Brexit – Έλληνες φοιτητές και εργαζόμενοι: Τι αλλάζει με την ιστορική συμφωνία

Brexit – Έλληνες φοιτητές και εργαζόμενοι: Με ικανοποίηση σχολίασε την εμπορική συμφωνία ΕΕ-Βρετανίας για το Brexit ο Ελληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Σε ανάρτησή του στα social media, ο κ. Μητσοτάκης επισήμανε ότι «η ευρωπαϊκή ενότητα παρέμεινε ισχυρή μέσω μιας επίπονης διαδικασίας, ενώ τα συμφέροντα των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης προστατεύθηκαν». Όπως ο πρωθυπουργός, «τώρα μπορούμε να οικοδομήσουμε μια αμοιβαία επωφελή σχέση μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου». Ο Κ. Μητσοτάκης δεν παραλείπει να δώσει τα συγχαρητήριά του στον Μισέλ Μπαρνιέ και στην πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για τις προσπάθειες που κατέβαλαν ώστε να καταλήξουν στη συμφωνία του Brexit με την κυβέρνηση Τζόνσον.

«Συγχαρητήρια σε @MichelBarnier, @vonderleyen και τις ομάδες τους σχετικά με τη συμφωνία ΕΕ-ΗΒ. Η ευρωπαϊκή ενότητα παρέμεινε ισχυρή μέσω μιας επίπονης διαδικασίας, ενώ τα συμφέροντα των κρατών-μελών της ΕΕ προστατεύθηκαν. Τώρα μπορούμε να οικοδομήσουμε μια αμοιβαία επωφελή σχέση μεταξύ της ΕΕ και του ΗΒ», έγραψε ο κ. Μητσοτάκης.

Congratulations to @MichelBarnier, @vonderleyen and their teams on the EU-UK agreement. European unity remained strong through an arduous process, while EU member states' interests were protected. Now we can build a mutually beneficial relationship between the EU and the UK.

— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) December 24, 2020

Brexit: Η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ

Την επίτευξη συμφωνίας, επί της αρχής, μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου αναφορικά με τη μελλοντική σχέση μετά το τέλος της μεταβατικής περιόδου χαιρετίζει το υπουργείο Εξωτερικών. Όπως επισημαίνει σε ανακοίνωσή του, η συμφωνία αυτή θέτει τις βάσεις για τη δημιουργία μιας νέας, δυνατής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών-μελών της με το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο παραμένει αναπόσπαστο μέλος της Ευρώπης. Επίσης, το υπουργείο Εξωτερικών προσβλέπει στην εφαρμογή της συμφωνίας και την ενδυνάμωση των σχέσεων μεταξύ της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το Ηνωμένο Βασίλειο.

Τέλος, εκφράζει τις θερμές ευχαριστίες προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και τον επικεφαλής της Διαπραγματευτικής Ομάδας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μισέλ Μπαρνιέ, «για την ιδιαίτερα σημαντική συνεισφορά τους στην επίτευξη της συμφωνίας».

Η Τουρκία χαιρετίζει την εμπορική συμφωνία ΕΕ – Βρετανίας

Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας χαιρέτισε σήμερα τη συμφωνία μεταξύ της Βρετανίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις εμπορικές τους σχέσεις. “Η Τουρκία, έχοντας στενούς δεσμούς με το Ηνωμένο Βασίλειο σε όλους τους τομείς, είναι επίσης υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ χώρα, σε τελωνειακή ένωση με την ΕΕ. Πιστεύουμε ότι αυτή η συμφωνία θα προσφέρει στην Τουρκία νέες ευκαιρίες στις σχέσεις της τόσο με την ΕΕ όσο και με το Ηνωμένο Βασίλειο”, αναφέρεται στην ανακοίνωση. “Σε αυτό το πλαίσιο, οι προετοιμασίες για την υπογραφή Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Τουρκίας έχουν επίσης φθάσει στην τελική τους φάση”.

Brexit: Τι προβλέπει η συμφωνία που κατέληξαν Λονδίνο και Βρυξέλλες

Τι γενικές γραμμές της οικονομικής και εμπορικής εταιρικής σχέσης με τη Βρετανία παρουσίασε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, λίγη ώρα έπειτα από τη συμφωνία που επετεύχθη και η οποία ορίζει το πλαίσιο των μελλοντικών σχέσεων των δύο πλευρών από την 1η Ιανουαρίου 2021.

