Ανακήρυξη Καρόλου σε βασιλιά: «Αφιερώνω στο καθήκον όση ζωή μου απομένει»

Η στιγμή για την οποία ο Κάρολος προετοιμαζόταν μια ολόκληρη ζωή έφτασε. Ο Κάρολος Γ’ ανακηρύχθηκε επισήμως βασιλιάς στη διάρκεια συνεδρίασης του Συμβουλίου Διαδοχής στο Λονδίνο, όπως είχαν προαναγγείλει σε ανακοίνωσή τους τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Η τελετή μεταδόθηκε για πρώτη φορά ζωντανά μέσα από τα ΜΜΕ και το επίσημο κανάλι της βασιλικής οικογένειας. Η τελετή στέψης του Καρόλου Γ’ εκτιμάται ότι θα γίνει μετά από κάποιους μήνες καθώς θα απαιτήσει λεπτομερή προγραμματισμό. Υπενθυμίζεται ότι η στέψη της μητέρας του, στην οποία συμμετείχαν αρχηγοί κρατών από όλο τον κόσμο, πραγματοποιήθηκε 16 μήνες αφότου ανέβηκε στο θρόνο.

Το Συμβούλιο Διαδοχής συνεδρίασε στις 10:00 τοπική ώρα (12:00 ώρα Ελλάδας) στο Παλάτι του Αγίου Ιακώβου. Στη συνεδρίαση βρέθηκαν συνολικά 250 αξιωματούχοι, μέλη του Μυστικού Συμβουλίου, το οποίο συμβουλεύει τον μονάρχη για κρατικά ζητήματα και υπουργοί της κυβέρνησης μαζί με πρώην υπουργούς, πρωθυπουργούς – περιλαμβανομένων των Μπόρις Τζόνσον, Τερέζα Μέι, Ντέιβιντ Κάμερον, Γκόρντον Μπράουν, Τόνι Μπλερ και Τζον Μέιτζορ- και ανώτερα στελέχη της Αγγλικανικής Εκκλησίας. Οι παραδοσιακοί προσκεκλημένοι περιλαμβάνουν μέλη της Βουλής των Λόρδων, τον Δήμαρχο και άλλους εξέχοντες πολίτες της πόλης του Λονδίνου, καθώς και τους ύπατους αρμοστές της Κοινοπολιτείας. Παρών στην περίσταση και ο γιος του Γουίλιαμ, τον οποίο ο Κάρολος έχρισε χθες το απόγευμα πρίγκιπα της Ουαλίας, όπως ανακοίνωσε στο πρώτο του διάγγελμα προς τους υπηκόους του.

Η ομιλία του βασιλιά Καρόλου Γ

«Η μητέρα μου έδωσε ένα παράδειγμα δια βίου αγάπης και ανιδιοτελούς υπηρεσίας. Η βασιλεία της μητέρας μου ήταν απαράμιλλη στη διάρκεια, την αφοσίωση και την αφοσίωσή της. Αν και θρηνούμε, την ευχαριστούμε για αυτήν την αφοσιωμένη ζωή. Έχω βαθιά επίγνωση αυτής της βαθιάς κληρονομιάς και των σοβαρών καθηκόντων και βαριών ευθυνών που μου ανατίθενται τώρα. Αναλαμβάνοντας αυτές τις ευθύνες. θα προσπαθήσω να ακολουθήσω το εμπνευσμένο παράδειγμα που μου δόθηκε στη στήριξη της συνταγματικής κυβέρνησης και στην επιδίωξη της ειρήνης, της αρμονίας και της ευημερίας των λαών των νησιών, των βασιλείων και των εδαφών της Κοινοπολιτείας σε όλο τον κόσμο», είπε.

Στην ομιλία του ο βασιλιάς Κάρολος δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στη σύζυγό του Καμίλα: «Με ενθαρρύνει βαθιά η διαρκής υποστήριξη της αγαπημένης μου συζύγου», είπε. Και συνέχισε: Κατά την εκτέλεση του βαρέος καθήκοντος που μου έχει ανατεθεί, στο οποίο αφιερώνω ό,τι μου έχει απομείνει από τη ζωή μου, προσεύχομαι για την καθοδήγηση και τη βοήθεια του παντοδύναμου Θεού». «Δράττομαι αυτής της ευκαιρίας για να επιβεβαιώσω την προθυμία και την πρόθεσή μου να συνεχίσω την παράδοση της παράδοσης των κληρονομικών εσόδων, συμπεριλαμβανομένης της περιουσίας του Στέμματος στην κυβέρνηση προς όφελος όλων σε αντάλλαγμα για την κυρίαρχη επιχορήγηση, που υποστηρίζει τα επίσημα καθήκοντά μου ως αρχηγού του κράτους και αρχηγού του έθνους.

