Άρση μέτρων τον Μάρτιο – lockdown: Τα κρούσματα στης εβδομάδας θα κρίνουν μια “μερική επιστροφή”

Τα πρώτα αισιόδοξα μηνύματα για άρση μέτρων και μερική επιστροφή στην κανονικότητα άρχισαν να φτάνουν στα… αυτιά των Ελλήνων πολιτών. Η κυβέρνηση, φαίνεται πως προσανατολίζεται σε σταδιακή άρση του αυστηρού lockdown από την 1η Μαρτίου. Το κυβερνητικό επιτελείο αναμένει εναγωνίως την πορεία του αριθμού των κρουσμάτων αυτή την εβδομάδα καθώς και την πορεία των εισαγωγών στα νοσοκομεία, ειδικά ως προς την κάλυψη των ΜΕΘ. Η πίεση του Εθνικού Συστήματος Υγείας είναι ένας από τους κρισιμότερους παράγοντες για την χαλάρωση των μέτρων, ειδικά στην Αττική όπου δέχεται την μεγαλύτερη πίεση. Το κλείσιμο των σχολείων και του λιανεμπορίου, καθώς και η απαγόρευση κυκλοφορίας τα Σαββατοκύριακα από τις 6 το απόγευμα έχουν ισχύ μέχρι την Κυριακή 28 Φεβρουαρίου και την προσεχή Παρασκευή η κυβέρνηση σε συνεννόηση με τους επιτροπή των ειδικών θα λάβει τις αποφάσεις της.

Για την ώρα, μια μερίδα ειδικών εμφανίζεται διστακτική για την άρση των περιορισμών στις «κόκκινες» περιοχές της χώρας και περισσότερο στην Αττική που συνεχίζει να καταγράφει τον υψηλότερο αριθμό κρουσμάτων. Ωστόσο, αν τις επόμενες ημέρες μειωθεί ο μέσος όρος κρουσμάτων και καταγραφεί ύφεση στην διασπορά δεν αποκλείεται να εισηγηθούν σταδιακά βήματα προς το άνοιγμα κάποιων δραστηριοτήτων. Ως προς τα σχολεία προτεραιότητα όπως και στο παρελθόν θα δοθεί σε νηπιαγωγεία και δημοτικά, αν οι συνθήκες δεν επιτρέψουν το ταυτόχρονο άνοιγμα και των άλλων βαθμίδων και μια εβδομάδα αργότερα να ακολουθήσουν γυμνάσια και λύκεια. Όπως έχει δηλώσει ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης, θα ακολουθήσουμε τις οδηγίες των λοιμωξιολόγων για το άνοιγμα του λιανεμπορίου και των σχολείων από την 1η Μαρτίου, αν υπάρξει σταθεροποίηση της κατάστασης».

Άνοιγμα στο λιανεμπόριο με click away -Δύσκολα άρση στις μετακινήσεις

Σε αυτή την περίπτωση το λιανεμπόριο θα επαναλειτουργήσει με την μέθοδο του click away. Είναι σημαντικό έστω και με αυτό τον τρόπο να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να ανοίξουν καθώς κάθε μήνα που μένει κλειστός ο κλάδος το κόστος για την οικονομία προσεγγίζει τα 2 δις ευρώ. Πιο δύσκολα θα υπάρξει άρση του απαγορευτικού μετακινήσεων, τόσο για τις 9 το βράδυ τις καθημερινές, όσο και για τις 6 το απόγευμα όπως ισχύει τα Σαββατοκύριακα. Τουλάχιστον για την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου και στη συνέχεια το μέτρο θα επανεξεταστεί αναλόγως της πορείας που θα έχει η πανδημία.

https://www.youtube.com/watch?v=FPANdnMub8k&t=1s

ΜΕΘ και μεταλλάξεις στο μικροσκόπιο των ειδικών

Προς το παρόν, η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων παρακολουθεί προσεκτικά την εξέλιξη της επιδημίας σε δύο συγκεκριμένα πεδία, στο πεδίο του ΕΣΥ και στην κινητικότητα των μεταλλαγμένων στελεχών κορωνοϊού στην κοινότητα. Η επιβάρυνση που καταγράφεται στα δημόσια νοσοκομεία σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των ασθενών με λοίμωξη covid-19, και ιδίως στις πάντοτε κρίσιμες Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), αλλά και η αντοχή τους στην πίεση που δέχονται, θα καθορίσουν το περιθώριο χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων. Αυτό που έδειξε η διαχείριση της επιδημίας τους προηγούμενους μήνες, είναι ότι προϋπόθεση για το άνοιγμα οικονομίας – κοινωνίας είναι η αποσυμφόρηση των ΜΕΘ. Στην παρούσα φάση, δεν προκύπτει ότι οι ΜΕΘ βρίσκονται σε τροχιά αποσυμφόρησης.

