Ρεπορτάζ του πρακτορείου Reuters αναδεικνύει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν νέοι στην Ελλάδα και ειδικά στην Αθήνα, για να καταφέρουν να ζουν αυτόνομα χωρίς τη στήριξη των οικογενειών τους. Η διαπίστωση μιας 20χρονης φοιτήτριας που, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, εργάζεται ως σερβιτόρα και βγάζει 35 ευρώ τη μέρα και άρα αναγκάζεται να βασίζεται στην οικογένειά της, είναι ότι η φυγή από τη χώρα είναι η μόνη διέξοδος. “Βγήκαμε από μια κρίση για να μπούμε σε μια άλλη, πιο σκληρή”, είπε στο Reuters η Στεφανία Παπαδοπούλου. “Εκτός και αν αλλάξει κάτι, σίγουρα βλέπω το μέλλον μου στο εξωτερικό”.
Ο πληθωρισμός και τα ενοίκια που εκτινάσσονται στα ύψη καταγράφονται ως τα σοβαρότερα προβλήματα, σύμφωνα με το Reuters που σημειώνει ότι “η άνοδος των ενοικίων, των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας πλήττει σκληρά τους νέους Έλληνες. Πολλοί δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να ζήσουν μακριά από το σπίτι τους, ενώ το βιοτικό επίπεδο δεν έχει ακόμη ανακάμψει πλήρως από την κρίση χρέους” ενώ αναφέρεται ότι “η κυβέρνηση προσφέρει κάποια υποστήριξη στους νέους για να αγοράσουν ακίνητα”.
Διαμέρισμα 25τμ με 200 ευρώ το μήνα στο Ν. Ψυχικό
“Ενώ η οικονομία της Ελλάδας αναπτύσσεται με σχεδόν διπλάσιο ρυθμό από τον ρυθμό της ευρωζώνης φέτος χάρη στην ισχυρή ανάκαμψη του τουρισμού, οι νέοι αποθαρρύνονται όλο και περισσότερο από την αγορά ακινήτων λόγω της ενεργειακής κρίσης και του πληθωρισμού, των αυξανόμενων ενοικίων και της σπάνιας προσφοράς μικρών διαμερισμάτων”, λέει το Reuters. “Η ενεργειακή κρίση με τρομάζει πολύ. To ότι σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα είχαμε τέτοια αύξηση των τιμών.
Με τρομάζει η ιδέα πώς θα τα καταφέρω και θα συνεχίσω να μένω μόνη”, είπε στο διεθνές πρακτορείο μια 27χρονη φοιτήτρια δραματικής σχολής που βρήκε διαμέρισμα 25 τετραγωνικών μέτρων στο Νέο Ψυχικό προς 200 ευρώ, χωρίς τα κοινόχρηστα ή το ρεύμα. Η νεαρή γυναίκα εξηγεί ότι μετακόμισε τον περασμένο μήνα αφού το ενοίκιο στο διαμέρισμά της στην Καισαριανή της Αθήνας αυξήθηκε κατά 12,5%, ωθώντας τη συνολική μηνιαία δαπάνη συμπεριλαμβανομένων των κοινοχρήστων στα 500 ευρώ, καθιστώντας “δύσκολο να τα βγάλεις πέρα όταν ο μισθός είναι 650 ευρώ το μήνα”.
Η 27χρονη Χριστίνα Παπά που μίλησε στο Reuters
“Τα αυξανόμενα ενοίκια και η δυσκολία στις κατοικίες είναι ένα πρόβλημα σε πολλές βιομηχανικές οικονομίες, αλλά στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα οξύ, καθώς το βιοτικό επίπεδο και ο πλούτος των νοικοκυριών έχουν ήδη ακρωτηριαστεί από την κρίση χρέους που ξεκίνησε το 2009 και τα χρόνια λιτότητας που ακολούθησαν”, αναφέρει το ρεπορτάζ.
“Πολλοί άνθρωποι στην ηλικιακή μου ομάδα αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα. Είτε επιλέγουν έναν συγκάτοικο είτε συνεχίζουν να ζουν με τους γονείς τους”, είπε. “Μπορείς να το κάνεις αυτό όταν είσαι 19, αλλά όχι καθώς μεγαλώνεις”.
