Ενώ ο Πρόεδρος Τραμπ φαίνεται να προσφέρει στους Ιρανούς μια τελευταία ευκαιρία για διέξοδο από την κρίση, ταυτόχρονα ενισχύει τις δικές του στρατιωτικές επιλογές. Η αιφνιδιαστική ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ ότι θα χρειαστεί έως και δύο εβδομάδες για να αποφασίσει αν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εμπλακούν στρατιωτικά στη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, παρουσιάζεται από τον Λευκό Οίκο ως μια τελευταία ευκαιρία για τη διπλωματία. Ωστόσο, η κίνηση αυτή του προσφέρει και μια σειρά από στρατιωτικά και μυστικά πλεονεκτήματα. Εφόσον αξιοποιήσει πλήρως τον διαθέσιμο χρόνο, ο Τραμπ θα μπορέσει να εκτιμήσει αν οι έξι ημέρες ανελέητων ισραηλινών βομβαρδισμών — που κατέστρεψαν ένα από τα δύο μεγαλύτερα ιρανικά κέντρα εμπλουτισμού ουρανίου, μεγάλο μέρος του πυραυλικού τους οπλοστασίου, καθώς και υψηλόβαθμους αξιωματούχους και επιστήμονες του πυρηνικού προγράμματος — έχουν μεταβάλει τη στάση της Τεχεράνης.
Η πρόταση που είχε απορρίψει νωρίτερα αυτόν τον μήνα ο Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, η οποία προέβλεπε τον τερματισμό του εμπλουτισμού ουρανίου στο ιρανικό έδαφος, ίσως φαντάζει πλέον διαφορετική, καθώς ένα εκ των κυριότερων πυρηνικών εγκαταστάσεων έχει υποστεί σοβαρές ζημιές και ο Τραμπ σκέφτεται ανοιχτά να πλήξει και το δεύτερο με τη μεγαλύτερη συμβατική βόμβα στον κόσμο. Από την άλλη, αυτό μπορεί να οδηγήσει την ιρανική ηγεσία να σκληρύνει περαιτέρω τη στάση της. Ορισμένοι αναλυτές δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο η δήλωση Τραμπ να πρόκειται για παραπλανητικό τέχνασμα με στόχο να εφησυχάσουν οι Ιρανοί. «Μπορεί να είναι απλώς κάλυψη για άμεσο πλήγμα», δήλωσε ο απόστρατος ναύαρχος Τζέιμς Σταυρίδης στο CNN. «Ίσως πρόκειται για πολύ έξυπνο στρατήγημα για να καθησυχάσει τους Ιρανούς και να τους πιάσει απροετοίμαστους».
Νέες στρατιωτικές επιλογές
Ακόμα και αν δεν πρόκειται για παραπλάνηση, η αναμονή δίνει στον Τραμπ τη δυνατότητα να ενισχύσει τις στρατιωτικές του επιλογές. Σε δύο εβδομάδες, μπορεί να φτάσει και δεύτερο αμερικανικό αεροπλανοφόρο στην περιοχή, βελτιώνοντας την ετοιμότητα των ΗΠΑ να αντιμετωπίσουν μια πιθανή ιρανική αντεπίθεση. Επίσης, δίνεται επιπλέον χρόνος στο Ισραήλ να αποδυναμώσει τα αντιαεροπορικά συστήματα γύρω από το υπόγειο εργοστάσιο εμπλουτισμού του Φορντό και άλλα πυρηνικά σημεία, μειώνοντας τους κινδύνους για τις αμερικανικές δυνάμεις σε περίπτωση επίθεσης. Παράλληλα, ο Τραμπ αποδεσμεύεται από την πίεση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος ασκεί πιέσεις στον Αμερικανό πρόεδρο να συμμετάσχει ενεργά στον πόλεμο, αξιοποιώντας οπλικά συστήματα που το Ισραήλ δεν διαθέτει.
Μάλιστα, μόλις μία ώρα μετά την ανακοίνωση Τραμπ ότι θα λάβει την τελική του απόφαση εντός δύο εβδομάδων, ο Νετανιάχου υπαινίχθηκε ότι σκοπεύει να αξιοποιήσει το διάστημα αυτό για να επιτεθεί στο εργοστάσιο του Φορντό. «Έχουμε τη δύναμη να πετύχουμε όλους τους στόχους μας, όλα τα πυρηνικά τους εργοστάσια», δήλωσε χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με διεθνείς εμπειρογνώμονες, το Ισραήλ σχεδιάζει εδώ και χρόνια στρατιωτικά και μυστικά σενάρια για να διακόψει τις ηλεκτρικές ροές που τροφοδοτούν τα υπόγεια συστήματα φυγοκέντρησης. Ακόμα και μια στιγμιαία διαταραχή μπορεί να καταστρέψει τα ευαίσθητα μηχανήματα. Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA) έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η καταστροφή της ηλεκτρικής εγκατάστασης πάνω από το εργοστάσιο του Νατάνζ πιθανότατα έχει υπονομεύσει τη λειτουργία χιλιάδων φυγοκεντρητών. Επιπλέον, το Ισραήλ εξετάζει πώς θα μπορούσε να βομβαρδίσει και να σφραγίσει τις εισόδους των σηράγγων προς τις εγκαταστάσεις, εγκλωβίζοντας ενδεχομένως προσωπικό και δυσχεραίνοντας τη μεταφορά υλικού υψηλού εμπλουτισμού, το οποίο φυλάσσεται στην Ισφαχάν — και το οποίο επίσης βρίσκεται στο στόχαστρο.
