Αλεξάντερ Λουκασένκο - ποιος είναι: Από το φτωχό χωριό ως τη «νόμιμη δικτατορία»
Τα τελευταία 24ωρα το όνομά του κυριαρχεί σε όλα τα ΜΜΕ του κόσμου μετά την εντολή σε αεροπλάνο της Ryanair να προσγειωθεί αναγκαστικά στη Λευκορωσία για τη σύλληψη αντικαθεστωτικού δημοσιογράφου. Ο Αλεξάντερ Λουκασένκο, πρόκειται να δεχθεί σημαντικές κυρώσεις από την Ευρώπη, αφού τα περισσότερα από τα μέλη της κατέκριναν ανοιχτά αυτή την κίνηση και μάλιστα, αρκετοί, όπως ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησαν να «πληρώσει» αυτή την κίνηση της αεροπειρατείας. Ποιος είναι όμως ο 66χρονος Πρόεδρος της Λευκορωσίας;
Γεννήθηκε σε ένα φτωχό χωριό της ανατολικής Λευκορωσίας στα τέλη Αυγούστου από μια ανύπαντρη μητέρα. Υπηρέτησε στους Σοβιετικούς Συνοριακούς Φρουρούς για δύο χρόνια από το 1975 και στον Σοβιετικό Στρατό από το 1980 για δύο ακόμη χρόνια. Αφού αποφοίτησε από την τοπική Ακαδημία Γεωργίας το 1985, ξεκίνησε ως διευθυντής δύο χρόνια αργότερα σε μια κρατική φάρμα. Η πολιτική του καριέρα ξεκίνησε αφού κέρδισε τη φήμη ότι ήταν πολέμιος της διαφθοράς όταν ήταν αναπληρωτής στο Ανώτατο Συμβούλιο από το 1990. Έπειτα έγινε προσωρινός πρόεδρος της επιτροπής κατά της διαφθοράς στο κοινοβούλιο τρία χρόνια αργότερα και εξελέγη για πρώτη φορά ως Πρόεδρος ένα χρόνο μετά, το 1994.
Η επεισοδιακή εκλογική εκστρατεία
Στις εκλογές για πρόεδρο στις 10 Ιουλίου του 1994 κέρδισε πάνω από 80% των ψήφων. Κατηγορήθηκε για απολυταρχία και με δημοψήφισμα το 1996 παρέτεινε τη θητεία του έως το 2001. Οι νέες εκλογές της 9ης Σεπτεμβρίου του 2001 κερδήθηκαν από τον ίδιο, παρά τις καταγγελίες από την Αντιπολίτευση για νοθεία. Η εκλογική του εκστρατεία χαρακτηρίστηκε από καταστολή κατά των αντιπολιτευομένων, πυροδοτώντας διαμαρτυρίες καθώς και εκατοντάδες συλλήψεις, κρατήσεις και πρόστιμα.
Τον Μάιο του 1995 η νέα κυβέρνηση προχώρησε στην αλλαγή των εθνικών συμβόλων της χώρας και στο Λουκασένκο δόθηκε η δυνατότητα να διαλύει ο ίδιος το Ανώτατο Σοβιέτ. Το καλοκαίρι του 1996 υπογράφηκε αίτηση από 70 βουλευτές του 199μελούς Κοινοβουλίου για την καθαίρεση του Λουκασένκο, τον οποίο κατηγορούσαν για παραβίαση του Συντάγματος. Λίγο μετά διενεργήθηκε δημοψήφισμα στις 24 Νοεμβρίου του 1996, στο οποίο ο Λουκασένκο έθεσε τα 4 ερωτήματα και άλλα 3 τέθηκαν από ομάδα βουλευτών.
Το δημοψήφισμα ήταν θετικό, ωστόσο έντονες ήταν οι επικρίσεις από τη Διεθνή Κοινότητα. Μια μέρα μετά ανακοινώθηκε ότι το 70,5% των ψηφοφόρων είχε εγκρίνει την αναθεώρηση του Συντάγματος και η συμμετοχή είχε φτάσει το 84%. ΗΠΑ και ΕΕ δεν αναγνώρισαν την εγκυρότητα του δημοψηφίσματος, με το οποίο ο Λουκασένκο απέκτησε επιπλέον εξουσίες. Με το νέο Σύνταγμα, η εξουσία του Λουκασένκο ήταν μια «νόμιμη δικτατορία».
«Ο τελευταίος δικτάτορας της Ευρώπης»
Χαρακτηρίστηκε ως ο τελευταίος δικτάτορας της Ευρώπης, και συνέχισε να βρίσκεται σε θέση εξουσίας για 26 χρόνια. Το 2012 είχε πει στο Reuters «δεν καταλαβαίνω πραγματικά τι είναι δικτάτορας. Από την άλλη, κάποιες φορές με ζηλεύω. Είμαι ο τελευταίος δικτάτορας της Ευρώπης. Και δεν υπάρχουν άλλοι, πουθενά στον κόσμο». Ο Λουκασένκο, είναι παντρεμένος με δύο ενήλικους γιους, αλλά δεν έχει ζήσει με τη σύζυγό του Γκαλίνα για δεκαετίες Ο ηγέτης απέκτησε ακόμη έναν γιο το 2004 με τη γιατρό του. Το 2020 επανεξελέγη για μια 6η συνεχή θητεία…σε εκλογές που επισκιάστηκαν από συλλήψεις μελών της αντιπολίτευσης, συγκρούσεις διαδηλωτών με τις δυνάμεις ασφαλείας και καταγγελίες για νοθεία.
H «λεγόμενη ορκωμοσία του Λουκασένκο είναι φυσικά μια φάρσα», είχε δηλώσει η ηγέτης της αντιπολίτευσης Σβετλάνα Τιχανόφκσαγια. Τον Αύγουστο του 2020, ο Λευκορώσος πρόεδρος αναφέρθηκε στην ιδέα ενός συνταγματικού δημοψηφίσματος προκειμένου να κατευναστεί το πρωτόγνωρο, τεράστιο κίνημα αμφισβήτησης με το οποίο βρισκόταν αντιμέτωπος, χωρίς ωστόσο να είχε διευκρινίσει τους όρους, το χρονοδιάγραμμα ή το περιεχόμενό του.
«Η βότκα σκοτώνει τον κορωνοϊό»
Ο τρόπος με τον οποίο χειρίζεται την πανδημία του COVID-19 έχει προκαλέσει ανησυχία καθώς δεν εφάρμοσε ποτέ μέτρα καραντίνας. Απευθυνόμενους στους Λευκορώσους, ο Λουκασένκο είχε δώσει… οδηγίες σχετικά με τον κορωνοϊό: «Να πλένετε τα χέρια σας. Να τρώτε στις κανονικές ώρες. Δεν πίνω αλκοόλ, αλλά η βότκα δεν είναι μόνο για το πλύσιμο των χεριών σας, πρέπει επίσης να πίνετε τουλάχιστον 100 ml την ημέρα για να σκοτώσετε τον ιό, αν δεν εργάζεστε, φυσικά. Εύχομαι να είστε υγιείς. Και πηγαίνετε στη σάουνα δύο ή τρεις φορές την εβδομάδα. Οι Κινέζοι μας λένε ότι ο ιός πεθαίνει στους 60 βαθμούς»
