Με τη στήριξη της διεθνούς κοινότητας ο Ζόραν Ζάεφ αναμένει με αγωνία το αποτέλεσμα της αυριανής κρίσιμης ψηφοφορίας για το ονοματολογικό, μια… κολόνια που κρατάει χρόνια. Οι δημοσκοπήσεις θέλουν οριακή νίκη του “ναι”, όμως τα χαμόγελα είναι παγωμένα. Ο πρόεδρος των Σκοπίων κάνει λόγο για ιστορική “αυτοκτονία” καλώντας τους πολίτες να μην προσέλθουν στις κάλπες. Από την άλλη, ο φόβος για ρωσικό δάκτυλο είναι έντονος…
Η πΓΔΜ, μια φτωχή χώρα με πληθυσμό 2 εκατομμυρίων, ίσως δεν είναι τόσο σημαντική σε γεωπολιτικό επίπεδο, ώστε να χαρακτηρίζεται ιστορική η συμφωνία των Πρεσπών.
Ωστόσο, ο χαρακτηρισμός δεν είναι υπερβολικός, γράφει το πρακτορείο Bloomberg, σε άρθρο της με τίτλο: «Η μικρή “Μακεδονία” προσπαθεί να γίνει φυσιολογική», φιλοξενώντας την άποψη του καθηγητή Νομικής, Λιούμπομιρ Φερκόσκι.
«Είμαστε οι πρώτοι που επιλύουμε μια διαμάχη περί ταυτότητας με ειρηνικά και διπλωματικά μέσα», δήλωσε ο Λιούμπομιρ Φερκόσκι, καθηγητής Νομικής, που συμμετείχε στην κατάρτιση του Συντάγματος και πρώην υπουργός.
«Όντως κάτι τέτοιο ποτέ δεν συνέβη στα εκρηκτικά Βαλκάνια, όπου η συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ ξύπνησε ελπίδες ότι τα επτά θραύσματα της πρώην Γιουγκοσλαβίας θα βρίσκονται στην ΕΕ στο εγγύς μέλλον. Αυτή η συμφωνία προκάλεσε εντατικότερες συνομιλίες επίλυσης μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου», σημειώνει το πρακτορείο.
Σχολιάζοντας την εκστρατεία του Ν. Γκρούεφσκι να συνδέσει την εθνική ταυτότητα με την κληρονομιά του Φιλίππου και του Μεγάλου Αλεξάνδρου, το Bloomberg σημειώνει ότι οι περισσότεροι «Μακεδόνες» θεωρούν την κληρονομιά τους σλαβική και ότι η μεγάλη μουσουλμανική μειονότητα αποκλείστηκε εξαρχής από το αφήγημα περί Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αυτό που έκανε ο Γκρουέφσκι ήταν να προκαλέσει σύγχυση σχετικά με την ταυτότητα, είπε ο καθηγητής Φερκόσκι και πρόσθεσε ότι έκανε ανθρώπους, που θεωρούσαν τους εαυτούς τους Σλάβους, να υιοθετήσουν έναν ουσιαστικά ελληνικό πολιτισμό. Η μεγαλύτερη ελπίδα του Ζόραν Ζάεφ είναι η μεγάλη προσέλευση στις κάλπες, ιδιαίτερα των νέων. Ωστόσο, η αδράνεια μιας δεκαετούς κακής διοίκησης υπονομεύει περισσότερο τις ελπίδες του από ότι η εκστρατεία μποϋκοτάζ του δημοψηφίσματος, καταλήγει το άρθρο του Bloomberg.
Μεταξύ άλλων το πρακτορείο σημειώνει πως ο Ζάεφ προχώρησε στην αποκατάσταση των σχέσεων με την Ελλάδα και η διπλωματική του επιτυχία προκάλεσε την «κολακευτική» προσοχή της Δύσης. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στα Σκόπια ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας, Τζέιμς Μάτι, ζήτησε από τον λαό να ψηφίσει «ναι» στο δημοψήφισμα, ενώ προειδοποίησε για ρωσική παρέμβαση. Ο Ζάεφ, ωστόσο, εμφανίστηκε προσεκτικός, λέγοντας πως δεν έχουν αποκαλυφθεί ενδείξεις ανάμειξης.
Σύμφωνα με το Bloomberg, οι προσεκτικές δηλώσεις του Ζάεφ έχουν μια εξήγηση: Ξέρει ότι μπορεί το Κρεμλίνο να έχει αυξημένη την προσοχή επάνω του για κάποιο χρονικό διάστημα, ειδικά εάν το δημοψήφισμα αποτύχει λόγω μικρής προσέλευσης.
Ο Βλαντιμίρ Πετρέσκι, ο οποίος βρίσκεται πίσω από ΜΚΟ που αναζητά και διερευνά τα fake news, υποστηρίζει ότι η εθνικιστική κυβέρνηση φλερτάρει με το Κρεμλίνο σε μια προσπάθεια να ασκηθεί πίεση από τη Δύση στην Ελλάδα. Η Ρωσία ανταποκρίθηκε δημιουργώντας δεκάδες φιλανθρωπικές οργανώσεις, ξεκινώντας μαθήματα ρωσικής γλώσσας και προσφέροντας υποτροφίες σε ρωσικά Πανεπιστήμια. Η ρωσική πρεσβεία στα Σκόπια έχει επεκταθεί, κάνοντας αισθητή την παρουσία της στην πολιτική και πολιτιστική ζωή της πΓΔΜ. Ένας Ρώσος εκατομμυριούχος απέκτησε την κορυφαία ομάδα της χώρας.
Ένα επιτυχημένο δημοψήφισμα, μια γρήγορη ένταξη στο ΝΑΤΟ και αποφασιστικά βήματα προς την ΕΕ θα μπορούσαν γρήγορα να καταστήσουν άχρηστες όλες τις ρωσικές προσπάθειες. Αλλά εάν η ψηφοφορία αποτύχει, τότε οι επιλογές του Ζάεφ θα συρρικνωθούν.