Άρματα στην Ουκρανία: Οι γκρίζες ζώνες στον ΟΗΕ
Μια νέα ανάλυση του CNN, επιχειρεί να δώσει απάντηση στο ερώτημα κατά πόσο η απόφαση της Δύσης για την αποστολή αρμάτων μάχης στην Ουκρανία φέρνει πιο κοντά το ενεδεχόμενο γενίκευσης της σύγκρουσης. Καταρχάς, με το αφήγημα της σύγκρουσης Δύσης-Ρωσίας μέσω Ουκρανίας, το Κρεμλίνο επιχειρεί να αποπροσανατολιστεί η συζήτηση από το γεγονός ότι η Ρωσία εξαπέλυσε απρόκλητη επίθεση στην Ουκρανία και κατέλαβε παράνομα τμήματα ενός κυρίαρχου κράτους. Ειδικοί εξηγούν γιατί η αποστολή των αρμάτων μάχης δεν αποτελεί άμεση εμπλοκή του ΝΑΤΟ και της Δύσης στον πόλεμο.
«Ο πόλεμος (σσ. με άμεση εμπλοκή) θα απαιτούσε πλήγματα που θα πραγματοποιούνταν από δυνάμεις των ΗΠΑ ή του ΝΑΤΟ, με στολή, που θα επιτίθονταν από το έδαφος του ΝΑΤΟ εναντίον ρωσικών δυνάμεων, ρωσικού εδάφους ή του ρωσικού πληθυσμού», εξηγεί ο William Alberque, από το Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών. «Οποιαδήποτε μάχη της Ουκρανίας, με οποιαδήποτε συμβατικά όπλα, εναντίον οποιωνδήποτε ρωσικών δυνάμεων, δεν είναι πόλεμος των ΗΠΑ/ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, όσο κι αν η Ρωσία θέλει να το ισχυριστεί», προσθέτει.
Οι γκρίζες ζώνες στον ΟΗΕ
Ο Alberque παραπέμπει στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, ο οποίος ορίζει ότι τίποτα «δεν θα θίγει το εγγενές δικαίωμα της ατομικής ή συλλογικής αυτοάμυνας, εάν εκδηλωθεί ένοπλη επίθεση κατά μέλους των Ηνωμένων Εθνών, μέχρις ότου το Συμβούλιο Ασφαλείας λάβει τα αναγκαία μέτρα για τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας». Η Ρωσία είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και έχει χρησιμοποιήσει το βέτο της για να εμποδίσει την καταδίκη των ενεργειών της στην Ουκρανία. Το Κρεμλίνο προσπάθησε ασφαλώς να εκμεταλλευτεί ορισμένες γκρίζες ζώνες που είναι εγγενείς σε κάθε σύγχρονο πόλεμο για να ισχυριστεί εσφαλμένα ότι το ΝΑΤΟ είναι ο κύριος επιτιθέμενος στη σύγκρουση στην Ουκρανία.
Αυτές οι γκρίζες ζώνες μπορεί να περιλαμβάνουν τη χρήση των δυτικών μυστικών υπηρεσιών για την πραγματοποίηση επιθέσεων σε ρωσικούς στόχους. Θα μπορούσαν επίσης να περιλαμβάνουν την κήρυξη του πολέμου κατά της τρομοκρατίας από τις ΗΠΑ και την επίκληση του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, κατά τις οποίες η Αμερική δέχθηκε επίθεση από τρομοκράτες και όχι από ένα κράτος.
Ο γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, Νικολάι Πατρούσεφ, υποστήριξε ότι η Δύση προσπαθεί να «καταστρέψει» τη Ρωσία. Ο Ανατόλι Αντόνοφ, πρεσβευτής της Ρωσίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, δήλωσε ότι η αμερικανική κυβέρνηση πιέζει την Ουκρανία να «πραγματοποιήσει τρομοκρατικές επιθέσεις στη Ρωσία». Φυσικά, όποια μικρή αξία και αν έχουν αυτοί οι αμφίβολοι ισχυρισμοί, ωχριούν μπροστά στην τεκμηριωμένη βαρβαρότητα και τις παράνομες ενέργειες των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία από τότε που ο Πούτιν διέταξε την εισβολή.
Χρήσιμο για τον Πούτιν το αφήγημα πόλεμος ΝΑΤΟ-Ρωσίας στην Ουκρανία
Αλλά το γεγονός ότι υπάρχουν και λαμβάνονται σοβαρά υπόψη από αναλυτές και σχολιαστές εκτός Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένης της Ουάσινγκτον, δίνει τροφή για σκέψη. Ο John Herbst, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ουκρανία και ανώτερος διευθυντής του Κέντρου Ευρασίας στο Ατλαντικό Συμβούλιο, εξηγεί ότι η προώθηση της ιδέας ότι πρόκειται για έναν πόλεμο μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας βοηθά να εξηγηθεί στο εσωτερικό ακροατήριο του Πούτιν γιατί η εισβολή δεν πέτυχε τόσο γρήγορα όσο ήλπιζε η Ρωσία.
«Επειδή ο ρωσικός στρατός έχει αποτύχει τόσο πολύ στην Ουκρανία, είναι χρήσιμο να εξηγείται αυτό ως αποτέλεσμα σύγκρουσης με το ΝΑΤΟ και όχι με την Ουκρανία. Αυτό βοηθά επίσης να δικαιολογήσει τα όποια βήματα μπορεί να κάνει ο Πούτιν στη συνέχεια, και η Ρωσία ήταν πολύ πρόθυμη να παίξει την ιδέα ότι αυτό μπορεί να σημαίνει ότι θα πρέπει να προχωρήσει σε πυρηνικά», δήλωσε ο Herbst στο CNN.