Αγαθά

Η συμφωνία διασφαλίζει τις εμπορικές συναλλαγές χωρίς τελωνειακούς δασμούς, ούτε ποσοστώσεις, «για όλα τα αγαθά που συμμορφώνονται με τους κανόνες καταγωγής», κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά σε εμπορική συμφωνία. Οι επιχειρήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου διατηρούν έτσι την πρόσβασή τους σε μια τεράστια ενιαία αγορά 450 εκατομμυρίων καταναλωτών και οι αντίστοιχες ευρωπαϊκές σε μια αγορά 66 εκατομμυρίων Βρετανών καταναλωτών. Με τη διευθέτηση αυτή αποφεύγεται η διάσπαση στις αλυσίδες παραγωγής, που θα προκαλούσε πολλά προβλήματα σε ορισμένους τομείς, όπως στην αυτοκινητοβιομηχανία.

Ανταγωνισμός

Η Βρετανία και η ΕΕ δεσμεύονται να τηρήσουν τους ίσους όρους ανταγωνισμού «διατηρώντας τα υψηλά επίπεδα προστασίας σε τομείς όπως είναι η προστασία του περιβάλλοντος, η μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής και η τιμολόγηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα, η φορολογική διαφάνεια και οι κρατικές επιδοτήσεις». Στην περίπτωση που η μία από τις δύο πλευρές δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις της, δίνεται η δυνατότητα λήψης «διορθωτικών μέτρων», όπως είναι η επιβολή τελωνειακών δασμών.

Επίλυση διαφορών

Εάν κάποια πλευρά δεν τηρήσει τη συμφωνία, θα αναλάβει να εξετάσει το πρόβλημα ένας μηχανισμός επίλυσης διαφορών, όπως γίνεται στις περισσότερες εμπορικές συμφωνίες.   Λόγω της κατηγορηματικής άρνησης του Λονδίνου, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα έχει δικαίωμα παρέμβασης σε αυτή τη διαδικασία. Ένα «Κοινό Συμβούλιο» θα παρακολουθεί αν εφαρμόζεται και ερμηνεύεται ορθά η συνθήκη.

Αλιεία

Η συμφωνία προβλέπει ότι οι Ευρωπαίοι αλιείς θα έχουν πρόσβαση στα βρετανικά νερά για μια μεταβατική περίοδο 5,5 ετών, μέχρι τον Ιούνιο του 2026.

Μεταφορές

Η συμφωνία εξασφαλίζει την αεροπορική, οδική και σιδηροδρομική σύνδεση των βρετανικών νησιών με την ηπειρωτική Ευρώπη, αλλά η Βρετανία θα απολέσει ορισμένα από τα πλεονεκτήματά που απολάμβανε όταν ήταν μέλος της ενιαίας αγοράς. Ο στόχος είναι να μην υπονομευθούν τα δικαιώματα των επιβατών, των εργαζομένων αλλά και η ασφάλεια των μεταφορών.

Προγράμματα

Το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να συμμετέχει σε ορισμένα προγράμματα της ΕΕ για την περίοδο 2021-27, όπως το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας Horizon Europe, υπό την προϋπόθεση ότι θα συμβάλλει στον προϋπολογισμό τους.

Δικαστική συνεργασία

Η συμφωνία καθορίζει «ένα νέο πλαίσιο» στην αστυνομική και δικαστική συνεργασία των δύο πλευρών, ιδίως για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του διασυνοριακού εγκλήματος. Η συνεργασία αυτή θα μπορεί να διακοπεί αν το Ηνωμένο Βασίλειο αναστείλει τη συμμετοχή του στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Εξωτερική πολιτική

Η συνεργασία σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική, την ασφάλεια και την άμυνα, δεν καλύπτεται από τη συμφωνία, γιατί το Ηνωμένο Βασίλειο δεν ήθελε να διαπραγματευτεί αυτά τα ζητήματα.