Το ερώτημα, ωστόσο, είναι αν η Τεχεράνη διαθέτει την πολιτική ευελιξία να εκμεταλλευτεί το «παράθυρο» που άνοιξε ο Τραμπ. Όπως αποκαλύπτεται, ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ, βρίσκεται σε επαφή με τον Ιρανό ΥΠΕΞ Αμπάς Αραγτσί από τον Απρίλιο. «Το ζήτημα είναι αν το Ιράν θα δει αυτό το διάστημα ως ευκαιρία για να αποφύγει την καταστροφή της τελευταίας του πυρηνικής υποδομής», σημείωσε η Λόρα Χόλγκεϊτ, πρώην πρέσβειρα των ΗΠΑ στον IAEA. «Ωστόσο, η πλήρης παράδοση ή η απόλυτη εγκατάλειψη της ικανότητας εμπλουτισμού είναι εξαιρετικά απίθανο να αποτελούν επιλογή». Ο Ρόμπερτ Λίτγουακ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο George Washington, σχολίασε: «Να το δίλημμα: οι ΗΠΑ πρέπει να αποδεχτούν ένα περιορισμένο δικαίωμα εμπλουτισμού για το Ιράν και το Ιράν να δεχτεί τον πλήρη απεμπλουτισμό του πυρηνικού του οπλοστασίου».
Θα.. πατήσει το κουμπί;
Ο πόλεμος Ισραήλ–Ιράν κυριάρχησε στην ατζέντα του Τραμπ, ο οποίος επέστρεψε πρόωρα από τη Σύνοδο G7 στον Καναδά. Νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, με διαδοχικά επιθετικά μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προανήγγειλε σχεδόν την είσοδο των ΗΠΑ στον πόλεμο. Προειδοποίησε τους κατοίκους της Τεχεράνης να εκκενώσουν την πόλη, ισχυρίστηκε πως οι ΗΠΑ ελέγχουν πλήρως τον ιρανικό εναέριο χώρο και δήλωσε ότι γνωρίζουν πού βρίσκεται ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν — «αλλά δεν θα τον σκοτώσουν… προς το παρόν». Παρά τις προσδοκίες ότι η εμπλοκή είναι προ των πυλών, την Τετάρτη ο Τραμπ δήλωσε πως δεν έχει λάβει ακόμη οριστική απόφαση και καταφέρθηκε κατά της Τεχεράνης για την άρνησή της να συμφωνήσει σε νέο περιορισμό του πυρηνικού της προγράμματος.
«Τίποτα δεν είναι πολύ αργά», δήλωσε χαρακτηριστικά. Η προοπτική εμπλοκής των ΗΠΑ στον πόλεμο έχει προκαλέσει διχασμό στη βάση του Τραμπ. Ο Αντιπρόεδρος Τζ.Ντ. Βανς προσπάθησε να καθησυχάσει τους οπαδούς του «America First», δηλώνοντας ότι ο πρόεδρος ενδιαφέρεται μόνο για τη χρήση των ενόπλων δυνάμεων για την προώθηση των εθνικών συμφερόντων των ΗΠΑ. Ωστόσο, πολιτικές φυσιογνωμίες της συντηρητικής δεξιάς, όπως η Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν, ο Τάκερ Κάρλσον και ο Στιβ Μπάνον, αντέδρασαν έντονα στην ιδέα στρατιωτικής εμπλοκής. «Όποιος διψά για πλήρη εμπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεμο Ισραήλ–Ιράν, δεν είναι America First», έγραψε η Γκριν. Από την άλλη, φωνές εντός της Γερουσίας, όπως ο Λίντσεϊ Γκρέιαμ και ο Τομ Κότον, ζητούν από τον πρόεδρο πιο επιθετική στάση. «Να είστε απόλυτα παρών, κύριε Πρόεδρε, στην προσπάθεια του Ισραήλ να εξαλείψει την πυρηνική απειλή», δήλωσε ο Γκρέιαμ. «Αν χρειάζονται βόμβες, να δώσουμε βόμβες. Αν χρειάζονται αεροπλάνα, να πετάξουμε μαζί τους».