Οι περίπου 200 επίσημοι προσκεκλημένοι φώναξαν «Ο Θεός να σώζει τον βασιλιά» προτού να ξεκινήσει η υπογραφή των εγγράφων. Στη συνέχεια, ο βασιλιάς Κάρολος έδωσε την άδεια να κυκλοφορήσει η διακήρυξη στο Βασίλειο και ορκίστηκε να προασπίσει την ασφάλεια της Εκκλησίας της Σκωτίας, όπου υπάρχει διαχωρισμός κράτους και εκκλησίας. Ο βασιλιάς Κάρολος δεν ήταν παρών στο πρώτο σκέλος της τελετής, όπου υπεγράφη το επίσημο κείμενο της ανάρρησής του στο θρόνο, αλλά στη συνέχεια συγκάλεσε το πρώτο μυστικό συμβούλιο, την παλαιότερη νομοθετική συνέλευση του Ηνωμένου Βασιλείου.

Με φανφάρες η δημόσια ανάγνωση της ανακήρυξης του Καρόλου ως βασιλιά

Η ανακήρυξή του Καρόλου ως βασιλιά αναγνώστηκε δημόσια μία ώρα αργότερα με φανφάρες. Σύμφωνα με την παράδοση η πρώτη δημόσια ανακοίνωση της ανακήρυξης του νέου μονάρχη διαβάστηκε στον υπαίθριο χώρο του Παλατιού του Αγίου Ιακώβου από τον Βασιλιά των Όπλων, παρουσία του Κόμη Στρατάρχη (που είναι ο Δούκας του Νόρφολκ) και δύο αξιωματικών της φρουράς του Παλατιού, ενώ τα μέλη της βασιλικής φρουράς απέδωσαν τιμές. Αμέσως μετά ακούστηκε ο εθνικός ύμνος, ενώ την ίδια ώρα ηχούσαν τιμητικοί κανονιοβολισμοί στον Πύργο του Λονδίνου και όλη τη χώρα για το νέο μονάρχη. Αργότερα σήμερα, το Κοινοβούλιο θα ορκιστεί πίστη στον νέο βασιλιά και θα υποβάλει τα συλλυπητήριά του. Το απόγευμα, η πρωθυπουργός της χώρας και τα βασικά μέλη του υπουργικού συμβουλίου θα γίνουν δεκτά από τον Κάρολο.

Οι σημαίες που κυμάτιζαν μεσίστιες από την Πέμπτη σε ένδειξη πένθους για τη βασίλισσα, θα υψωθούν και πάλι στον ιστό τους, για μικρό χρονικό διάστημα, προς τιμή του νέου βασιλιά. Μια από τις πρώτες αποφάσεις του Καρόλου ως βασιλιά ήταν να εγκρίνει την κήρυξη δημόσιας αργίας την ημέρα που θα κηδευτεί η μητέρα του. Η διακήρυξη της αναγόρευσης του Καρόλου θα διαβαστεί μέχρι αύριο δημοσίως σε όλες τις πρωτεύουσες του Ηνωμένου Βασιλείου –στο Εδιμβούργο της Σκωτίας, στο Μπέλφαστ της Βόρειας Ιρλανδίας και στο Κάρντιφ της Ουαλίας– καθώς και σε άλλες πόλεις. Ο Κάρολος Γ’ ανέρχεται στον θρόνο σε μια δύσκολη περίοδο, με το Ηνωμένο Βασίλειο να αντιμετωπίζει τη χειρότερη οικονομική κρίση των τελευταίων 40 ετών, έχοντας αλλάξει τέσσερις πρωθυπουργούς σε έξι χρόνια. Στα 73 του χρόνια, ο Κάρολος είναι ο μεγαλύτερος σε ηλικία Βρετανός μονάρχης που ανεβαίνει στον θρόνο.

Ποιους ρόλους θα έχει ο Κάρολος -Οι 8 εξουσίες

Με την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Κάρολος Γ’ θα αναλάβει συγκεκριμένους ρόλους και εξουσίες:

Ρόλος στο Κοινοβούλιο

Το κοινοβούλιο είναι η ανώτατη νομοθετική αρχή στη Βρετανία και περιλαμβάνει τη Βουλή των Κοινοτήτων, τη Βουλή των Λόρδων και το Στέμμα -άλλος όρος για την μοναρχία.