Brexit: Ένα “βελούδινο διαζύγιο”

Κοιτώντας πάντως σε βάθος τη συμφωνία, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αυτή που έκανε τη μεγαλύτερη υποχώρηση. Ο Μπόρις Τζόνστον, ο οποίος όλο το προηγούμενο διάστημα προετοίμαζε την χώρα για άτακτη έξοδο, πανηγυρίζει. «Συμφωνία επετεύχθη», δήλωσε πηγή της Ντάουνινγκ Στριτ. «Ανακτήσαμε τον έλεγχο των χρημάτων, των συνόρων, των νόμων, του εμπορίου και των αλιευτικών υδάτων μας. Η συμφωνία είναι καταπληκτικά νέα για τις οικογένειες και τις επιχειρήσεις σε κάθε τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου. Υπογράψαμε την πρώτη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που βασίζεται σε μηδενικούς δασμούς και μηδενικές ποσοστώσεις η οποία έχει επιτευχθεί ποτέ με την ΕΕ.»

Ακόμα και οι πολιτικοί αντίπαλοι του Τζονσον χαιρέτησαν την συμφωνία. Για «δίκαιη και ισορροπημένη» συμφωνία έκανε λόγο η πρόεδρος της Κομισιόν. «Η ανακοίνωση ότι οι διαπραγματευτές έχουν καταλήξει σε συμφωνία είναι ένα σημαντικό βήμα προόδου για τη δημιουργία στενής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου», σημείωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Μέσω της συμφωνίας, διασφαλίζονται οι εμπορικές συναλλαγές χωρίς τελωνειακούς δασμούς, ούτε ποσοστώσεις, «για όλα τα αγαθά που συμμορφώνονται με τους κανόνες καταγωγής», κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά σε εμπορική συμφωνία.

Βρετανία και ΕΕ δεσμεύονται να τηρήσουν τους ίσους όρους ανταγωνισμού

Οι επιχειρήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου διατηρούν έτσι την πρόσβασή τους σε μια τεράστια ενιαία αγορά 450 εκατομμυρίων καταναλωτών και οι αντίστοιχες ευρωπαϊκές σε μια αγορά 66 εκατομμυρίων Βρετανών καταναλωτών. Η Βρετανία και η ΕΕ δεσμεύονται να τηρήσουν τους ίσους όρους ανταγωνισμού. Στην περίπτωση που η μία από τις δύο πλευρές δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις της, δίνεται η δυνατότητα λήψης «διορθωτικών μέτρων», όπως είναι η επιβολή τελωνειακών δασμών. Εάν κάποια πλευρά δεν τηρήσει τη συμφωνία, θα αναλάβει να εξετάσει το πρόβλημα ένας μηχανισμός επίλυσης διαφορών, όπως γίνεται στις περισσότερες εμπορικές συμφωνίες. Η Αγγλία πέτυχε να μην έχει λόγο και ανάμιξη το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά ένα «Κοινό Συμβούλιο».

Ο Βρετανός πρωθυπουργός δεν έχασε χρόνο, κεφαλαιοποιώντας επικοινωνιακά το ζήτημα της αλιείας, το οποίο ήταν και ένα από τα βασικά αγκάθια μεταξύ των δυο πλευρών. Εξαρχής, μετατράπηκε σε ζήτημα εθνικής κυριαρχίας για το Λονδίνο. Η συμφωνία προβλέπει ότι οι Ευρωπαίοι αλιείς θα έχουν πρόσβαση στα βρετανικά νερά για μια μεταβατική περίοδο 5,5 ετών, μέχρι τον Ιούνιο του 2026. Η Βρετανία ζητούσε αυτή η μεταβατική περίοδος να είναι τρία χρόνια, ενώ οι Βρυξέλλες 14 χρόνια. Η Κομισιόν υπόσχεται να στηρίξει τους Ευρωπαίους ψαράδες, οι οποίοι προφανώς και θίγονται.

Η πλευρά της Ισπανίας

Αν και ο Ισπανός πρωθυπουργός εξέφρασε την ικανοποίησή του για την συμφωνία, έσπευσε να υπενθυμίσει ότι Μαδρίτη και Λονδίνο θα συνεχίσουν να διαπραγματεύονται μια συμφωνία για το Γιβραλτάρ, το βρετανικό υπερπόντιο έδαφος στην Ιβηρική Χερσόνησο. Η Ισπανία αξιώνει την κυριαρχία της στο λιμάνι που αποτελεί πύλη της Μεσογείου και παραχώρησε στη Βρετανία, το 1713, μετά από πόλεμο. Προς το παρόν, οι δύο πλευρές εργάζονται για μια συμφωνία που θα διευκολύνει τους περίπου 15.000 εργαζόμενους που μετακινούνται καθημερινά στις δύο πλευρές των συνόρων. Η ισπανική εφημερίδα El Pais σε δημοσίευμα της δεν απέκλεισε να καταστεί το Γιβραλτάρ μέρος της ζώνης Σένγκεν. Έκανε αναφορά και σε μια συμφωνία, βάση της οποίας θα υπάρχουν συνοριακοί έλεγχοι για τους Βρετανούς που θα ταξιδεύουν στο Γιβραλτάρ, αλλά οι Ισπανοί και οι κάτοικοι του Γιβραλτάρ θα μπορούν να διασχίζουν ελεύθερα τα χερσαία σύνορα.

