Η επόμενη μέρα της πανδημίας θα αργήσει να έρθει. Στο μεταξύ όμως, υπάρχει μεγάλη κόπωση στο σύστημα υγείας. Για τον περιορισμό της πανδημίας πρέπει να τηρούνται τα μέτρα δημόσιας υγείας, ενώ ο εμβολιασμός είναι υποχρέωση όλων. Τα συμπεράσματα αυτά αναδείχθηκαν στο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές Υγείας 2021 που οργανώθηκε από το Ινστιτούτο Οικονομικών της Υγείας και την Ελληνική Επιστημονική Εταιρεία Οικονομίας και Πολιτικής της Υγείας. Ο πρόεδρος του Συνεδρίου ομ. Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας Γιάννης Κυριόπουλος δήλωσε πως κεντρικό συμπέρασμα από πολλές συνεδρίες είναι ότι «η επόμενη ημέρα της πανδημίας θα αργήσει να έρθει. Η πανδημία θα παραμείνει για αρκετό καιρό ακόμη, παρότι αναδύονται όλο και περισσότερα επιστημονικά δεδομένα και θεραπείες της Covid-19 πολύ σύντομα θα είναι διαθέσιμες. Ωστόσο τα ισχυρότερα εργαλεία που διαθέτουμε για την πανδημία είναι τα μέτρα δημόσιας υγείας, με κορυφαίο το εμβόλιο και είναι υποχρέωση μας είναι να είναι διαθέσιμο σε όλους.
Το δεύτερο ζήτημα που αναδείχθηκε από το συνέδριο είναι η μεγάλη κόπωση στο σύστημα υγείας και όλους τους συντελεστές του. Η πανδημία και η μεγάλη της διάρκεια είναι μόνο μέρος του προβλήματος. Η προηγούμενη δεκαετία των μνημονίων και της οικονομικής κρίσης έπληξε βαθιά τον τομέα της υγείας. Στην «επόμενη μέρα» πρέπει να γίνουν ριζικές αλλαγές με αυξημένη χρηματοδότηση, αναδιάρθρωση, και εκσυγχρονισμός».
Μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας
Ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους μιλώντας στο συνέδριο υπογράμμισε ότι το εγχείρημα της «Επιχείρησης Ελευθερία» οδήγησε σε μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας και σε υιοθέτηση νέων δομών και προτύπων φροντίδας, με την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας (ΠΦΥ) σε κεντρικό ρόλο. O σχεδιασμός πέτυχε καθολική και ισότιμη πρόσβαση, ποιότητα παρεχόμενων υπηρεσιών και ψηφιοποίηση.
Σε ό,τι αφορά την ανασυγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας διαπιστώθηκε ότι έχει αναπτυχθεί στη βάση του πελάτη-επισκέπτη και επιπλέον, δεν ασχολείται καθόλου με τη διαχείριση του κινδύνου, ούτε ασχολείται με την πρόληψη και την προαγωγή της υγείας στον βαθμό που θα έπρεπε, δεν εστιάζει στην οικογένεια και, τέλος, δεν προσφέρει τη δυνατότητα επίσκεψης στο σπίτι για τη φροντίδα ατόμων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, είναι ορισμένα από τα συμπεράσματα της συνεδρίας.
Το πρόγραμμα «Σπύρος Δοξιάδης»
Όσο για το πρόγραμμα του Προσυμπτωματικού Ελέγχου για τον Καρκίνο «Σπύρος Δοξιάδης» στο συνέδριο παρουσιάστηκε μελέτη από το πανεπιστήμιο της Ουψάλα, που διενεργήθηκε σε 550.000 γυναίκες οι οποίες παρακολουθούνταν επί 24 χρόνια, και διαπιστώθηκε μείωση της θνησιμότητας κατά 50%. Το γεγονός κρούει τον κώδωνα του κινδύνου να μην χάνεται ούτε μία εξέταση screening. Στη χώρα μας όμως, όπως επισημάνθηκε, ο προσυμπτωματικός έλεγχος είναι ανεπαρκής, γίνεται μόνο ευκαιριακό screening από το 2017, και η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που δεν έχει να δείξει πρόοδο στον προσυμπτωματικό έλεγχο. Ωστόσο, για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, από 1/11/2018 ορίσθηκε νομοθετικά η διενέργεια τεστ ΠΑΠ κάθε χρόνο από την έναρξη της σεξουαλικής ζωής ή κάθε 5 χρόνια μοριακό HPV DNA test, από τα 21 έως τα 60 έτη. Όμως παρότι ο έλεγχος έχει θεσμοθετηθεί, δεν εφαρμόζεται.
Με βάση τα αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης στον Ελλαδικό χώρο, αποδεικνύεται η οικονομική αποτελεσματικότητα του προσυμπτωματικού ελέγχου. Για τους λόγους αυτούς, υποβλήθηκε αίτημα στην ελληνική πολιτεία από 125 φορείς να εναρμονιστεί με τις παγκόσμιες οδηγίες. Το αίτημα αφορά στον εμβολιασμό HPV με επέκταση στα αγόρια, ευρύτερη ενημέρωσης και επέκταση του εμβολιασμού σε άτομα >18 ετών, χωρίς να ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου με έξοδα του εμβολιαζόμενου.