Το Στέμμα είναι η πιο παλιά συνιστώσα του βρετανικού συστήματος διακυβέρνησης, αλλά οι εξουσίες του έχουν εξασθενήσει με την πάροδο του χρόνου και σήμερα είναι σε μεγάλο βαθμό τιμητικές.

Διορισμός κυβέρνησης

Την επομένη των βουλευτικών εκλογών, ο μονάρχης καλεί τον αρχηγό του κόμματος που κέρδισε τις περισσότερες έδρες βουλευτών στην Βουλή των Κοινοτήτων να αναλάβει την πρωθυπουργία και να σχηματίσει κυβέρνηση.

Έναρξη κοινοβουλευτικής περιόδου ή διάλυση του κοινοβουλίου

Ο μονάρχης κηρύσσει την έναρξη των εργασιών του κοινοβουλίου κάθε χρόνο σε μια τελετή γεμάτη παραδόσεις, που ονομάζεται η Ομιλία του Θρόνου, και προχωράει στην ανάγνωση των σχεδίων της κυβέρνησης για τους επόμενους 12 μήνες. Αυτό το μεγάλο ετήσιο γεγονός αρχίζει εν γένει με την άφιξη του μονάρχη στο Ουέστμινστερ, με πομπή από τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Φορώντας το αυτοκρατορικό στέμμα, ο βασιλιάς ή η βασίλισσα εισέρχεται στην Βουλή των Λόρδων.

Ο αξιωματούχος του κοινοβουλίου που είναι γνωστός ως “Black Rod” πηγαίνει τότε να καλέσει τους βουλευτές της Βουλής των Κοινοτήτων, όπου αυτοί του κλείνουν συμβολικά την πόρτα στο πρόσωπο, σε μια ένδειξη ανεξαρτησίας από τη μοναρχία. Το Στέμμα διαλύει με την ίδια επισημότητα το κοινοβούλιο πριν από τη διεξαγωγή νέων βουλευτικών εκλογών.

Βασιλική έγκριση

Όταν ένα σχέδιο νόμου εγκρίνεται από την Βουλή των Κοινοτήτων και την Βουλή των Λόρδων, αυτό επιδίδεται στον μονάρχη για να επικυρωθεί και να αποκτήσει την ισχύ νόμου.

Αν και ο βασιλιάς μπορεί να αρνηθεί να επικυρώσει ένα νομοσχέδιο, στην πραγματικότητα πρόκειται απλώς για μια τυπική διαδικασία. Ο τελευταίος μονάρχης που αρνήθηκε να δώσει την έγκρισή του ήταν η βασίλισσα Άννα, το 1708.

Εμπιστοσύνη στον πρωθυπουργό

Η βασίλισσα Ελισάβετ Β’ δεχόταν τους πρωθυπουργούς μία φορά την εβδομάδα, σε μια ακρόαση κατά τη διάρκεια της οποίας αυτοί την ενημέρωναν για τα σχέδιά τους και τις ανησυχίες τους. Η συνάντηση αυτή γινόταν όλο και περισσότερο μέσω τηλεδιάσκεψης προς το τέλος της βασιλείας της. Μου λένε τι συμβαίνει ή αν έχουν προβλήματα, και μερικές φορές μπορώ επίσης να τους βοηθήσω με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, δήλωνε η εκλιπούσα βασίλισσα σε ένα ντοκιμαντέρ που μεταδόθηκε το 1992, σημειώνοντας ότι αυτοί γνωρίζουν ότι μπορώ να είμαι αμερόληπτη.

Αξιώματα

Ο μονάρχης έχει την εξουσία να διορίσει Λόρδους στο κοινοβούλιο, αλλά η εξουσία αυτή ασκείται μόνον βάσει της γνώμης των υπουργών της κυβέρνησης. Ο βασιλιάς απονέμει επίσης προσωπικά τον τίτλο του ιππότη, τιμώντας αυτούς που είχαν σημαντική συμβολή στην βρετανική κοινωνία, σε όλους τους τομείς. Η κυβέρνηση παραδίδει στον μονάρχη κάθε χρόνο κατάλογο με τους υποψηφίους προς έγκριση για δημόσιες τιμές.

Συνταγματικές κρίσεις

Ο μονάρχης έχει την εξουσία να ασκήσει τα βασιλικά του προνόμια “σε περίπτωση σοβαρής συνταγματικής κρίσης”- τότε εξουσιοδοτείται να διαφωνήσει με την γνώμη των υπουργών, αλλά αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ στην σύγχρονη εποχή.

