Γυναίκες στη φυλακή: Οι περιορισμοί λόγω κορονοϊού έχουν επηρεάσει περαιτέρω τα δικαιώματα των φυλακισμένων γυναικών, αλλά και την πρόσβασή τους στη δικαιοσύνη
Γυναίκες στη φυλακή: Ο αριθμός των γυναικών που φυλακίστηκαν παγκοσμίως αυξήθηκε κατά περισσότερο από 100.000 την τελευταία δεκαετία, παρά τους διεθνείς κανόνες που στοχεύουν στη μείωση του γυναικείου πληθυσμού στις φυλακές. Σύμφωνα με νέα δεδομένα της Penal Reform International αυτή τη στιγμή υπάρχουν 741.000 γυναίκες και κορίτσια στη φυλακή. Τα στοιχεία αυτά κυκλοφόρησαν λίγο πριν τη δέκατη επέτειο των «κανόνων της Μπανγκόγκ», που υιοθετήθηκαν από τον ΟΗΕ στις 22 Δεκεμβρίου του 2010. Πρόκειται για ένα σύνολο 70 κανόνων, που επικεντρώνονται στη μεταχείριση γυναικών παραβατών και κρατουμένων και συμπληρώνουν τα υπάρχοντα διεθνή πρότυπα για τη μεταχείριση των κρατουμένων, ιδίως τους Αναθεωρημένους Ελάχιστους Κανόνες του ΟΗΕ για τη μεταχείριση των κρατουμένων (Τhe Mandela Rules), που ισχύουν για όλους ανεξαρτήτως φύλου.
«Ο αριθμός των γυναικών στη φυλακή παγκοσμίως αυξάνεται με ανησυχητικό ρυθμό – παρόλο που συνήθως καταδικάζονται για χαμηλού επιπέδου, μη βίαιο έγκλημα», δήλωσε η εκτελεστική διευθύντρια της Penal Reform International, Ολίβια Ρόουπ στο «Guardian. Η έρευνα του οργανισμού είναι άκρως ανησυχητική, καθώς υπογραμμίζει την έλλειψη προόδου, με τις γυναίκες να φυλακίζονται αδικαιολόγητα σε πολλές χώρες. Περισσότεροι από 80 οργανισμοί έχουν υπογράψει έκκληση για δράση, ώστε οι κυβερνήσεις να εφαρμόσουν πλήρως τους κανόνες και να αναθεωρήσουν τις πολιτικές τους με στόχο να μειωθεί ο αριθμός των γυναικών που βρίσκονται πίσω από τα κάγκελα.
Βία, κακομεταχείριση και πανδημία
«Οι συγκλονιστικές συστηματικές περιπτώσεις παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της βίας και της κακομεταχείρισης, εξακολουθούν να υφίστανται σε όλο τον κόσμο», δήλωσε η Ρόουπ. «Πολλές γυναίκες στερούνται βασικών υπηρεσιών υγείας και αποκατάστασης και αντιμετωπίζουν σωματική ή σεξουαλική βία στη φυλακή». Και η πανδημία έχει κάνει την κατάσταση ακόμα χειρότερη.
Οι περιορισμοί έχουν επηρεάσει περαιτέρω τα δικαιώματα των γυναικών και την πρόσβασή τους στη δικαιοσύνη. Η αναστολή των επισκέψεων στις περισσότερες φυλακές εμπόδισε τις οικογένειες να παρέχουν βασικά είδη, όπως προϊόντα υγιεινής και συμπληρωματική τροφή για την παροχή επαρκούς διατροφής σε έγκυες γυναίκες και θηλάζουσες μητέρες. «Τα μέτρα Covid-19 είχαν καταστροφικές συνέπειες για τις γυναίκες στη φυλακή, με πολλές να αρνούνται οποιαδήποτε επαφή με τα παιδιά τους ή να αποκλείονται από προγράμματα έκτακτης ανάγκης», είπε χαρακτηριστικά η Ρόουπ.
Διακρίσεις και φτώχεια
Η έκκληση για δράση υπογραμμίζει ότι πολλές γυναίκες – που αντιπροσωπεύουν μεταξύ 2% και 9% των εθνικών φυλακισμένων πληθυσμών – φυλακίζονται ως αποτέλεσμα διακρίσεων ή εγκλημάτων που διαπράττονται στη φτώχεια. Οι γυναίκες επηρεάζονται επίσης δυσανάλογα από τις ποινικές πολιτικές για τα ναρκωτικά. Το 35% που βρίσκεται στη φυλακή για αδικήματα που σχετίζονται με τα ναρκωτικά είναι γυναίκες σε σύγκριση με το 19% των ανδρών.
«Ένα υψηλό ποσοστό γυναικών στη φυλακή έχουν ιστορικό κακοποίησης και βίας, αυξάνοντας τον κίνδυνο ζητημάτων ψυχικής υγείας», δήλωσε ο Ανάντ Γκρόβερ μέλος της παγκόσμιας επιτροπής για την πολιτική για τα ναρκωτικά και πρώην ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για το δικαίωμα στην υγεία. «Οι ειδικές ανάγκες των γυναικών συχνά αγνοούνται, αποκαλύπτοντας ότι η ανισότητα των φύλων δεν σταματά στις πόρτες των φυλακών».
Από την πλευρά του ο Μπαν Κι-μουν, πρώην γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, που βοήθησε στην υιοθέτηση των κανόνων της Μπανγκόκ όταν δημοσιεύτηκε, δήλωσε: «Οι κανόνες προωθούν εναλλακτικές λύσεις στη φυλάκιση για τις γυναίκες, ιδίως ενόψει των κινδύνων για την υγεία που θέτει ο Covid-19, οι κυβερνήσεις πρέπει να κάνουν περισσότερα για να διασφαλίσουν ότι η φυλάκιση χρησιμοποιείται ως έσχατη λύση».
Με πληροφορίες από το Guardian
Ειρήνη Θεοδωρίδου
