Όταν το θέμα είναι η υγεία, όλες οι σαλάτες δεν έχουν την ίδια θρεπτική αξία. Άλλες είναι καθ' όλα υγιεινές και άλλες απέχουν πολύ από αυτό τον χαρακτηρισμό.
Οι σαλάτες λαχανικών αποτελούν θεμέλιο λίθο της υγιεινής διατροφής, με τους ειδικούς να συνιστούν να τρώμε τουλάχιστον δύο την ημέρα. Ωστόσο δεν είναι όλες οι σαλάτες εξίσου θρεπτικές. Μάλιστα μερικές διαθέτουν μάλλον την θρεπτική αξία ενός… χάμπουργκερ, παρά μιας σαλάτας. Οι σαλάτες αυτές είναι του σεφ, του Καίσαρα (Σίζαρς) και η σαλάτα με τάκος (taco), κατά την δρα Λώρα Ακόστα, διαιτολόγο στο Ινστιτούτο Διατροφικών & Γεωργικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Φλόριντα. Όπως εξηγεί, οι σαλάτες με τάκος τυπικά παρέχουν 760 θερμίδες και 39 γραμμάρια λίπος. Παρέχουν επίσης 10 γραμμάρια κορεσμένα λιπαρά και 1 γραμμάριο τρανς λιπαρά οξέα.
«Ένα γραμμάριο δεν φαίνεται πολύ, αλλά τα τρανς λιπαρά είναι ιδιαίτερα επιζήμια για την καρδιαγγειακή υγεία», λέει η δρ Ακόστα. Μάλιστα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ανακοίνωσε προσφάτως πως μέχρι το 2023 καλό είναι να έχουν εξαλειφθεί εντελώς από τα τρόφιμα. Κάτι τέτοιο θα απέτρεπε σε ετήσια βάση 500.000 θανάτους από καρδιαγγειακά προβλήματα, εκτίμησε ο διεθνής οργανισμός. Η σαλάτα με τάκος περιέχει επίσης έως 1,3 γραμμάρια αλάτι, το οποίο αυξάνει την αρτηριακή πίεση.
Του σεφ και του Καίσαρα
Η σαλάτα του σεφ επίσης δεν μπορεί να θεωρηθεί υγιεινή επιλογή, συνεχίζει η δρ Ακόστα. Και αυτό διότι αφενός περιέχει πολλά αλλαντικά και τυριά, αφετέρου η σάλτσα που προστίθεται είναι πολύ «πλούσια». «Τα αλλαντικά περιέχουν πολλά νιτρώδη ως συντηρητικά», εξηγεί. «Μακροπρόθεσμα, η συστηματική κατανάλωση ενδέχεται να αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου».
Όντως, ο ΠΟΥ κατέταξε πριν από τρία χρόνια τα επεξεργασμένα κρεατικά (π.χ. μπέικον, λουκάνικα, ζαμπόν) στους καρκινογόνους παράγοντες. Και ανέφερε ότι με κάθε 50 γραμμάρια που τρώει κανείς καθημερινά, αυξάνεται κατά 18% ο κίνδυνος για καρκίνο του παχέος εντέρου. Τα 50 γραμμάρια αντιστοιχούν (κατά προσέγγιση) σε δύο φέτες ζαμπόν ή μπέικον.
Εκτός αυτού, τα αλλαντικά και τα τυριά παρέχουν πολλές θερμίδες, λίπη και αλάτι. Η δε σάλτσα που προστίθεται στη σαλάτα, περιέχει πολλή ζάχαρη. Έχει υπολογιστεί ότι μία σαλάτα του σεφ του εμπορίου μπορεί άνετα να υπερβεί τις 400 θερμίδες ανά μερίδα. Επιπλέον, τροφοδοτεί τον οργανισμό με 25 γραμμάρια λιπαρά, 3 γραμμάρια ζάχαρη και 2 γραμμάρια αλάτι.
Όσον αφορά τη σαλάτα του Καίσαρα, περιέχει μπέικον αλλά και σος που είναι «βαριά» και με πολλές θερμίδες.
«Δεδομένου ότι οι σαλάτες του Καίσαρα του εμπορίου σερβίρονται με τη σάλτσα πάνω στα λαχανικά, ο καταναλωτής δεν μπορεί να περιορίσει την ποσότητα που θα καταναλώσει», διευκρινίζει η δρ Ακόστα. Έχει υπολογιστεί ότι μία σαλάτα του Καίσαρα του εμπορίου παρέχει περίπου 300 θερμίδες, αλλά 19 γραμμάρια λιπαρά και 2,5 γραμμάρια αλάτι.
Τι να κάνετε
Πώς μπορεί κανείς να κάνει πιο γευστικές τις προαναφερθείσες σαλάτες; Μια πολύ καλή ιδέα όταν τρώει εκτός σπιτιού είναι να ζητά να του σερβίρουν ξεχωριστά τη σος για τη σαλάτα του, συνιστά η ειδικός.
«Οι περισσότερες σος του εμπορίου παρέχουν 120-180 θερμίδες ανά δύο κουταλιές της σούπας», εξηγεί η δρ Ακόστα. «Δεν πρέπει λοιπόν να υπερβαίνουν οι καταναλωτές αυτή την ποσότητα, εάν θέλουν να περιορίσουν τις θερμίδες τους». Μία άλλη καλή ιδέα είναι να μην περιχύνετε με τη σος τη σαλάτα σας. Προτιμότερο είναι να βουτάτε σε αυτήν τα «δόντια» του πιρουνιού σας ΠΡΙΝ πάρετε λαχανικά. Με αυτό τον τρόπο θα περιορίσετε ακόμα περισσότερο την σος που θα καταναλώσετε.
Το ιδανικό όμως είναι να μην τις καταναλώνετε σε καθημερινή βάση, αλλά να τις εναλλάσσετε με απλές σαλάτες. Μάλιστα η ποικιλία αυτή θα εξασφαλίσει ότι προσλαμβάνετε και ποικιλία θρεπτικών συστατικών. Φροντίστε, τέλος, να συνοδεύετε τη σαλάτα σας με απλό ντρέσινγκ ελαιολάδου με λίγο ξύδι. Το ντρέσινγκ αυτό παρέχει αρκετές θερμίδες, αλλά ανά κουταλιά της σούπας έχει 10 γραμμάρια καρδιοπροστατευτικών μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, κατά τη δρα Ακόστα. Επομένως, μπορείτε να βάλετε λίγο παραπάνω.
