Μνήμη - βιταμίνες: Επιστήμονες εξηγούν
Μελέτη του διακεκριμένου Πανεπιστημίου Κολούμπια των ΗΠΑ διαπιστώνει ότι οι πολυβιταμίνες μπορούν να ενισχύσουν τη μνήμη και τις γνωσιακές δυνατότητες των ηλικιωμένων. Σε ένα δείγμα περισσοτέρων από 3.500 ανθρώπους άνω των 60 ετών δόθηκε περίπου στους μισούς μια καθημερινή πολυβιταμίνη για ένα έτος, ενώ οι υπόλοιποι έλαβαν ένα εικονικό χάπι που δεν θα είχε καμία επίπτωση στην υγεία. Οι ηλικιωμένοι ενήλικες που έπαιρναν μια πολυβιταμίνη κάθε μέρα για τρία χρόνια, διαπίστωσαν μια ήπια βελτίωση στη μνήμη τους μετά από ένα χρόνο σε σύγκριση με τα άτομα που δεν την πήραν. Στην αρχή της μελέτης, 3.560 ενήλικες άνω των 60 ετών κλήθηκαν να μάθουν 20 λέξεις σε ένα πρόγραμμα υπολογιστή. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη είχαν τρία δευτερόλεπτα για να μελετήσουν κάθε λέξη πριν εμφανιστεί η επόμενη. Αμέσως μετά, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να πληκτρολογήσουν όλες τις λέξεις που μπορούσαν να θυμηθούν.
Σε επανεξέταση στο τέλος του πρώτου έτους, η μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα που συνέχισαν να λαμβάνουν καθημερινά πολυβιταμίνη ήταν σε θέση να θυμούνται, κατά μέσο όρο, σχεδόν μία επιπλέον λέξη σε σύγκριση με εκείνους που έπαιρναν εικονικό φάρμακο. Αν και το αποτέλεσμα ήταν μικρό, ήταν στατιστικά σημαντικό, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στο The American Journal of Clinical Nutrition. Όπως αναφέρει το δημοσίευμα του CNN, η βελτίωση της μνήμης παρέμεινε για όλη τη διάρκεια της μελέτης και ήταν ισχυρότερη για τα άτομα με ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου, δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Άνταμ Μπρίκμαν, καθηγητής νευροψυχολογίας στο Ινστιτούτο Taub του Πανεπιστημίου Κολούμπια για την έρευνα της νόσου Αλτσχάιμερ και του γηράσκοντος εγκεφάλου στη Νέα Υόρκη.
Μελέτη Σεπτέμβριος 2022
Τα αποτελέσματα αντικατοπτρίζουν μια προηγούμενη μελέτη, που δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2022, η οποία διαπίστωσε βελτίωση της μνήμης, της συνολικής νόησης και της συγκέντρωσης για τα άτομα που έπαιρναν πολυβιταμίνη, ιδίως για όσους είχαν ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου. Η μελέτη του 2022 έγινε από ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ στη Βοστώνη και του Πανεπιστημίου Γουέικ Φόρεστ στο Γουίνστον- Σάλεμ της Βόρειας Καρολίνας. «Πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα μελέτη, αλλά δεν πρόκειται για μεγάλες διαφορές», δήλωσε ο Τζέφρι Λίντερ, επικεφαλής της γενικής εσωτερικής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή Φάινμπεργκ του Πανεπιστημίου Νόργουέστερν στο Σικάγο, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη. Ο Μπρίκμαν και οι συν-συγγραφείς της μελέτης παρακολούθησαν τους συμμετέχοντες στην έρευνα για τρία χρόνια, επαναλαμβάνοντας τις γνωστικές εξετάσεις σε ετήσια βάση.
Τα ακατέργαστα δεδομένα έδειξαν στατιστικά σημαντικό αντίκτυπο στη μνήμη μόνο στο τέλος του πρώτου έτους και όχι στα επόμενα δύο χρόνια, κατά τα οποία η ομάδα του εικονικού φαρμάκου επίσης βελτιώθηκε, δήλωσε ο Λίντερ. «Μιλάμε για τη διαφορά μεταξύ της μνήμης 8,28 λέξεων στην ομάδα των πολυβιταμινών έναντι 8,17 λέξεων στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου. Απλώς δεν μου φαίνεται ότι έχει τόσο μεγάλη κλινική σημασία», δήλωσε. Η ομάδα μελέτης χρησιμοποίησε ένα υπολογιστικό μοντέλο για να προεκτείνει και να υπολογίσει τον μέσο όρο των δεδομένων, εξήγησε ο Μπρίκμαν. «Εκτιμήσαμε ότι η επίδραση των πολυβιταμινών στο τέλος της μελέτης ήταν ισοδύναμη με την επιβράδυνση της γνωστικής γήρανσης κατά περίπου τρία χρόνια», είπε.
Οι ανησυχίες
«Ανησυχώ ωστόσο ότι η λήψη μιας πολυβιταμίνης θα μπορούσε να αποσπάσει τους ανθρώπους από το να κάνουν πράγματα που γνωρίζουμε ότι είναι πιο ευεργετικά για τη γνωστική λειτουργία, όπως η σωστή διατροφή, η άσκηση, η κοινωνική ζωή και ο καλός ύπνος», δήλωσε ο Λίντερ. Η μελέτη δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει ποιες από τις βιταμίνες ή τα μέταλλα της πολυβιταμίνης μπορεί να συνέβαλαν στο αποτέλεσμα, δήλωσε ο Μπρίκμαν. Χρειάζεται έρευνα για να εξεταστούν τα επιμέρους συστατικά και να διαπιστωθεί αν η βελτίωση διαρκεί με την πάροδο του χρόνου. «Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει συσχέτιση μεταξύ των επιπέδων βιταμινών όπως η Β12 στο αίμα και της νόησης. Ωστόσο, οι κλινικές δοκιμές που εξετάζουν τις ευεργετικές επιδράσεις των βιταμινών στη μνήμη και τη νόηση ήταν ένα μείγμα αρνητικών και θετικών αποτελεσμάτων», δήλωσε ο Ρούντι Τάνζι, καθηγητής νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και διευθυντής στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης στη Βοστώνη.
Τον Ιούνιο του 2022, η Ομάδα Εργασίας Προληπτικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ δημοσίευσε τις τελευταίες συστάσεις της σχετικά με τη χρήση βιταμινών και μεταλλικών συμπληρωμάτων. Παρά την εξέταση 84 μελετών σε πάνω από 700.000 άτομα, η ειδική ομάδα κατέληξε στο ίδιο συμπέρασμα με αυτό του 2014: Τα συμπληρώματα βιταμινών, ανόργανων συστατικών και πολυβιταμινών δεν είναι πιθανό να προστατεύουν από τον καρκίνο, τις καρδιακές παθήσεις ή τη συνολική θνησιμότητα. «Όλοι αναζητούν το μαγικό χάπι που θα τους βοηθήσει να ζήσουν περισσότερο, να ζήσουν καλύτερα και να προλάβουν τις ασθένειες», δήλωσε ο Λίντερ. «Μαντέψτε τι; Η άσκηση είναι το καλύτερο. Αυτό είναι το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να κάνουν οι άνθρωποι», είπε αφοπλιστικά.