Brexit: Τι αλλάζει για Έλληνες εργαζόμενους και φοιτητές στη Βρετανία

H Eυρωπαϊκή Ένωση και η Βρετανία κατέληξαν σε εμπορική συμφωνία στο πλαίσιο του Brexit μετά από εξαντλητικές διαπραγματεύσεις. Μετά και από αυτήν την εξέλιξη, τίποτα δεν πρόκειται να ανακόψει το δρόμο εξόδου της Βρετανίας από την ΕΕ, με το «διαζύγιο» να επισημοποιείται στις 31 Δεκεμβρίου.  Μεταξύ άλλων επιπτώσεων, η έξοδος της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό ευρωπαίους εργαζόμενους και σπουδαστές στη χώρα.

Αλλαγές για τους φοιτητές

Οι φοιτητές που θα εγγραφούν στα πανεπιστήμια της χώρας το επόμενο ακαδημαϊκό έτος θα δουν μια σημαντική αύξηση στα δίδακτρα τους καθώς θα λογίζονται πλέον ως διεθνείς φοιτητές. Κατά μέσο όρο πρόκειται για μία αύξηση που μπορεί να ξεπερνά ακόμη και τις 16.000 ευρώ τον χρόνο. Για όσους φοιτητές κάνουν εγγραφή τώρα θα πρέπει να πληρώσουν τα δίδακτρα που καταβάλλουν οι διεθνείς φοιτητές, τα οποία ανέρχονται, κατά μέσο όρο, σε 16.500 ευρώ τον χρόνο. Ενώ παράλληλα όσοι φοιτητές είναι ήδη εγγεγραμμένοι θα πληρώσουν το ίδιο ποσό που πληρώνουν οι Βρετανοί συμφοιτητές τους, και αυτό δεν θα αλλάξει για όσο καιρό διαρκέσουν οι σπουδές τους.

Επιπλέον οι Έλληνες φοιτητές χάνουν τα βρετανικά κρατικά δάνεια για την πληρωμή διδάκτρων τους. Με απόφαση της υπουργού Δημοσίων Πανεπιστημίων Μισέλ Ντόνλαν αποφασίστηκε ότι από το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 φοιτητές από την Ε.Ε. και την Ελβετία δεν δικαιούνται πλέον το φοιτητικό δάνειο για την κάλυψη των διδάκτρων σε βρετανικά πανεπιστήμια.

Παράλληλα, όπως αποκαλύπτει ο Guardian, οι φοιτητές από τη Βρετανία δεν θα μπορούν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα Erasmus για ανταλλαγή φοιτητών με άλλα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια. Αντίστοιχα, ούτε οι Ευρωπαίοι φοιτητές θα μπορούν να πάνε στη Βρετανία για το Erasmus τους.

Oι δύο πλευρές δεν μπόρεσαν να τα βρουν για το κόστος της συμμετοχής της Βρετανίας στο πολύ επιτυχημένο αυτό πρόγραμμα.

Πώς θα επηρεαστούν οι Έλληνες εργαζόμενοι

Σε ό,τι αφορά τους Έλληνες που ζουν και εργάζονται στη Βρετανία, με την νέα χρονιά, η μετάβαση στη Βρετανία δεν θα είναι εύκολη για όποιον δεν διαθέτει το καθεστώς της άδειας προσωρινής παραμονής. Προβλέπεται ένα point system για τους μετανάστες, όπου οι ενδιαφερόμενοι μοριοδοτούνται με βάση τις δεξιότητες, τις γνώσεις, τις σπουδές και την εμπειρία τους. Το συγκεκριμένο σύστημα περιλαμβάνει μία κατηγορία βίζας για ειδικευμένο εργατικό δυναμικό, με ειδικές προϋποθέσεις.