Στην τελευταία του δουλειά, ο 32χρονος Τσιάνγκ Γι, ήξερε ότι τον παρακολουθούν από τη στιγμή που συνδέεται στο δίκτυο της εταιρείας του. Αυτό συνέβαινε διότι ο πρώην εργοδότης του, μια μεσαίου μεγέθους εταιρεία τεχνολογίας στην κινεζική πρωτεύουσα, χρησιμοποιούσε το λογισμικό παρακολούθησης DiSanZhiYan ή αλλιώς το «Τρίτο Μάτι» για να επιβλέπει όλους τους εργαζομένους της. «Δούλευα 12 έως 16 ώρες την ημέρα γράφοντας κώδικα. Έφτασα σε σημείο κατάρρευσης όταν το αφεντικό μου ήρθε μια μέρα κουνώντας ένα κομμάτι χαρτί στη μούρη μου και ρωτώντας με γιατί παρακολούθησα δύο βίντεο αντί να κάνω τη δουλειά μου», λέει ο Τσιάνγκ.
Το λογισμικό αυτό είναι παρόμοιο με ένα αντίστοιχο που χρησιμοποιείται στις ΗΠΑ, όπως το CloudDesk και παρακολουθεί τους υπαλλήλους. Συγκεκριμένα, το σύστημα παρακολουθεί τη χρήση ιστού και τον χρόνο αδράνειας. Αλλά το «Τρίτο Μάτι» πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα. Εκτός από την παρακολούθηση των αρχείων καταγραφής συνομιλίας για την προβολή σε πραγματικό χρόνο του τι κοιτάζει κάθε υπάλληλος, το λογισμικό ειδοποιεί τους εργοδότες όταν ένας εργαζόμενος βλέπει βίντεο ή κοιτάζει αγγελίες ευρέσεως εργασίας.
Φόβος
Ο Τσιάνγκ λέει ότι δημιουργούνται και εβδομαδιαίες «αναφορές απόδοσης» για τους εργοδότες από το λογισμικό. Σε αυτές υπάρχουν και ακριβείς αναλύσεις του περιεχομένου που βλέπει κάθε υπάλληλος, ταξινομημένη ανά ιστότοπο και εφαρμογή.
«Το σύστημα κάνει τους εργαζόμενους να φοβούνται. Ξέρουν ότι παρακολουθούνται κατά τη διάρκεια της 12ωρης εργασίας τους. Η ζωή «9-9-6» ήταν αρκετά άθλια και πριν την απειλή της παρακολούθησης», λέει ο Τσιάνγκ, αναφερόμενος στην κουλτούρα της Κίνας, όπου οι υπάλληλοι γραφείου εργάζονται 12 ώρες την ημέρα από τις 09:00 έως τις 21:00, έξι ημέρες την εβδομάδα.
Στην ιστοσελίδα της εταιρείας που παράγει το λογισμικό γίνεται λόγος για ένα «πανίσχυρο και σταθερό» σύστημα, «με δυνατότητα προσαρμογής σε όλα τα μέσα παρακολούθησης». Η εταιρεία έχει περί τους 1.000 πελάτες, από κρατικούς οργανισμούς έως τεχνολογικές επιχειρήσεις της Κίνας.