Την ώρα που ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία συμπληρώνει την Παρασκευή έναν χρόνο, η Κίνα παίζει το δικό της παιχνίδι στη γεωστρατηγική σκακιέρα. Μεσούσης της κρίσης με αφορμή το κινεζικό κατασκοπευτικό μπαλόνι που κατέρριψαν οι ΗΠΑ ανοικτά των ακτών της Νότιας Καρολίνας, το Πεκίνο έστειλε στη Μόσχα τον επικεφαλής της κινεζικής διπλωματίας Ουάνγκ Γι, «με τα αυτιά του να βουίζουν από τις προειδοποιήσεις της Ουάσιγκτον να μη στείλει η χώρα του όπλα στη Ρωσία για να ενισχύσει τις πολεμικές της επιχειρήσεις στην Ουκρανία», σημειώνει το CNN σε ανάλυσή του για τους λόγους που η κινεζική ηγεσία ίσως να βολεύεται με μια παράταση του πολέμου. Σε μια κίνηση γεμάτη διπλωματικό συμβολισμό, ο Βλαντίμιρ Πούτιν -αν και συνήθως δέχεται μόνον ηγέτες χωρών στο Κρεμλίνο- καλωσόρισε τον Κινέζο ΥΠΕΞ λέγοντάς του ότι οι σινορωσικές σχέσεις αγγίζουν «νέους ορίζοντες».
Και ο Ουάνγκ Γι απάντησε ότι Κίνα και Ρωσία συχνά αντιμετωπίζουν «κρίσεις και χάος, αλλά υπάρχουν πάντα ευκαιρίες σε μια κρίση για να μετατραπεί σε ευκαιρία». Oι εξελίξεις αυτής της εβδομάδας δεν σημαίνουν ότι οι μελλοντικές απειλές για την ασφάλεια των ΗΠΑ από την Κίνα και τη Ρωσία είναι οι ίδιες. Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε την αδυναμία των δυνάμεων της Μόσχας, ενώ οι ανησυχίες για την αναδυόμενη δύναμη του Πεκίνου θα απασχολούν την Ουάσιγκτον για μεγάλο μέρος του αιώνα που διανύουμε. Οι δύο αντίπαλοι των ΗΠΑ δεν έχουν συνάψει επίσημα αντιαμερικανική συμμαχία, μολονότι αμφότεροι διαβλέπουν τρόπους με τους οποίους μπορούν να προωθήσουν τις φιλοδοξίες τους εις βάρος των αμερικανικών συμφερόντων και της ισχύος των ΗΠΑ συνεργαζόμενοι.
Οι κρίσεις των ΗΠΑ
Αλλά η συγκυρία αυτή βρίσκει τις ΗΠΑ αντιμέτωπες με επιδεινούμενες κρίσεις στην εξωτερική πολιτική τόσο με τη Ρωσία -αντίπαλό της στον Ψυχρό Πόλεμο- όσο και με την ανερχόμενη υπερδύναμη της Κίνας, υπό τον Σι Τζινπίνγκ. Αμφότεροι οι αντίπαλοι αυτοί αμφισβητούν ανοικτά το διεθνές Κράτος Δικαίου και απορρίπτουν κανόνες που ήταν βασικοί πυλώνες του διεθνούς συστήματος επί δεκαετίες. Η ιδέα μιας παγκόσμιας διαμάχης μεταξύ δημοκρατιών και αυταρχικών καθεστώτων φάνταζε θεωρητική, όταν τη διατύπωνε στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ο Τζο Μπάιντεν, αλλά τώρα είναι αληθινή, σημειώνει στην ανάλυσή του το CNN.
