Η κυβέρνηση «Φανάρι» στη Γερμανία είναι γεγονός και το κρίσιμο για την Ελλάδα υπουργείο Εξωτερικών αναλαμβάνουν οι Πράσινοι και ειδικότερα η συμπρόεδρος του κόμματος, Αναλένα Μπέρμποκ. Στο κείμενο της προγραμματικής συμφωνίας των κυβερνητικών εταίρων περιλαμβάνονται σκληρές αναφορές για την Τουρκία, τόσο σε ό,τι αφορά το κράτος δικαίου και την ενταξιακή διαδικασία στην ΕΕ, όσο και για τις εξαγωγές όπλων, ενώ υπάρχει αναφορά και για την Ελλάδα. Συγκεκριμένα, ως «μαζικά περιορισμένα» περιγράφει τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου στην Τουρκία η Προγραμματική Συμφωνία στην οποία κατέληξαν το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD), οι Πράσινοι και οι Φιλελεύθεροι (FDP) και τονίζει ότι στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της ΕΕ με την Τουρκία δεν θα κλείσουν κεφάλαια και δεν θα ανοίξουν νέα.
Όπως αναφέρουν οι μελλοντικοί κυβερνητικοί εταίροι: «Η Τουρκία παραμένει για μας, παρά τις ανησυχητικές εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις και τις εντάσεις στην εξωτερική πολιτική, ένας σημαντικός γείτονας της ΕΕ και εταίρος του ΝΑΤΟ. Ο μεγάλος αριθμός ανθρώπων με καταγωγή από την Τουρκία δημιουργεί μια ιδιαίτερη εγγύτητα μεταξύ των χωρών μας και αποτελεί ασφαλώς κομμάτι της γερμανικής κοινωνίας. Η δημοκρατία, το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα δικαιώματα των γυναικών και των μειονοτήτων έχουν δραστικά περιοριστεί. Για αυτό δεν θα ανοίξουμε κανένα νέο κεφάλαιο ενταξιακών διαπραγματεύσεων και δεν θα κλείσουμε κανένα που είναι ήδη ανοιχτό. Θα δώσουμε πνοή στην ατζέντα διαλόγου ΕΕ – Τουρκίας και θα επεκτείνουμε την ανταλλαγή απόψεων με την κοινωνία των πολιτών και τα προγράμματα νεολαίας».
Για τις εξαγωγές οπλικών συστημάτων και τα θέματα μετανάστευσης
Σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές οπλικών συστημάτων, μεγάλο μέρος των οποίων αφορά την Τουρκία, η Συμφωνία αναφέρεται σε μια «περιοριστική πολιτική» και «πιο δεσμευτικούς κανόνες». «Θέλουμε να διαμορφώσουμε, μαζί με τους ευρωπαίους εταίρους μας, έναν αντίστοιχο ευρωπαϊκό Κανονισμό για τις εξαγωγές οπλικών συστημάτων. Τασσόμαστε υπέρ και ενός εθνικού νομοθετικού πλαισίου για τον περιορισμό εξαγωγών όπλων. Στόχος μας είναι να εδραιώσουμε την κοινή θέση της ΕΕ με τα οχτώ κριτήρια που έχουν τεθεί, αλλά και με τις πολιτικές αρχές της κυβέρνησης για την εξαγωγή όπλων και άλλων εξοπλισμών σε ένα τέτοιο νομοθετικό πλαίσιο. Μόνο σε αιτιολογημένες μεμονωμένες περιπτώσεις, οι οποίες θα πρέπει να τεκμηριώνονται επαρκώς κατά τρόπο κατανοητό για την κοινή γνώμη, ενδέχεται να υπάρχουν εξαιρέσεις. Δεν εγκρίνουμε εξαγωγές όπλων σε κράτη που μπορεί να αποδειχθεί άμεσα ότι συμμετέχουν στον πόλεμο της Υεμένης», επισημαίνεται.
Σε ό,τι αφορά τα θέματα μετανάστευσης και ασύλου, η Προγραμματική Συμφωνία αναφέρει ότι η ΕΕ και η Γερμανία «δεν θα πρέπει να είναι ευάλωτες σε εκβιασμούς» και επισημαίνει: «Θέλουμε να αποτρέψουμε το ενδεχόμενο άνθρωποι να εργαλειοποιούνται για γεωπολιτικά ή οικονομικά συμφέροντα. Για αυτό υπερασπιζόμαστε συμφωνίες κράτους δικαίου με τρίτες χώρες, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού και του διεθνούς δικαίου».
