Ερντογάν: Τι κέρδισε η Τουρκία από το 17μηνο ανατολίτικό παζάρι με τους δυτικοευρωπαίους.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έδωσε χθες Τρίτη 26 Δεκεμβρίου του πράσινο φως στο πρώτο στάδιο της έγκρισης του Πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας από την τουρκική Εθνοσυνέλευση, βάζοντας ουσιαστικά τέλος σε ένα 17μηνο παζάρι με το ΝΑΤΟ από τότε που η Φινλανδία και η Σουηδία υπέβαλαν επίσημο αίτημα ένταξης στη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Από την πλευρά της, η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Εθνοσυνέλευσης ενέκρινε χθες το πρωτόκολλο το οποίο παραπέμφθηκε τώρα στην Ολομέλεια για έγκριση και έτσι, όταν αυτό το κείμενο υπογραφεί από τον πρόεδρο της Τουρκίας και κατατεθεί στον θεματοφύλακα της Ιδρυτικής Συνθήκης στην Ουάσιγκτον, η Σουηδία δεν θα έχει πλέον παρά μόνο το εμπόδιο της Ουγγαρίας για να γίνει το 32ο μέλος της Συμμαχίας.
Η όλη υπόθεση είχε δώσει σημεία ότι οδεύει προς επίλυση από τις αρχές του μήνα και ειδικά μετά την τηλεφωνική επικοινωνία Μπάιντεν-Ερντογάν και την επικοινωνία Μπλίνκεν-Φιντάν. Εκεί και παρόλη την αμοιβαία επιφυλακτικότητα, η Τουρκία δέχθηκε ότι η Ουάσιγκτον, εφόσον εγκριθεί το Πρωτόκολλο της Σουηδίας, θα άρει το βέτο στο πακέτο των F-16. Υπενθυμίζεται ότι η Άγκυρα επιθυμεί την έγκριση της πώλησης 40 F-16 και την αναβάθμιση 80 ακόμη μαχητικών της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας. Η όλη διαδικασία βεβαίως διευκολύνθηκε με την απομάκρυνση του προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας Μ. Μενέντεζ που ελέγχεται για οικονομικό σκάνδαλο, ο οποίος έθετε μια σειρά όρους για την έγκριση του πακέτου των F16, μεταξύ αυτών και της διακοπής των επιθετικών ενεργειών εναντίον της Ελλάδας.
Η διαδικασία που θα ακολουθηθεί
Τώρα εφόσον ολοκληρωθεί η έγκριση του Πρωτοκόλλου από την ολομέλεια της Εθνοσυνέλευσης, που μπορεί να γίνει και εντός της εβδομάδας, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα στείλει στο Κογκρέσο την Συμφωνία με την Τουρκία και εάν δεν ασκηθεί βέτο από τους «Τέσσερις Μεγάλους» (πρόεδροι της Γερουσίας και της Βουλής και οι πρόεδροι της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων των δυο Σωμάτων) τότε η Συμφωνία εγκρίνεται πανηγυρικά.
Αποτελεί ακόμη ερωτηματικό τι θα πράξουν οι «Τέσσερις Μεγάλοι» καθώς τουλάχιστον δυο εξ αυτών είχαν αναφερθεί αρνητικά για την Τουρκία, για τον εκβιασμό τον οποίο κάνει τόσους μήνες κρατώντας σε ομηρία το ΝΑΤΟ, ενώ έχει εκφρασθεί ανησυχία για τις σχέσεις του Ταγίπ Ερντογάν με τον Βλαντιμίρ Πούτιν και για την επιθετική πολιτική της στην Ανατολική Μεσόγειο. Ένα κλίμα που έχει επιβαρυνθεί ιδιαίτερα τους τελευταίους δύο μήνες λόγω της στήριξης Ερντογάν στην Χαμάς και την επιθετική πολιτική εναντίον του Ισραήλ. Πάντως εάν υπάρξει βέτο στην διαδικασία αυτή τότε ο πρόεδρος Μπάιντεν έχει δικαίωμα να παραπέμψει την Συμφωνία σε ψηφοφορία στην Ολομέλεια των δυο Νομοθετικών Σωμάτων.
Η Σουηδία
Η Τουρκία δαπάνησε μεγάλο πολιτικό και διπλωματικό κεφάλαιο στο παζάρι αυτό, όπου όσο κι αν ο κ. Ερντογάν προβάλει ως επιτυχία του ότι υποχρέωσε την Σουηδία να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις του και τον πρόεδρο Μπάιντεν να δεχθεί την συσχέτιση των αποφάσεων στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση και στο Κογκρέσο, γνωρίζει ότι σε μια χώρα σαν την Σουηδία το Κράτος Δικαίου δεν μπορεί να ανατραπεί με μια δέσμευση προς τον κ. Ερντογάν σε σχέση με τους Κούρδους και όσους ο ίδιος θεωρεί τρομοκράτες. Ενώ το παζάρι αυτό, που εξάντλησε την Συμμαχία την στιγμή που επιδιώκει την ενότητα για την αντιμετώπιση της Ρωσίας, αφήνει βαθύ ρήγμα εμπιστοσύνης. Πάντως η Τουρκία προβάλλει φυσικά και την προσπάθεια εκτόνωσης της έντασης στο Αιγαίο και την «πρόοδο» που υπήρξε με την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα.
Τα ελληνικά F35
Ερωτηματικό αποτελεί βεβαίως τι θα κάνει η κυβέρνηση Μπάιντεν με το αίτημα για πώληση στην Ελλάδα των F35 που έχει τεθεί σε αναμονή και πολλοί θεωρούν ότι έχει συσχετισθεί με την συμφωνία πώλησης των F16 στην Τουρκία. Σε μια τέτοια περίπτωση οφείλει η Αθήνα το αμέσως προσεχές διάστημα και αφού ολοκληρωθούν οι διαδικασίες στην Εθνοσυνέλευση και στο Κογκρέσο να προωθηθεί προς έγκριση το ελληνικό αίτημα για την προμήθεια των F35.