Επικεφαλής της Αγγλικανικής Εκκλησίας

Ως κεφαλή της Εκκλησίας της Αγγλίας, ο βασιλιάς έχει την εξουσία να διορίζει επισκόπους και αρχιεπισκόπους, αλλά ακόμη και σε αυτό, αυτή του η εξουσία ασκείται σύμφωνα με τη γνώμη εκκλησιαστικής επιτροπής.

Το πρώτο, ιστορικό διάγγελμα του βασιλιά Καρόλου Γ’: «Θα σας υπηρετήσω με αφοσίωση»

Στο πρώτο του διάγγελμα χθες το απόγευμα ο νέος βασιλιάς Κάρολος Γ’ της Βρετανίας ευχαρίστησε τον κόσμο για τη συμμετοχή του στο πένθος για την εκλιπούσα Ελισάβετ Β’, ενώ δεσμεύθηκε ότι θα υπηρετήσει τις ίδιες αξίες με τη μητέρα του. Τόνισε πως η βασίλισσα Ελισάβετ αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τον ίδιο και για όλη τη βασιλική οικογένεια. «Όπως έκανε η ίδια η βασίλισσα με ακλόνητη αφοσίωση, και εγώ δεσμεύομαι επίσημα τώρα, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου που μου παραχωρεί ο Θεός, να τηρώ τις συνταγματικές αρχές στην καρδιά του έθνους μας», είπε ο νέος βασιλιάς του Ηνωμένου Βασιλείου, μιλώντας δίπλα από μια φωτογραφία της μητέρας του και φορώντας μαύρο κοστούμι και γραβάτα. «Και όπου κι αν ζείτε στο Ηνωμένο Βασίλειο, ή οπουδήποτε σε όλο τον κόσμο, και ανεξάρτητα από το υπόβαθρο ή τις πεποιθήσεις σας, θα προσπαθήσω να σας υπηρετήσω με αφοσίωση, σεβασμό και αγάπη, όπως σε όλη μου τη ζωή», είπε ο βασιλιάς Κάρολος στο πρώτο του διάγγελμα.

Ανακοίνωσε επισήμως ότι ο μεγαλύτερος γιος του, Γουίλιαμ, θα είναι πρίγκιπας της Ουαλίας και διάδοχος του θρόνου. Παράλληλα, η σύζυγος του Γουίλιαμ, Κάθριν, θα φέρει τον τίτλο της πριγκίπισσας της Ουαλίας, τον οποίο κατείχε η αδικοχαμένη πριγκίπισσα Νταϊάνα. Καταλήγοντας, ο βασιλιάς Κάρολος ευχαρίστησε τη μητέρα του, τη βασίλισσα Ελισάβετ, λέγοντας: «Ευχαριστώ για την αγάπη και την αφοσίωση στην οικογένειά μας και στην οικογένεια των εθνών που υπηρέτησες τόσο επιμελώς όλα αυτά τα χρόνια. Μακάρι αγγέλων φτερουγίσματα να σε νανουρίζουν».

Ο Κάρολος καλείται να επανεφεύρει τον εαυτό του ως βασιλιάς

Από τη μέρα που η μητέρα του, Ελισάβετ Β΄ στέφθηκε βασίλισσα πριν από επτά δεκαετίες ο Κάρολος ήταν διάδοχος του θρόνου. Τότε ήταν τριών ετών, σήμερα καλείται να επανεφεύρει τον εαυτό του για να ανταποκριθεί στο νέο του ρόλο. Ως βασιλιάς ο Κάρολος θα πρέπει εφεξής να εξετάζει προσεκτικά τη δημόσια εικόνα του, λέει ο ιστορικός Εντ Όουενς. «Δεν είναι τόσο δημοφιλής όσο η μητέρα του.» Αλλά θα πρέπει με κάποιο τρόπο να προσπαθήσει να δημιουργήσει τη σύνδεση με τον βρετανικό λαό, που είχε η μητέρα του. Είναι ένα δίλημμα που στοιχειώνει τον Κάρολο σε όλη του τη ζωή. Από ένα ντροπαλό αγόρι με αυταρχικό πατέρα προέκυψε ένας όχι πολύ χαρισματικός άνδρας, που έδινε συχνά μια αδέξια εντύπωση.

