Ως απαραίτητο θρεπτικό συστατικό, η πρωτεΐνη επιτρέπει στο σώμα να εκτελεί σημαντικές λειτουργίες όπως το «χτίσιμο» των μυών, των οστών αλλά και των διαφόρων οργάνων, η ρύθμιση των ορμονών και η εύρυθμη λειτουργία του ανοσοποιητικού. Ωστόσο, είναι δυνατόν ο οργανισμός μας να πάρει πάρα πολύ πρωτεΐνη, η οποία μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα.
Μπορεί να είναι δύσκολο να γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν παίρνουμε καθημερινά πολύ πρωτεΐνη, επειδή για τον καθένα μας, η κατάλληλη ποσότητα εξαρτάται από παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, το βάρος και το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας. Οι ειδικοί συνιστούν στις ενήλικες γυναίκες 46 γρ. πρωτεΐνης ανά ημέρα και στους ενήλικες άνδρες 56 γρ. Όσοι γυμνάζονται έντονα ή είναι γενικά αρκετά δραστήριοι, μπορούν, χωρίς πρόβλημα, να καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες. Τι συμβαίνει όμως όταν το παρακάνουμε; Δείτε μια σειρά από επιπτώσεις για την υγεία μας:
Κακή αναπνοή
Όταν η υπερβολική, αχώνευτη πρωτεΐνη αποθηκεύεται στο σώμα, αυτό μπορεί να επηρεάσει το ήπαρ και να οδηγήσει σε δυσοσμία του στόματος, σύμπτωμα που συχνά συνοδεύει μια δίαιτα με λίγους υδατάνθρακες και πολλή πρωτεΐνη. Το σώμα μπαίνει σε μια κατάσταση που ονομάζεται κέτωση, όπου αρχίζει να καίει το λίπος αντί για τους συνηθισμένους υδατάνθρακες για να πάρει ενέργεια, παράγοντας τις χημικές ουσίες κετόνες που ευθύνονται για την άσχημη μυρωδιά.
Απότομες αλλαγές στη διάθεση
Η περίσσεια πρωτεϊνών μπορεί να δημιουργήσει ορισμένες χημικές διακυμάνσεις στον εγκέφαλο με ανεξήγητες εναλλαγές της διάθεσης. Ο εγκέφαλος χρειάζεται υδατάνθρακες για να διεγείρουν την παραγωγή της ορμόνης σεροτονίνης που ρυθμίζει τη διάθεση. Μια αυστραλιανή μελέτη σε υπέρβαρους ενήλικες διαπίστωσε ότι εκείνοι που ακολούθησαν αυστηρή δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες για ένα χρόνο ήταν πιο ιδιότροποι και οξύθυμοι σε σύγκριση με εκείνους που ακολουθούσαν μια δίαιτα με περισσότερους υδατάνθρακες και λίγα λιπαρά, ακόμη και αν δύο ομάδες έχασαν περίπου την ίδια ποσότητα βάρους.
Μπλοκάρισμα μυαλού
Όταν καταναλώνουμε υπερβολική ποσότητα πρωτεΐνης, μπορεί να νιώθουμε σαν να μην είμαστε σε θέση να σκεφτούμε καθαρά καθώς αποδυναμώνονται τα κύτταρα του εγκεφάλου.
Κίνδυνος για τα νεφρά
Μαζί με την πρωτεΐνη καταναλώνουμε και υποπροϊόντα αζώτου που τα νεφρά θα πρέπει να λειτουργήσουν παραπάνω για να φιλτράρουν από το αίμα μας. Κάτι που με την πάροδο του χρόνου και όταν συμβαίνει τακτικά, μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα νεφρά, κυρίως σε άτομα που ήδη αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι η ζημιά ήταν αισθητή μόνο σε άτομα σε πρώιμο στάδιο της νεφρικής νόσου και ιδιαίτερα επιβλαβής, γιατί αυτοί οι άνθρωποι συχνά δεν γνωρίζουν ότι τα νεφρά τους επηρεάζονται.
Πεπτικές διαταραχές και δυσκοιλιότητα
Αν ανταλλάζετε συχνά τους σύνθετους υδατάνθρακες – όπως είναι τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα φασόλια, τα λαχανικά και τα φρούτα – με ζωικές πρωτεΐνες, δεν θα παίρνετε τις απαραίτητες φυτικές ίνες με αποτέλεσμα να νοιώθετε φουσκωμένοι και να αντιμετωπίζετε προβλήματα δυσκοιλιότητας και αερίων.
Αίσθημα συνεχούς πείνας
Περισσότερη πρωτεΐνη από όση απαιτείται μπορεί να μειώσει το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα, προκαλώντας συνεχή πείνα.
Αύξηση του σωματικού βάρους
Μια υψηλή σε πρωτεΐνες διατροφή μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε γρήγορα κιλά. Αλλά αυτό μόνο δεν αρκεί. Αν συνεχίσετε να τρώτε παράλληλα και άλλες τροφές όπως λιπαρά, τότε μάλλον τα βάρος σας θα αυξηθεί. Μια μακροχρόνια μελέτη σε περισσότερους από 7.000 ενήλικες διαπίστωσε ότι όσοι έτρωγαν το περισσότερη πρωτεΐνη είχαν 90% περισσότερες πιθανότητες να γίνουν υπέρβαροι σε σύγκριση με τα άτομα που έτρωγαν λιγότερη. Με άλλα λόγια, δεν υπάρχει ακόμα καμιά τροφή-θαύμα.
Μόνιμο αίσθημα δίψας
Ένα από τα προϊόντα που αποβάλλεται από τα νεφρά κατά τη διαδικασία φιλτραρίσματος είναι το άζωτο ουρίας αίματος. Οι ερευνητές και οι γιατροί χρησιμοποιούν τα επίπεδα αυτού του στοιχείου για να αξιολογήσουν τη λειτουργία των νεφρών, και είναι επίσης ένα μέτρο του πόσο ενυδατωμένο είναι ένα άτομο. Έρευνα έδειξε ότι όταν η πρόσληψη πρωτεϊνών αυξήθηκε, η ενυδάτωση μειώθηκε, πιθανότατα επειδή το σώμα πρέπει να χρησιμοποιεί περισσότερο νερό για να καθαρίσει το επιπλέον άζωτο, σημειώνοντας παράλληλα ότι, η αφυδάτωση δεν είναι απαραίτητα ένας λόγος για να αποφευχθεί η επιπλέον πρωτεΐνη εφόσον η πρόσληψη νερού αυξάνεται ταυτόχρονα.
Πέφτει η θερμοκρασία του σώματος
Όταν το σώμα μας πάρει πάρα πολύ πρωτεΐνη, το ήπαρ, όπως προαναφέραμε, πρέπει να εργαστεί παραπάνω για να διατηρήσει την ισορροπία του αζώτου στο σώμα, ενώ παράλληλα μετατρέπει την πρωτεΐνη σε αμινοξέα. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, αν δεν υπάρξει ισορροπία, το σώμα μας μπορεί να γίνει υπερβολικά όξινο και θα παρατηρήσουμε μια μείωση της θερμοκρασίας του.