Ο Herbst πιστεύει ότι ο προπαγανδιστικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Δύσης ήταν πιο επιτυχημένος από τη στρατιωτική της εκστρατεία, με την έννοια ότι έχει προκαλέσει αξιόπιστους και λογικούς ανθρώπους στην Ουάσιγκτον να αυτοπεριοριστούν από το να υποστηρίξουν την αυξημένη στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία, επειδή υπερεκτιμούν την προοπτική ότι ο Πούτιν θα χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα, κάτι που θα ήταν καταστροφικό και για τη Ρωσία.
Η Μόσχα γνωρίζει ότι δεν θα μπορούσε να επιβιώσει σε αντιπαράθεση με το ΝΑΤΟ
«Δεν μπορώ να σας πω πόσοι εμπειρογνώμονες είπαν ότι πραγματικά δεν μπορούμε να παράσχουμε στην Ουκρανία ορισμένα όπλα επειδή ο Πούτιν θα χρησιμοποιήσει πυρηνικά. Αυτό που είδαμε τους τελευταίους έξι μήνες είναι Ρώσοι μελετητές να επικοινωνούν με τους συναδέλφους τους στη Δύση για να πουν ότι ο Πούτιν θα μπορούσε πραγματικά να το κάνει. Δυστυχώς, η Ουάσιγκτον και το Βερολίνο, ειδικά, επέτρεψαν κατά καιρούς να αποτραπούν από την στήριξη εξαιτίας αυτής της απειλής», λέει. Ο λόγος για τον οποίο όσοι μελετούν εδώ και καιρό τον Πούτιν και τις κινήσεις του πιστεύουν ότι υπάρχει μικρή απειλή για κλιμάκωση της Ρωσίας σε σημείο που να προκαλεί το ΝΑΤΟ να απαντήσει με βία είναι απλά το γεγονός ότι η Μόσχα γνωρίζει ότι δεν θα μπορούσε να επιβιώσει από μια τέτοια αντιπαράθεση.
«Ένας από τους λίγους στόχους που μοιράζονται αυτή τη στιγμή η ρωσική και η αμερικανική ηγεσία είναι η αποφυγή μιας άμεσης σύγκρουσης μεταξύ των δύο δυνάμεων», λέει ο Μάλκολμ Τσάλμερς, αναπληρωτής γενικός διευθυντής στη δεξαμενή σκέψης Royal United Services Institute στο Λονδίνο. «Η Ρωσία γνωρίζει ότι μια συμβατική αντιπαράθεση με το ΝΑΤΟ θα τελείωνε πολύ γρήγορα γι’ αυτήν. Ωστόσο, έχει κάποιο νόημα να αναβαθμίσει την ιδέα ότι είναι πρόθυμη να αναλάβει αυτό το ρίσκο, αν αυτό σημαίνει ότι μπορεί να αποσπάσει περισσότερες παραχωρήσεις από τη Δύση», προσθέτει.
Απίθανο σενάριο τα πυρηνικά;
Πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και πηγές του ΝΑΤΟ συμφώνησαν με την ανάλυση ότι το ενδεχόμενο να προχωρήσει ο Πούτιν σε πυρηνικά είναι απίθανο, αν και η πιθανότητα αυτή πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη και να αποφευχθεί. Το ερώτημα είναι, να αποφευχθεί αλλά με ποιο κόστος; Η Ουκρανία είναι πολύ πιθανό να συνεχίσει να ζητάει περισσότερα όπλα και μεγαλύτερη υποστήριξη από τους συμμάχους της όσο περισσότερο συνεχίζει ο πόλεμος. Κάθε φορά, κάθε μέλος του ΝΑΤΟ θα πρέπει να ζυγίζει αν αξίζει τον κίνδυνο ή αν η κωλυσιεργία οδηγεί σε νίκη στις αξιώσεις του Κρεμλίνου.
Σκληρά μαθήματα για ΝΑΤΟ και Δύση σε πραγματικό χρόνο
Ο Herbst πιστεύει ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία λειτούργησε ως μια έντονη υπενθύμιση για το πώς είναι η αντιμετώπιση ενός επιθετικού Κρεμλίνου και ότι οι δυτικοί αξιωματούχοι είχαν προσωρινά ξεχάσει τις τακτικές της Σοβιετικής Ένωσης κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. «Η μαλθακότητα της Δύσης προέκυψε επειδή είχαμε ειρήνη μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων για περισσότερο από 30 χρόνια».
Καθώς ο πόλεμος εξελίσσεται, η Δύση και το ΝΑΤΟ αναγκάζονται να πάρουν σκληρά μαθήματα σε πραγματικό χρόνο. Αλλά κάθε φορά που η Ρωσία προειδοποιεί για κλιμάκωση, είτε από την ίδια είτε από το ΝΑΤΟ, οι δυτικές πρωτεύουσες πρέπει να έχουν κατά νου το εξής: η Ρωσία είναι ο επιτιθέμενος σε αυτή τη σύγκρουση και η Δύση δεν είναι πουθενά κοντά στο να βρίσκεται σε πόλεμο με τη Ρωσία.
Και ανεξάρτητα από τους θορύβους που κάνουν οι αξιωματούχοι του Κρεμλίνου για τη Δύση που προσπαθεί να καταστρέψει τη Ρωσία, μόνο ένα κυρίαρχο κράτος έχει εισβάλει σε ένα άλλο κυρίαρχο κράτος και διεκδικεί παράνομα τμήματα της επικράτειάς του με τη βία, καταλήγει το CNN.