H κρίση με την Κίνα για το κατασκοπευτικό μπαλόνι
Την ώρα που οι ΗΠΑ ορθώνουν το ανάστημά τους απέναντι στη Ρωσία για τον πόλεμο στην Ουκρανία, επιδιώκουν να ρίξουν τους τόνους στην τελευταία κρίση με την Κίνα για το κατασκοπευτικό, όπως το χαρακτηρίζει η Ουάσιγκτον – μπαλόνι που πέταξε πρόσφατα πάνω από τη Βόρεια Αμερική για να το καταρρίψει τελικά η αμερικανική Πολεμική Αεροπορία ανοικτά των ακτών της Νότιας Καρολίνας Οι δύο αντιπαραθέσεις συνδέθηκαν στενότερα αυτή την εβδομάδα όταν οι ΗΠΑ προειδοποίησαν την Κίνα να μην εφοδιάσει τη Ρωσία με όπλα, που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει κατά της Ουκρανίας, την ώρα που ο Ουάνγκ Γι κατευθυνόταν προς τη Μόσχα.
Ρωσία και Κίνα συμφώνησαν πριν την εισβολή πέρυσι σε μια φιλία «χωρίς όρια» παίζοντας με τους μακροπρόθεσμους φόβους των ΗΠΑ για ένα ενιαίο σινο-ρωσικό μέτωπο εναντίον τους. Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε έντονα στις προειδοποιήσεις της Ουάσιγκτον, λέγοντας ότι οι ΗΠΑ, που έστειλαν όπλα τεχνολογίας αιχμής στην Ουκρανία, δεν είναι σε θέση να κάνουν κηρύγματα στην Κίνα. Τυχόν προσπάθεια της Κίνας να προμηθεύσει τη Ρωσία με όπλα για τις επιχειρήσεις της στην Ουκρανία δεν θα άλλαζε τη στρατηγική ισορροπία στα μέτωπα, αλλά θα συνιστούσε ένα εχθρικό νέο μέτωπο στον σινο-αμερικανικό ανταγωνισμό, σημειώνει το CNN. Η πρέσβης των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Λίντα Τόμας Γκρίνφιλντ προειδοποίησε ότι μια τέτοια κίνηση θα ξεπερνούσε την κόκκινη γραμμή των ΗΠΑ, αλλά δεν διευκρίνισε τι συνέπειες θα μπορούσε να έχει.
Γιατί η Κίνα ίσως θεωρεί ότι θα βγει κερδισμένη από μια παράταση του πολέμου στην Ουκρανία
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν στοιχεία ότι – πέραν της φραστικής της υποστήριξης προς τη Ρωσία αναφορικά με το ουκρανικό – η Κίνα έχει προμηθεύσει τη Μόσχα με φονικά όπλα για τον πόλεμο. Κι η ιδέα μιας επίσημης σινο-ρωσικής συμμαχίας κατά των ΗΠΑ εξακολουθεί να φαντάζει απίθανη δεδομένης της ανισορροπίας ισχύος μεταξύ Ρωσίας και Κίνας προς όφελος της δεύτερης. Η Κίνα με τα δικά της οικονομικά προβλήματα ίσως να είναι απρόθυμη να ριψοκινδυνεύσει την επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ για μια αποστολή όπλων στη Ρωσία. Αλλά ίσως να θεωρεί το Πεκίνο ότι το συμφέρει μια παράταση του πολέμου, υπό την έννοια ότι θα μπορούσε να αποσπάσει την προσοχή των ΗΠΑ και των ενόπλων της δυνάμεων από τις εντεινόμενες προσπάθειες της κυβέρνησης Μπάιντεν να αντιδράσει στην κυριαρχία της Κίνας στην Ασία.
«Ένας παρατεταμένος πόλεμος θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει ρήγματα μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης, σπάζοντας το μέτωπο της Δύσης και συμβάλλοντας έτσι περαιτέρω στους στόχους που έχει η Κίνα αναφορικά με την εξωτερική πολιτική. Και θα μπορούσε επίσης να υποκινήσει περαιτέρω πολιτική διαφωνία στην Ουάσιγκτον αποδυναμώνοντας την ικανότητα του Μπάιντεν να προωθήσει του στόχους της εξωτερικής του πολιτικής στην παγκόσμια σκακιέρα», καταλήγει το CNN συνοψίζοντας ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι που η Κίνα ίσως να μη βιάζεται να λήξει η σύγκρουση στην Ουκρανία, «ένα ακόμη επιζήμιο πρόβλημα εξωτερικής πολιτικής που καλείται να αντιμετωπίσει ο Μπάιντεν».