων αποτελούν ενδείξεις σταθεροποίησης και σταδιακής ανάκαμψης του κλάδου. Ωστόσο, η έλλειψη νεόδμητων ακινήτων, ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα, αποτελεί πρόκληση που η πολιτεία καλείται να αντιμετωπίσει με στοχεμένες παρεμβάσεις και διευκολύνσεις στην οικοδομική δραστηριότητα. Η δυναμική του 2025 θα εξαρτηθεί από τη διατήρηση της οικονομικής σταθερότητας, την απορρόφηση των στεγαστικών προγραμμάτων και την ενίσχυση της προσφοράς κατοικιών για να καλυφθούν οι πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας και των νέων νοικοκυριών.