Η δημοσκόπηση της Eteron: 87% των νέων θέλει προσιτή στέγη
Πρόσφατη δημοσκόπηση της Eteron έδειξε ότι για το 83% των 1.007 ερωτηθέντων ηλικίας 18-44 ετών, η προσιτή στέγη ήταν το κύριο μέλημά τους. Σχεδόν οι μισοί δήλωσαν ότι αντιμετώπισαν δυσκολίες ή δεν ήταν σε θέση να πληρώσουν το ενοίκιο τους, με το 77% μετά βίας να τα βγάζει πέρα. Ενώ η ελληνική οικονομία έχει επιδείξει ανθεκτικότητα, σημειώνοντας ετήσιο ρεκόρ 7,7% το δεύτερο τρίμηνο, ο πληθωρισμός βρίσκεται κοντά στο ανώτατο όριο τριών δεκαετιών στο 12%, μία από τις υψηλότερες θέσεις μεταξύ των 19 χωρών της ευρωζώνης, παρατηρεί το Reuters.
Ο δείκτης κόστους στέγασης της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, που αντικατοπτρίζει τα ενοίκια και το κόστος των στεγαστικών δανείων, εκτινάχθηκε 35,4% σε ετήσια βάση τον Σεπτέμβριο με τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος να αυξάνονται κατά 30,5% και του πετρελαίου θέρμανσης κατά 65,1%.
“Αυτό συμπιέζει το διαθέσιμο εισόδημα, το οποίο για το μέσο ελληνικό νοικοκυριό έχει αυξηθεί κατά 13% από το 2018”, λέει ο Νίκος Μαγγίνας, επικεφαλής οικονομολόγος της Εθνικής Τράπεζας, ενώ αποδίδει την άνοδο των ενοικίων κυρίως σε “μια υπερβολικά πιεσμένη αγορά κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους”. “Τώρα έχουμε ένα σοκ από τις συνδυασμένες αυξήσεις των τιμών στην ενέργεια, τα τρόφιμα και το κόστος της στέγης. Μέχρι στιγμής δεν έχει σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομία καθώς η κυβέρνηση υποστηρίζει αδύναμα εισοδήματα, αλλά υπάρχουν ανησυχίες εάν αυτό συνεχιστεί το επόμενο έτος” συμπλήρωσε.
Τι πιστεύουν οι μεσίτες
Οι μεσίτες ακινήτων βλέπουν και άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες. Από την πλευρά της προσφοράς, ένα μεγάλο κομμάτι μικρών διαμερισμάτων 45-50 τετραγωνικών μέτρων έχουν μετατραπεί σε διαμερίσματα Airbnb για τουρίστες, ενώ οι υποψήφιοι αγοραστές κατοικιών αντιμετωπίζουν τον έλεγχο πολύ πιο αυστηρών τραπεζών. Οι αυστηροί κανόνες των τραπεζών στηρίζει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, αλλά θα μπορούσε επίσης να κρατήσει τους νέους εργαζόμενους μακριά από την κλίμακα των ακινήτων για δεκαετίες.
“Η κατάσταση είναι σκληρή… θα δούμε πολλούς να επιστρέφουν στα παιδικά τους δωμάτια”, είπε στο Reuters ο Θεμιστοκλής Μπάκας, πρόεδρος της E-Real Estate, προσθέτοντας ότι η ιδιοκτησία κατοικίας στην Ελλάδα έχει μειωθεί κατά 2,9 ποσοστιαίες μονάδες τα τελευταία τρία χρόνια σε περίπου 73%. Μετά από μια δεκαετία οικονομικής κρίσης και μια πανδημία δύο ετών, είναι δύσκολο για έναν νέο άνθρωπο να έχει εξοικονομήσει 45.000-60.000 ευρώ για προκαταβολή σε ένα διαμέρισμα 150.000 ευρώ, είπε.
Οι περισσότερες ελληνικές πόλεις έχουν δει τα ενοίκια να αυξάνονται, αλλά το κέντρο της Αθήνας γνώρισε τη μεγαλύτερη άνοδο, έως και 40% τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Τα μέτρα της κυβέρνησης
Η ελληνική κυβέρνηση ξεκίνησε τον περασμένο μήνα ένα πρόγραμμα βοήθειας ύψους 1,74 δισεκατομμυρίων ευρώ, αναφέρει το Reuters.
Αύξησε την ετήσια επιδότηση στέγασης για φοιτητές σε 1.500 ευρώ από 1.000 και σε 2.000 εάν επιλέξουν συγκάτοικο. Επίσης, τον Ιανουάριο θα ξεκινήσει πιλοτικό πρόγραμμα δανείων χαμηλού επιτοκίου για την αγορά διαμερισμάτων που χτίστηκαν πριν το 2007 και είναι έως 120 τετραγωνικά μέτρα.
Αναμένεται ότι περίπου 10.000 νεαρά ζευγάρια ηλικίας 25-39 ετών θα επωφεληθούν από το πρόγραμμα που προσφέρει επιτόκιο 1% σε δάνεια έως 150.000 ευρώ.