Χθες σε όλες τις Μονάδες νοσηλεύονταν 630 άνθρωποι, εκ των οποίων οι 326 διασωληνωμένοι. Η προηγούμενη εβδομάδα χαρακτηρίστηκε ως αυξημένης δυσκολίας από τους ειδικούς της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, όπως εκπροσωπούνται κατά την τακτική ενημέρωση για τον κορωνοϊό από την καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθήνας, Βάνα Παπαευαγγέλου και τον επίκουρο καθηγητή Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθήνας, Γκίκα Μαγιορκίνη. Παρά την επέλαση της «Μήδειας» η οποία παρεμπόδισε τον ευρύ έλεγχο των πολιτών για κορωνοϊό, οι εισαγωγές ασθενών με σοβαρή λοίμωξη κατέγραφαν μόνο αύξηση. Κατά μέσο όρο γίνονταν κάθε ημέρα την περασμένη εβδομάδα 208 νέες εισαγωγές, με το 55%-60% αυτών να πραγματοποιούνται σε νοσοκομεία της Αττικής.

Ποια είναι η πληρότητα στο ΕΣΥ

Πλέον οι νοσηλευόμενοι στο ΕΣΥ με λοίμωξη λόγω κορωνοϊού ανέρχονταν σε 2.433 με περισσότερους από τους μισούς να είναι στα νοσοκομεία του λεκανοπεδίου. Μοιραία και η επιβάρυνση στις ΜΕΘ εντάθηκε στο σύστημα υγείας στην Αττική, όπου νοσηλεύονται στις ΜΕΘ 218 άνθρωποι. Σύμφωνα με τον κ. Μαγιορκίνη, κατά 12% αυξήθηκε η πίεση στις ΜΕΘ, ενώ η κυρία Παπαευαγγέλου έδωσε τον χρονικό ορίζοντα αυτής της επιβάρυνσης λέγοντας πως «τις προηγούμενες επτά ημέρες έγιναν 148 νέες διασωληνώσεις. Αν σκεφτούμε ότι η διάρκεια της νοσηλείας κάθε ασθενή στη ΜΕΘ είναι 21 ημέρες, αντιλαμβανόμαστε και τη διάρκεια της επιβάρυνσης». Όπως εκτίμησαν οι ειδικοί, την επόμενη εβδομάδα εφόσον συνεχιστεί η σταθεροποίηση των κρουσμάτων, θα καταγραφεί και σταθεροποίηση, ακόμη και μείωση προς το τέλος της, των νέων εισαγωγών στις απλές κλινικές covid-19 στο ΕΣΥ. Όμως, ο ρυθμός εισαγωγής στις ΜΕΘ και οι διασωληνώσεις δεν θα ανακοπούν πριν από τη δεύτερη εβδομάδα του Μαρτίου.

Υπό αυτά τα δεδομένα, συνεχίζει να ξετυλίγεται το επιχειρησιακό σχέδιο του υπουργείου Υγείας με την παραχώρηση κλινών, απλών και ΜΕΘ, για τους ασθενείς με κορωνοϊό στο ΕΣΥ και τη διακομιδή των ασθενών που χρειάζονται ΜΕΘ σε ιδιωτικά θεραπευτήρια μέσω ΕΚΑΒ, στο πλαίσιο της συμφωνίας που έχει γίνει με τους εκπροσώπους των ιδιωτικών κλινικών. Υπενθυμίζεται πως η νοσηλεία των πολιτών σε αυτές, εφόσον διακομίζονται από το ΕΚΑΒ στο πλαίσιο της νοσηλείας τους στο ΕΣΥ, δεν συνεπάγεται καμία επιβάρυνση.

Πώς επηρεάζουν οι μεταλλάξεις τις τοπικές επιδημικές εξάρσεις

Με δεδομένο ότι οι ΜΕΘ αποτελούσαν εξαρχής κρίσιμο πεδίο για την επιδημία -μάλιστα οι εισαγωγές στις ΜΕΘ και οι διασωληνώσεις αναφέρονται ως σκληροί δείκτες- και η πληρότητά τους ήταν ο «ρυθμιστής» της άρσης των μέτρων, θα μπορούσε να πει κάποιος πως είναι ένας τομέας τον οποίο γνωρίζουν καλύτερα οι αρμόδιες επιστημονικές και υγειονομικές αρχές. Αντίθετα, θολό και αχαρτογράφητο είναι ακόμη για τις περισσότερες χώρες και για την επιστημονική κοινότητα το πεδίο των μεταλλάξεων. Το μόνο σαφές προς το παρόν είναι η ευρεία διασπορά των μεταλλαγμένων στελεχών του κορωνοϊού SARS-CoV-2 στην κοινότητα, γεγονός που δικαιολογεί τις εντατικές προσπάθειες των αρχών να ιχνηλατήσουν και να στεγανοποιήσουν τα μεταλλαγμένα κρούσματα που εντοπίζουν.

