Οι περισσότεροι από εμάς αναζητούμε ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις — φιλίες που στηρίζουν, εμπιστεύονται, νοιάζονται. Κι όμως, χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε, μπορεί να γινόμαστε εμείς οι ίδιοι τοξικοί ή ασυνεπείς συνοδοιπόροι. Δεν είναι εύκολο να εντοπίσει κανείς τα τυφλά σημεία του χαρακτήρα του. Κρίνουμε αυστηρά την αλαζονεία ή την αδιαφορία των άλλων, χωρίς να βλέπουμε πώς και οι δικές μας στάσεις ίσως φθείρουν τις σχέσεις μας. Ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Ντέιβιντ Ρόμπσον, στο νέο του βιβλίο «The Laws of Connection», προτείνει πέντε πρακτικά βήματα για να γίνουμε πιο συναισθηματικά παρόντες, πιο ανθρώπινοι και πιο καλοί φίλοι.
1. Σταθερότητα: Ο πυρήνας της εμπιστοσύνης
Οι φίλοι χρειάζονται προβλεψιμότητα. Όταν κάποιος δεν ξέρει πώς θα αντιδράσουμε ή πότε θα είμαστε διαθέσιμοι, νιώθει αβεβαιότητα. Μελέτες έδειξαν ότι η συναισθηματική αστάθεια ακόμη και με την απλή παρουσία μας μπορεί να ανεβάσει την πίεση στους γύρω μας. Δεν χρειάζεται να είμαστε τέλειοι — αρκεί να είμαστε συνεπείς. Να μη γινόμαστε απρόσιτοι όταν έχουμε κακή διάθεση. Να λέμε «δεν μπορώ τώρα» χωρίς να πληγώνουμε. Η συνέπεια είναι σημάδι σεβασμού.
2. Μη θεωρείτε τίποτα αυτονόητο
Ένα από τα πιο ύπουλα λάθη στις σχέσεις είναι η λεγόμενη «ψευδαίσθηση της διαφάνειας» — η πεποίθηση ότι οι άλλοι καταλαβαίνουν πάντα τι νιώθουμε ή σκεφτόμαστε. Στην πραγματικότητα, σπάνια γνωρίζουν. Ένα ευχαριστώ που δεν ειπώθηκε, ένας έπαινος που δεν εκφράστηκε, δημιουργούν αόρατα ρήγματα. Σε ένα πείραμα, οι άνθρωποι που έστειλαν επιστολές ευγνωμοσύνης υποτίμησαν δραματικά τη χαρά που προκάλεσαν. Επομένως, ας εκφράζουμε αυτό που νιώθουμε — με λέξεις.
3. Ενσυναίσθηση με προοπτική
Η απλή κατανόηση δεν αρκεί. Η ουσιαστική στήριξη περιλαμβάνει και το να βοηθήσουμε κάποιον να δει το πρόβλημα αλλιώς. Αντί να περιοριζόμαστε στο «σε καταλαβαίνω», μπορούμε να ρωτήσουμε: «Τι σε ανησυχεί περισσότερο; Έμαθες κάτι από αυτό; Αν έβλεπες την κατάσταση από απόσταση, θα άλλαζε κάτι;». Με αυτόν τον τρόπο, η συμπαράσταση γίνεται εργαλείο ενδυνάμωσης.
4. Μοιραστείτε τις χαρές — όχι μόνο τα βάρη
Δεν είναι οι δυσκολίες που χτίζουν τις ισχυρότερες σχέσεις, αλλά και οι κοινές γιορτές. Ένα καλό νέο που αποσιωπάται από συστολή ή φόβο ότι θα παρεξηγηθούμε, στερεί τη δυνατότητα της συναισθηματικής σύνδεσης. Αντί να αλλάζουμε θέμα, ας ρωτήσουμε περισσότερα. Ας δείξουμε χαρά. Και ας μιλήσουμε κι εμείς για τις μικρές ή μεγάλες νίκες μας. Η κοινή χαρά πολλαπλασιάζεται.
5. Μάθετε να ζητάτε συγγνώμη
Η συγγνώμη δεν είναι αδυναμία, είναι δύναμη ωριμότητας. Κι όμως, πολλοί αποφεύγουμε να την προσφέρουμε: είτε επειδή δεν καταλαβαίνουμε το βάθος της ζημιάς, είτε γιατί φοβόμαστε το συναισθηματικό κόστος. Μια ειλικρινής συγγνώμη περιλαμβάνει πέντε στοιχεία: αναγνώριση της ευθύνης, έκφραση λύπης, κατανόηση του αντίκτυπου, πρόθεση επανόρθωσης και δέσμευση να μην επαναληφθεί. Δεν αρκεί να πούμε «συγγνώμη αν σε πλήγωσα» — χρειάζεται να δείξουμε ότι καταλάβαμε πώς.