Η αναφορά στην Ελλάδα
Παράλληλα, όπως αναφέρει η Deutsche Welle, μετά από επιμονή των Πρασίνων στο κείμενο της συμφωνίας των τριών κομμάτων συμπεριλήφθηκε αναφορά στις ελληνογερμανικές σχέσεις αναφορικά με τη γερμανική κατοχή. Στο σχετικό κεφάλαιο οι μελλοντικοί κυβερνητικοί εταίροι δεσμεύονται να κρατήσουν ζωντανή τη μνήμη για ιστορικά γεγονότα του παρελθόντος. Όπως ενδεικτικά δηλώνουν, την «κουλτούρα της μνήμης» την αντιλαμβάνονται «ως προσφορά στη Δημοκρατία και το κοινό μέλλον.» Συγκεκριμένα αναφέρονται ο εθνικοσοσιαλισμός, το ολοκαύτωμα, το σοσιαλιστικό καθεστώς στην πρώην Ανατολική Γερμανία, η ιστορία της μετανάστευσης στη Γερμανία.
Σε αυτό το πλαίσιο τονίζεται ότι τα τρία κόμματα αισθάνονται «μια ιδιαίτερη ευθύνη για τους ευρωπαίους γείτονες. Αλλά και η σημερινή συζήτηση, για παράδειγμα στην Ελλάδα και στην Ουκρανία, δείχνει ότι η από κοινού αντιμετώπιση δεν έχει ολοκληρωθεί.» Η DW σημειώνει: «Βέβαια, από τη διατύπωση δεν προκύπτει ότι η νέα γερμανική κυβέρνηση διατίθεται να διαπραγματευτεί αποζημιώσεις και επανορθώσεις. Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί. Αλλά τουλάχιστον, αναγνωρίζεται ότι η γερμανική κατοχή παραμένει ένα ανοιχτό θέμα. Το ζητούμενο είναι, πως θα αντιμετωπιστεί».
Ο καταμερισμός των υπουργείων
Ο «φωτεινός σηματοδότης είναι πραγματικότητα» δήλωσε ο υποψήφιος Καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ανακοινώνοντας την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού μεταξύ του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD), των Πρασίνων και των Φιλελευθέρων (FDP) και την Προγραμματική Συμφωνία των εταίρων. Σε 177 σελίδες περιγράφονται οι πολιτικές στις οποίες κατέληξαν οι εταίροι έπειτα από διαπραγματεύσεις δύο μηνών και θα εφαρμόσουν τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Εφόσον επικυρωθεί τις επόμενες ημέρες από τα κόμματα, η Συμφωνία θα μπορεί να υπογραφεί στις 6 Δεκεμβρίου και λίγες ημέρες μετά ο Όλαφ Σολτς (SPD) να ορκιστεί νέος Καγκελάριος.
Όπως ανακοίνωσαν πριν από λίγο οι μελλοντικοί εταίροι, το υπουργείο Οικονομικών δίδεται στο FDP, ενώ τα υπουργεία Εξωτερικών και Οικονομίας – Πολιτικής για το Κλίμα στους Πράσινους. Αντικαγκελάριος θα είναι ο συμπρόεδρος των Πρασίνων Ρόμπερτ Χάμπεκ. Αναλυτικά, το SPD παίρνει την Καγκελαρία, τον προσωπάρχη της και τα υπουργεία Εσωτερικών, Υγείας, Πατρίδας και Κατοικίας, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Άμυνας, Εξωτερικής Αναπτυξιακής Βοήθειας, οι Πράσινοι την Αντικαγκελαρία και τα υπουργεία Οικονομίας – Πολιτικής για το Κλίμα, Εξωτερικών, Οικογενειακών Υποθέσεων, Περιβάλλοντος και Αγροτικής Οικονομίας και το FDP τα υπουργεία Οικονομικών. Μεταφορών και Συγκοινωνιών, Δικαιοσύνης και Παιδείας και Έρευνας.
