Στο Τόκιο, ο Shota Shimizu φορά τα ακουστικά του, σηκώνει το τηλέφωνο και καλεί το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού μίας μεγάλης εταιρείας παροχής νοσηλευτικών υπηρεσιών. Όχι για λογαριασμό του, αλλά για να… παραιτήσει μια πελάτισσά του – μια γυναίκα που αδυνατεί να διαχειριστεί την πίεση του εργασιακού της περιβάλλοντος και δεν αντέχει ούτε τη σκέψη μιας αποχαιρετιστήριας συζήτησης με την εργοδοσία της. «Οι συνθήκες εργασίας απέχουν πολύ από τις προσδοκίες της», δηλώνει ψύχραιμα στον υπεύθυνο. «Θα επιστρέψει τη στολή και το κλειδί της με το ταχυδρομείο. Μπορούμε να επιβεβαιώσουμε τη διεύθυνση αποστολής;».
Ο Shimizu εργάζεται στη Momuri – έναν από τους πιο γνωστούς φορείς «παραίτησης κατ’ εντολή» στην Ιαπωνία. Το όνομα της εταιρείας σημαίνει, εύγλωττα, «δεν αντέχω άλλο». Με μια χρέωση που αγγίζει τα 350 δολάρια, οι υπάλληλοι της αναλαμβάνουν για λογαριασμό του πελάτη την παραίτηση από εργασία. Πρόκειται για μια ανθούσα αγορά που γεννήθηκε μέσα στην πανδημία και γιγαντώθηκε με την πτώση του ιαπωνικού μοντέλου του «salaryman» – του υπαλλήλου που, παραδοσιακά, μένει στον ίδιο εργοδότη έως τη συνταξιοδότηση. Η αυστηρή ιεραρχία, οι εξαντλητικές ώρες, η υποχρεωτική κοινωνικότητα με προϊσταμένους, και τα ελάχιστα περιθώρια αμφισβήτησης, διαμορφώνουν ένα αποπνικτικό εργασιακό τοπίο για πολλούς.
Από ταπεινώσεις και μπούλινγκ, μέχρι την αδυναμία να βρεθεί κοινός τόπος με τους ανωτέρους, οι λόγοι που οδηγούν τους εργαζομένους στη Momuri ποικίλουν. Κοινός παρανομαστής: η ανάγκη να φύγουν, χωρίς σύγκρουση. Η αλλαγή κουλτούρας είναι εμφανής. Σήμερα, 1 στις 10 εταιρείες έχει λάβει ειδοποίηση παραίτησης μέσω εκπροσώπου, σύμφωνα με έρευνα του Tokyo Shoko Research. Η ίδια η Momuri εκτοξεύθηκε από 200 υποθέσεις το μήνα το 2022, σε πάνω από 2.500 το 2024, όπως δήλωσε ο πρόεδρός της Shinji Tanimoto. Πελάτες της είναι κυρίως νέοι 20-30 ετών, αλλά και εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας – ακόμη και 83 ετών. Αν και η δραστηριότητα αυτή αμφισβητείται νομικά από μερίδα του ιαπωνικού δικηγορικού κόσμου, καθώς ορισμένα γραφεία έχουν κατηγορηθεί για παροχή μη εξουσιοδοτημένων νομικών συμβουλών, το κοινωνικό αποτύπωμα είναι ξεκάθαρο: Η Ιαπωνία αλλάζει. Και μαζί της αλλάζουν και οι τρόποι που οι άνθρωποι επιλέγουν να διεκδικήσουν την ψυχική τους γαλήνη.