Μήνυμα και στην Τουρκία για τα εξοπλιστικά
Τη σαφή πρόθεση της Ελλάδας να αποτρέψει την παγίωση μιας νέας μεταναστευτικής διαδρομής από την Ανατολική Λιβύη προς την Κρήτη διατύπωσε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε στις Βρυξέλλες μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο Πρωθυπουργός έκανε λόγο για χρήση όλων των διαθέσιμων μέσων, «και καρότο και μαστίγιο», προκειμένου να διαφυλαχθούν τα σύνορα και να αντιμετωπιστεί η νέα πρόκληση. «Η Ελλάδα έχει κινητοποιηθεί ήδη, με πλοία εκτός των χωρικών υδάτων της Λιβύης, ενώ όταν εντοπίζονται βάρκες, έρχεται σε επικοινωνία με τις λιβυκές αρχές, προκειμένου να αναχαιτίζονται και να επιστρέφουν», τόνισε. Υπογράμμισε ότι οι ροές αφορούν κυρίως υπηκόους Αιγύπτου, οι οποίοι δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας, σημειώνοντας πως θα διαβιβαστεί στην αιγυπτιακή πλευρά το αίτημα για επιστροφή τους, καθώς η Αίγυπτος θεωρείται ασφαλής χώρα.
Ανακοίνωσε, επίσης, την επικείμενη επίσκεψη, στις αρχές Ιουλίου, του Ευρωπαίου Επιτρόπου Μετανάστευσης στη Λιβύη, συνοδευόμενου από τους ομολόγους του Ελλάδας, Ιταλίας και Μάλτας, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής προσπάθειας για συνεννόηση με τις λιβυκές αρχές και αποτελεσματικότερο έλεγχο των συνόρων. Ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι το ζήτημα της Λιβύης αποτέλεσε αντικείμενο τόσο της άτυπης συνάντησης των ηγετών που συμμερίζονται κοινές θέσεις στο μεταναστευτικό, όσο και της ίδιας της Συνόδου Κορυφής. Σχετικά με τις ελληνολιβυκές σχέσεις και την τουρκολιβυκή συμφωνία, τόνισε ότι, μετά από ελληνικό αίτημα, επανήλθε στα συμπεράσματα της Συνόδου το λεκτικό που χαρακτηρίζει το μνημόνιο Άγκυρας–Τρίπολης ως νομικά ανυπόστατο. «Στέλνουμε μήνυμα πως ούτε η Ελλάδα ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδέχονται τετελεσμένα στην Ανατολική Μεσόγειο», επεσήμανε. Παράλληλα, σχολίασε ότι οι νέες λιβυκές προκηρύξεις ερευνών φαίνεται να σέβονται τη μέση γραμμή, γεγονός που θεωρεί θετικό, ενώ επανέλαβε την ελληνική ετοιμότητα για οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μόλις η Λιβύη αποκτήσει ενιαία κυβέρνηση. «Η Ελλάδα είναι αυτή που υπέγραψε συμφωνίες ΑΟΖ με την Ιταλία και την Αίγυπτο, ασκώντας τα κυριαρχικά της δικαιώματα στο πεδίο, όχι στη θεωρία», πρόσθεσε με νόημα.
Αναφερόμενος στο ζήτημα της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας, ο Πρωθυπουργός εξήρε την πρόοδο που καταγράφεται στη συζήτηση για τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία και τη δυναμική του κοινού δανεισμού. Έκανε ειδική μνεία στο πρόγραμμα SAFE, το οποίο ενθαρρύνει κοινές αμυντικές προμήθειες, σημειώνοντας ότι η χώρα μας αναμένει τις τελικές προτάσεις του Υπουργείου Άμυνας για τη δυνατότητα αξιοποίησής του. Ο κ. Μητσοτάκης χαιρέτισε το γεγονός ότι και παραδοσιακά φειδωλές χώρες, όπως η Δανία και η Φινλανδία, αναγνωρίζουν πλέον την ανάγκη για αύξηση των αμυντικών δαπανών, και τόνισε ότι η Ελλάδα πρωτοστάτησε στην απαίτηση να εξαιρεθούν τέτοιες δαπάνες από τους περιορισμούς του Συμφώνου Σταθερότητας, κάτι που τελικώς επετεύχθη με την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής.
Στο ίδιο πλαίσιο, ο Πρωθυπουργός ανέδειξε τη σημασία της προσθήκης, στα συμπεράσματα της Συνόδου, ρητής αναφοράς πως η συνεργασία με τρίτες χώρες σε ζητήματα εξοπλισμών προϋποθέτει την πλήρη ευθυγράμμιση των κρατών αυτών με τους στόχους της κοινής εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας της Ε.Ε. Η διατύπωση αυτή θεωρείται άμεσο μήνυμα προς την Τουρκία, η οποία δεν μπορεί να επωφεληθεί από τα ευρωπαϊκά εργαλεία όσο διατηρεί αποστάσεις από την ευρωπαϊκή στρατηγική. «Ασκούμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα στο πεδίο», επανέλαβε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας τη σαφή κατοχύρωση των ελληνικών θέσεων σε ευρωπαϊκό θεσμικό επίπεδο.
Μέση Ανατολή – Γάζα: Η Ελλάδα στηρίζει τη διπλωματία και την ανθρωπιστική παρέμβαση
Σε ερώτηση για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε τη σταθερή ελληνική θέση υπέρ της διπλωματικής λύσης στο ζήτημα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, τονίζοντας την ανάγκη να αποτραπεί κάθε προοπτική κατοχής πυρηνικού οπλοστασίου από την Τεχεράνη. Παράλληλα, χαρακτήρισε επιτακτική την παύση της στρατιωτικής επιχείρησης του Ισραήλ στη Γάζα, με στόχο την προστασία των αμάχων Παλαιστινίων, σε συνδυασμό με την άμεση απελευθέρωση των εναπομεινάντων ομήρων. «Τώρα είναι η ώρα για τη μέγιστη διεθνή πίεση στο Ισραήλ», υπογράμμισε.
Τέλος, σε ερώτηση για την υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ, ο Πρωθυπουργός απάντησε ότι δεν σχολιάζει συνήθως εσωτερικά θέματα από το εξωτερικό, καθώς βρισκόταν όλη μέρα στις εργασίες της Συνόδου χωρίς τηλεφωνική πρόσβαση. Διαβεβαίωσε πάντως ότι θα ενημερωθεί σύντομα για τη δικογραφία και πως θα λάβει τις σχετικές αποφάσεις, τις οποίες θα ανακοινώσει δημοσίως.
