Ισχυρούς κραδασμούς στο πολιτικό σκηνικό προκαλεί η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ, με την κοινή γνώμη να παρακολουθεί με έντονο ενδιαφέρον τις εξελίξεις και να εκφράζει ευρύτερη δυσαρέσκεια απέναντι σε θεσμούς και πολιτικούς φορείς. Η δημοσκόπηση της Pulse για τον ΣΚΑΪ, η οποία πραγματοποιήθηκε αμέσως μετά την έκρηξη του σκανδάλου (27 Ιουνίου – 1 Ιουλίου), καταγράφει τις πρώτες συνέπειες στην πολιτική συμπεριφορά των πολιτών. Σύμφωνα με τα ευρήματα, οι πολίτες δεν στοχοποιούν μονομερώς.
Πάρτι στην Κρήτη με τον ΟΠΕΚΕΠΕ: Έπαιρνε το 70% των επιδοτήσεων όλης της χώρας!
ΟΠΕΚΕΠΕ: «Αγρότης από την Κρήτη δήλωσε σήμερα 600 στρέμματα στην Νάξο!»
Το 33% θεωρεί υπεύθυνη τη σημερινή κυβέρνηση, αλλά ακριβώς το ίδιο ποσοστό «μοιράζει» την ευθύνη σε όλες τις κυβερνήσεις των τελευταίων ετών. Ένα επιπλέον 23% ρίχνει συνολικά την ευθύνη στο «πολιτικό σύστημα», επιβεβαιώνοντας την κόπωση και την έλλειψη εμπιστοσύνης προς τον ευρύτερο πολιτικό κόσμο. Το 76% των ερωτηθέντων θεωρεί το σκάνδαλο «πολύ» ή «αρκετά σημαντικό», ενώ μόλις το 10% το τοποθετεί στη σφαίρα της «μέτριας σημασίας». Σημαντικό είναι ότι η ευαισθητοποίηση δεν περιορίζεται κομματικά: το 83% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ και το 78% των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ δηλώνουν ιδιαίτερα προβληματισμένοι.
Ανθεκτική η ΝΔ, ιστορική ανάκαμψη για το ΠΑΣΟΚ – Ο ΣΥΡΙΖΑ στο ναδίρ
Παρά τη γενικευμένη αναστάτωση, το εκλογικό σώμα δείχνει να αντιδρά με σχετική αυτοσυγκράτηση. Η Νέα Δημοκρατία παραμένει πρώτη, αν και υποχωρεί κάτω από το 30%, διατηρώντας ωστόσο σαφές προβάδισμα. Το ΠΑΣΟΚ καταγράφει τη μεγαλύτερη άνοδο των τελευταίων δεκαετιών, φτάνοντας σε ποσοστά που παραπέμπουν στην εποχή του 1974, χωρίς όμως να διεκδικεί την πρώτη θέση. Στον αντίποδα, ο ΣΥΡΙΖΑ καταγράφεται μόλις στο 6,5%, στην έκτη θέση, παρουσιάζοντας οριακή ενίσχυση (+1 μονάδα), πιθανότατα από ψηφοφόρους που κινούνται τιμωρητικά. Η Πλεύση Ελευθερίας χάνει 1,5 μονάδα, ενώ εξακολουθεί να προηγείται στο κοινό των «θυμωμένων», εκείνων δηλαδή που δηλώνουν πως θα ψηφίσουν με οδηγό την αγανάκτηση.
Τα αποτελέσματα της έρευνας αποκαλύπτουν ένα κρίσιμο δεδομένο: παρά τον έντονο θυμό που καταγράφεται, η πλειονότητα των πολιτών δεν στρέφεται σε επιλογές ρήξης ή αποστασιοποίησης, αλλά σε κόμματα που προβάλλουν προοπτική, σταθερότητα και ελπίδα. Ενδεικτικά, το 48% δηλώνει ότι ψηφίζει με γνώμονα την προοπτική, το 23% λόγω ανησυχίας, το 12% με οδηγό τον θυμό, και μόλις το 7% για λόγους επιβράβευσης. Αυτό εξηγεί και τη διατήρηση της ΝΔ σε ισχυρή θέση, καθώς καταγράφει πρωτιά σε όσους ψηφίζουν «για να νιώσουν σιγουριά», αλλά και σε όσους βλέπουν στον κυβερνητικό λόγο μια σταθερή πυξίδα πορείας.
Για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια, η ανησυχία για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή (76%) ξεπερνά εκείνη για τα ελληνοτουρκικά (57%), αποτυπώνοντας την επίδραση της γεωπολιτικής αστάθειας στον δημόσιο διάλογο. Στο ερώτημα σχετικά με την κυβερνητική επιλογή για ενίσχυση της άμυνας μέσω εξοπλιστικών δαπανών, 6 στους 10 πολίτες τάσσονται υπέρ, με αυξημένη αποδοχή να καταγράφεται και στον χώρο της Κεντροαριστεράς.
Η υπόθεση ΟΠΕΚΕΠΕ κλονίζει την πολιτική εμπιστοσύνη, αλλά δεν μεταφράζεται (προς το παρόν) σε μαζική εκλογική ανακατανομή. Ο θυμός είναι παρών, όμως δεν κυριαρχεί. Το εκλογικό σώμα παραμένει ώριμο, προσεκτικό και περισσότερο στραμμένο στο μέλλον παρά στο παρελθόν. Η κυβέρνηση εξακολουθεί να ελέγχει την πρωτοβουλία των κινήσεων, αν και με πιο περιορισμένα αποθέματα εμπιστοσύνης, ενώ το ΠΑΣΟΚ φαίνεται να επωφελείται από την κόπωση της κοινωνίας και την ανυπαρξία μιας αξιόπιστης αντιπολίτευσης από τον ΣΥΡΙΖΑ. Η επόμενη περίοδος θα δείξει αν η κοινωνική δυσαρέσκεια θα μετατραπεί σε πολιτική δυναμική ή αν θα μείνει απλώς μια ηχηρή, αλλά διάχυτη αμφισβήτηση.