Όπως το έθεσε εύστοχα η βιογράφος του, Σάλι Μπέντελ Σμιθ, συγγραφέας του βιβλίου “Prince Charles: the Passions and Paradoxes of an Improbable Life’ («Πρίγκιπας Κάρολος: Τα πάθη και τα παράδοξα μιας απίθανης ζωής»), αν και τελικά θα γινόταν ο βασιλιάς του Ηνωμένου Βασιλείου, ήταν στη σκιά άλλων σε όλη του τη ζωή. «Δεν νομίζω ότι η απογοήτευσή του είναι απαραίτητα ότι χρειάστηκε να περιμένει τόσο πολύ για τον θρόνο», δήλωσε η Σμιθ στο PBS. «Νομίζω ότι η μεγαλύτερη απογοήτευση είναι ότι έχει κάνει τόσα πολλά… και είναι τρόπον τινά εντελώς παρεξηγημένος. Ήταν κατά κάποιο τρόπο παγιδευμένος ανάμεσα σε δύο κόσμους: τον κόσμο της μητέρας του, αξιοσέβαστης και δημοφιλούς και της Νταϊάνα, της οποίας το πνεύμα εξακολουθεί να τον επισκιάζει. Και μετά οι δύο λαμπεροί γιοι του».

Με την άνοδο του Καρόλου στο θρόνο, η συζήτηση για τη σκοπιμότητα της βρετανικής μοναρχίας αναμένεται να φουντώσει, επειδή ο ίδιος δεν θα μπορέσει ποτέ να καλύψει τους ρόλους που αναλάμβανε εύκολα η μητέρα του και οι γιοι του στα μάτια της κοινής γνώμης. Αυτό που μένει για πολλούς, είναι ένα περιττό κατάλοιπο της βρετανικής μοναρχίας με έναν βασιλιά με πενιχρή λάμψη στο τιμόνι της.

Ο Κάρολος αντιμέτωπος με δοκιμασίες

Αν και η στέψη της μητέρας του το 1953 έγινε με πολλές φανφάρες και προκάλεσε ρίγη συγκίνησης, ο μεγαλύτερος γιος της δεν προκαλεί τόσο ενθουσιασμό στην κοινή γνώμη, σύμφωνα με ειδικούς σε θέματα της βρετανικής μοναρχίας. «Θα είναι πολύ δύσκολο για τον Κάρολο να βαδίσει στα βήματα της βασίλισσας», λέει ο Ρόμπερτ Χέιζελ, ιδρυτής του Constitution Unit στο University College του Λονδίνου, «Η μοναρχία πιθανότατα θα περάσει δοκιμασίες, όπως εκτιμώ». ” Γεννημένος το 1948 ο Κάρολος νυμφεύθηκε τη Νταϊάνα Σπένσερ το 1981 κι απέκτησαν τους πρίγκιπες Γουίλιαμ και Χάρι, προτού διαλυθεί ο γάμος τους εν μέσω αποκαλύψεων για απιστίες.

Η Νταϊάνα σκοτώθηκε σε ηλικία 36 ετών στο τροχαίο στο Παρίσι το 1997 και οκτώ χρόνια αργότερα ο Κάρολος νυμφεύθηκε τη διαζευγμένη, από καιρό ερωμένη του, Καμίλα Πάρκερ Μπόουλς. Ο νέος βασιλιάς, ως γνωστόν, έχει από καιρού ασχοληθεί με θέματα όπως η γεωργία και η σύγχρονη αρχιτεκτονική και δέχθηκε συχνά ειρωνικά σχόλια και κατηγορίες περί ανάμειξης για τις περιβαλλοντικές του ανησυχίες, έστω κι αν το θέμα κυριαρχεί τα τελευταία χρόνια. Ως βασιλιάς θα πρέπει να αλλάξει και να γίνει «σχολαστικά ουδέτερος», λέει ο Χέιζελ. Σε μια συνέντευξή του στο BBC το 2018, ο Κάρολος κατέστησε σαφές ότι αντιλαμβανόταν πώς θα έπρεπε να σταματήσει τη δημόσια εκστρατεία του για το περιβάλλον. «Δεν είμαι τόσο ανόητος», είπε.

Το θέμα της ανεξαρτησίας της Σκωτίας

Η ουδετερότητα, ωστόσο, μπορεί να αποδειχθεί δύσκολο εγχείρημα καθώς οι Σκωτσέζοι εθνικιστές ασκούν πιέσεις για διεξαγωγή νέου δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία, αν και λένε ότι θα κρατήσουν τη μοναρχία. Θα είναι «πολύ δύσκολο για τον μονάρχη να παραμείνει σχολαστικά ουδέτερος στη διάρκεια της εκστρατείας για το δημοψήφισμα», σχολιάζει ο Χέιζελ, επαινώντας ωστόσο «την πολύ ισχυρή αίσθηση καθήκοντος» του Καρόλου. «Νομίζω θα τον βοηθήσει πολύ, όταν στεφθεί βασιλιάς».