Στην Ελλάδα, το Εθνικό Δίκτυο Γονιδιωματικής Επιτήρησης έχει εντοπίσει μέσα από δειγματοληπτικό έλεγχο 764 στελέχη κορωνοϊού στα οποία έχει ταυτοποιηθεί η βρετανική μετάλλαξη B.1.1.7. και άλλα 15 με τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη Β.1.351. Παρά τον μικρότερο αριθμό κρουσμάτων – περιχαρακωμένο στέλεχος το χαρακτήρισε ο κ. Μαγιορκίνης- η νοτιοαφρικανική μετάλλαξη είναι εκείνη που συγκεντρώνει σε μεγαλύτερο βαθμό την ανησυχία των ειδικών, διότι από τα μέχρι τώρα δεδομένα φαίνεται να επηρεάζει την αποτελεσματικότητα των εμβολίων.

Σε ό,τι αφορά τη βρετανική μετάλλαξη, οι ειδικοί τη συσχετίζουν με ήπια αυξημένη μεταδοτικότητα και με αυξημένη παθογένεια. Το συγκεκριμένο στέλεχος φαίνεται να εξελίσσεται σε «κυρίαρχο» καθώς όπως ανέφερε η κυρία Παπαευαγγέλου κατά την προχθεσινή ενημέρωση, εντοπίζεται έως και στο 40% των στελεχών κρουσμάτων σε κάποιες περιοχές – μεταξύ άλλων στην Αττική, την Αχαΐα, την Κρήτη, τη Χαλκιδική, τη Θάσο- οι οποίες φυσικά συγκεντρώνουν το ιδιαίτερο ενδιαφέρον των αρμοδίων για την επίδραση που έχουν στη μετάδοση και τη σοβαρή νόσηση.

Η νοτιοαφρικανική μετάλλαξη

Υπενθυμίζεται ότι το πρώτο κρούσμα της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης εντοπίστηκε στη Θεσσαλονίκη στα τέλη Ιανουαρίου, ενώ την τελευταία εβδομάδα ο εκτεταμένος δειγματοληπτικός έλεγχος του Εθνικού Δικτύου Γονιδιωματικής Επιτήρησης «εντόπισε» το στέλεχος της Νότιας Αφρικής στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης (11), στην Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων (2) και στην Περιφερειακή Ενότητα του Βόρειου Τομέα Αθηνών (2).

Μάλιστα, το στέλεχος της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης είναι αυτό που οδήγησε τους αρμόδιους να σημάνουν αυξημένο επιδημιολογικό συναγερμό και αυστηρoύ τύπου lockdown στον δήμο Εύοσμου – Κορδελιού στη Θεσσαλονίκη, καθώς στη Δημοτική Κοινότητα Ευόσμου εντοπίστηκε το κύριο cluster (συρροή) κρουσμάτων. «Η εύρεση δύο ακόμα κρουσμάτων σε άλλη περιοχή, σε άλλο Δήμο, που συνδέονται όμως με το συγκεκριμένο cluster, και η σύνδεσή του με την εισαγωγή του από τρίτη χώρα, δημιουργούν έναν μεγάλο προβληματισμό, μεγάλο alert. Παραμένουμε σε πλήρη επαγρύπνηση. Οι ιχνηλατήσεις που γίνονται είναι κάθετες και οι στεγανοποιήσεις τόσο των συγκεκριμένων κρουσμάτων και όλων των στενών τους επαφών» εξήγησε την περασμένη Παρασκευή ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, Νίκος Χαρδαλιάς.

Εκτός από τον προαναφερθέντα δήμο, στο «κόκκινο» και συνεπώς σε αυστηρό πλέγμα μέτρων έχουν ενταχθεί ακόμη οι Περιφερειακές Ενότητες Κεφαλληνίας, Ηλείας πλην του Δήμου Ανδρίτσαινας-Κρεστένων, Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής, Ρεθύμνου, οι Δήμοι Θάσου, Αγιάς και Τεμπών Λάρισας, Ηρακλείου Κρήτης, Κορίνθου και Νεμέας Κορινθίας, Άργους-Μυκηνών Αργολίδος, Τανάγρας και Θηβαίων Βοιωτίας, Πύδνας-Κολινδρού Πιερίας, Καρπάθου και ο Δήμος Ζίτσας Ιωαννίνων. Στο επίπεδο πολύ αυξημένου κινδύνου παραμένουν οι Περιφερειακές Ενότητες Αχαΐας και Εύβοιας, πλην της Σκύρου, ο Δήμος Μυκόνου, και η Περιφέρεια Αττικής.