Το προσφυγικό, το άσυλο και ο σεβασμός της ενδοκοινοτικής αλληλεγγύης, αναδεικνύονται για μιαν ακόμη φορά σε μείζον θέμα συνεννόησης και συνοχής μεταξύ των χωρών μελών της ΕΕ.
Υπό την σκιά της επιστολής του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Πολωνού Ντόναλντ Τούσκ, οι πολύωρες διαπραγματεύσεις επί του πιεστικού προβλήματος των υποχρεωτικών ποσοστώσεων για την εντός της ΕΕ κατανομής των προσφύγων, κατά την πρώτη μέρα των Εργασιών της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες αποδείχθηκαν άκαρπες.
Στους κύκλους της Συνόδου Κορυφής, μάλιστα, δεν έλειψαν και τα περίπου δημόσια σχόλια ότι «είναι ιστορικό παράδοξο ο Τούσκ, πρώην πρωθυπουργός της Πολωνίας, χώρας που κατέστησε την «Αλληλεγγύη» παγκόσμιο σύμβολο και τρόπο ζωής, να εμφανίζεται τώρα υπέρμαχος της απομόνωσης, της εθνικής περιχαράκωσης και της αδιαφορίας για την τύχη εκατομμυρίων δυστυχισμένων ανθρώπων».
Στην Σύνοδο, καταγράφηκαν οι διαφορές κυρίως από τις χώρες του Βίζεγκραντ (Πολωνία,Τσεχία,Ουγγαρία κι Σλοβακία), έναντι μιας υπό διαμόρφωσης κοινής στάσης των υπολοίπων χωρών-μελών, εναρμονιζόμενες πλήρως στην άποψη Τούσκ, ότι το σχέδιο της Κομμισιόν για την ενδοευρωπαϊκή κατανομή των προσφύγων βάσει ποσοστώσεων, είναι αποτυχημένο.
Τα εξ Ανατολικής Ευρώπης μέλη της ΕΕ, εμφανίσθηκαν ενωμένα και αποφασισμένα να μην υπακούσουν στις αποφάσεις της πλειοψηφίας της Ένωσης και να μην δεχθούν ούτε έναν πρόσφυγα στα εδάφη τους.
Όπως, μάλιστα, δήλωσε ο Τσέχος πρωθυπουργός Αντρέι Μπάμπις «δεν πρόκειται να αφήσουμε την πλειοψηφία να επιβάλει την υποχρεωτική κατανομή των προσφύγων».
Ο Τσέχος πρωθυπουργός, χαρακτήρισε την εισήγηση του Αλέξη Τσίπρα για επείγουσα ανάγκη εφαρμογής των συμφωνηθέντων και επίδειξης αλληλεγγύης, εκ μέρους των υπολοίπων χωρών, προς τις κυρίως δοκιμαζόμενες από τις προσφυγικές εισροές χώρες (κυρίως Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία) ως «αρκετά επιθετική».
Η Μέρκελ, ο Ιταλός πρωθυπουργός, Πάολο Τζεντιλόνι και αρκετοί ηγέτες ακόμη ζήτησαν να εφαρμοστεί από όλες τις χώρες η συμφωνία για την υποδοχή προσφύγων, ενώ ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε εμφανίστηκε εξοργισμένος για την προσπάθεια χωρών του Βίζεγκραντ να παρακάμψουν την πλειοψηφία της ΕΕ. «Αν επιτραπεί αυτό, η ΕΕ θα γίνει ένα κατάστημα όπου ο καθένας αγοράζει αυτό που του ταιριάζει», είπε. Η κριτική του είχε στόχο κυρίως τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπάν: «Αυτό που κάνει ο Όρμπαν εδώ είναι ντροπή» συμπλήρωσε. Κι άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να επιβληθούν η υποχρέωση υποδοχής βάσει ποσοστώσεων με την ψήφο της πλειοψηφίας – κάτι που προσπαθεί να αποφύγει ο Τουσκ, για να μην επέλθει διχασμός όπως έγινε σε μια παρόμοια ψηφοφορία το 2015.
Η Γερμανίδα καγκελάριος δήλωσε ότι διαπιστώθηκε πρόοδος όσον αφορά στην προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, κυρίως μέσω του Συμφώνου για τους Πρόσφυγες με την Τουρκία και της συνεργασίας με τη Λιβύη. Ωστόσο, πρόσθεσε πως χρειάζεται να υπενθυμιστεί η«διάσταση της αλληλεγγύης»: «Κατέστησα ιδιαίτερα σαφές ότι δεν είμαι ικανοποιημένη με το γεγονός ότι δεν εφαρμόζονται οι κανόνες που έχουμε», είπε.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, παράλληλα με το πιεστικό αίτημα να γίνουν σεβαστές οι συμφωνίες εγκατάστασης προσφύγων με ποσοστώσεις σε όλες της χώρες μέλη της ΕΕ επειδή «η κατάσταση στις χώρες υποδοχής, Ελλάδα Ιταλία και Ισπανία, έχει ήδη λάβει εκρηκτικές και επικίνδυνες διαστάσεις», σημείωσε ότι στο επίκεντρο της επίσκεψης Ερντογάν στην Αθήνα, βρέθηκε το προσφυγικό και η τήρηση των συμφωνηθέντων μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας. Προειδοποίησε μάλιστα ότι αν σήμερα, με καιρικές συνθήκες που δεν ευνοούν τις προσφυγικές εισροές από θαλάσσης, τα ελληνικά νησιά αλλά και τα ιταλικά και ισπανικά εδάφη στα οποία καταφθάνουν πρόσφυγες, ασφυκτιούν, όταν ο χειμώνας περάσει η κατάσταση θα βγει εκτός ελέγχου, αν και οι άλλες χώρες της ΕΕ δεν δεχθούν το τίμημα της φιλοξενίας, αναλογικά και με ποσοστώσεις, σημαντικού αριθμού προσφύγων.