Δεν έχει καμία σχέση με τη διατροφή
Το σώμα μας λειτουργεί σαν ένα ενιαίο, συνδεδεμένο σύστημα. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι ανακαλύπτουν, χάρη στην έρευνα, ότι η υγεία του εντέρου μας δεν επηρεάζει μόνο το ίδιο το έντερο.
Η επιστήμη δείχνει ότι η υγεία του εντέρου μπορεί να επηρεάσει:
το ανοσοποιητικό μας σύστημα,
τη χρόνια φλεγμονή,
την ψυχική μας υγεία και
την ποιότητα του ύπνου μας.
Η σχέση είναι αμφίδρομη. Ο κακός ύπνος, το άγχος, η υπερβολική φλεγμονή και μια λοίμωξη μπορούν επίσης να επηρεάσουν αρνητικά το μικροβίωμα μας (την κοινότητα των καλών βακτηρίων που ζουν στο έντερο). Και χάρη στον διακεκριμένο γαστρεντερολόγο Dr. Will Bulsiewicz, συγγραφέα του βιβλίου “The Fiber Fueled Cookbook”, μάθαμε για έναν άλλο παράγοντα που συνδέεται άμεσα με την υγεία του εντέρου που δεν έχει καμία σχέση με τις φυτικές ίνες ή τα ζυμωμένα τρόφιμα. Η υγεία του εντέρου σχετίζεται σε σημαντικό βαθμό με τη στοματική υγεία. Στη συνέχεια, ανακαλύψτε τις καλύτερες πρακτικές για να φροντίσετε ταυτόχρονα τα δόντια, τα ούλα και το έντερο σας.
Πώς η στοματική υγεία επηρεάζει την υγεία του εντέρου – Η άγνωστη σύνδεση
Ο Dr. William Li, γιατρός εσωτερικής ιατρικής στη Βοστώνη και συγγραφέας του βιβλίου Eat to Beat Disease: The New Science of How Your Body Can Heal Itself , θέτει τα θεμέλια: «Το έντερό μας ξεκινάει από το στόμα μας. Υγιή βακτήρια ζουν επίσης στην στοματική μας κοιλότητα, στα ούλα και στη γλώσσα μας. Αυτό ονομάζεται ‘στοματικό μικροβίωμα. Αυτό σημαίνει ότι ένα υγιές έντερο ξεκινάει με καλή στοματική υγιεινή και ο τρόπος που διαχειριζόμαστε την υγεία των δοντιών μας μπορεί να επηρεάσει τη συνολική μας υγεία». Τα μικρόβια που ζουν στο στόμα μας ενδεχομένως συνδέονται με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου, εξήγησε ο Dr. Bulsiewicz στη λεζάντα ενός βίντεο στο Instagram που μοιράστηκε τον Ιανουάριο του 2023: «Υπάρχει ένα συγκεκριμένο βακτήριο που ονομάζεται fusobacterium το οποίο έχει εμφανιστεί συχνά τόσο σε πολύποδες όσο και σε όγκους του παχέος εντέρου. Το Fusobacterium δεν προέρχεται από το έντερο. Προέρχεται από το στόμα», πρόσθεσε ο Dr. Bulsiewicz, σημειώνοντας ότι οι επιστήμονες και οι γιατροί πιστεύουν ότι η κακή στοματική υγεία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ασθενειών μέσα στον γαστρεντερικό σωλήνα.
Άλλοι επαγγελματίες υγείας και υποστηρικτές συμφώνησαν στα σχόλια: «Είμαι οδοντίατρος για πάνω από 20 χρόνια και δεν είναι καθόλου περίεργο που η υγεία του στόματος συνδέεται με τη συνολική υγεία του σώματος. Στην πραγματικότητα, το στόμα και το έντερο είναι και τα δύο μέρη του πεπτικού συστήματος». Ένας άλλος λέει: «Όπως λέει πάντα ο οστεοπαθητικός μου, “είναι όλα ένας σωλήνας, όλα είναι συνδεδεμένα”». Ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο γίνονται οι συνδέσεις μέσα σε αυτόν τον σωλήνα είναι το εξής: Όταν τα κακά βακτήρια αναπτυχθούν υπερβολικά μέσα στο στόμα, μπορούν να παράγουν επιβλαβή παραπροϊόντα, όπως το υδρόθειο, το οποίο μπορεί να βλάψει την επένδυση του εντέρου. Αυτά τα βακτήρια και τα σχετικά παραπροϊόντα μπορούν στη συνέχεια να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος, επηρεάζοντας πιθανώς απομακρυσμένα όργανα, αυξάνοντας τη φλεγμονή και συμβάλλοντας στην εξέλιξη ορισμένων ασθενειών.
«Με την ασθένεια των ούλων, γνωστή και ως περιοδοντίτιδα ή ουλίτιδα, οι άνθρωποι εμφανίζουν φλεγμονή και μόλυνση στα ούλα», εξηγεί η Whitney DiFoggio, RDH, εγγεγραμμένη οδοντιατρική υγιεινή με έδρα το Σικάγο και συνιδρυτής του Teeth Talk Girl . «Αυτό το βακτήριο της νόσου των ούλων μπορεί να ταξιδέψει στο έντερό μας και να επηρεάσει την ισορροπία των βακτηρίων εκεί».
Έρευνες το αποδεικνύουν
Μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2019 στο περιοδικό Journal of Oral Microbiology, έδειξε ότι τα βακτήρια του στόματός μας έχουν τη δυνατότητα να μεταναστεύσουν στο στομάχι και το έντερο μας.
Φλεγμονή σε όλο το σώμα
«Η φλεγμονή μπορεί να οδηγήσει σε φούσκωμα, αέρια και διάρροια», λέει ο Dr. Kenneth Brown, γαστρεντερολόγος στο Plano του Texas και παρουσιαστής του podcast Gut Check Project. «Η κακή στοματική υγεία μπορεί να οδηγήσει σε τερηδόνα και ουλίτιδα. Αυτές οι καταστάσεις μπορούν να προκαλέσουν χρόνια φλεγμονή στο στόμα, η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε φλεγμονή σε όλο το σώμα».
Η στοματική υγεία επηρεάζει περισσότερα από το έντερο
Η καλή στοματική υγεία δεν συνδέεται μόνο με την υγεία του εντέρου και τον κίνδυνο ορισμένων καρκίνων του πεπτικού συστήματος.
Η Whitney DiFoggio μας υπενθυμίζει ότι έρευνες έχουν δείξει σχέσεις μεταξύ της στοματικής υγείας και:
Νοσημάτων της καρδιάς
Διαβήτη
Νεφρικής ανεπάρκειας
Άνοιας και άλλων παθήσεων
Ένας κοινός παράγοντας σε όλες αυτές τις παθήσεις είναι η φλεγμονή.
Πώς η υγεία του εντέρου επηρεάζει τη στοματική υγεία
Η σύνδεση μεταξύ του εντέρου και του στόματος δεν είναι μονόδρομη, σύμφωνα με την Whitney DiFoggio. Τα τρισεκατομμύρια βακτήρια που κατοικούν το πεπτικό μας σύστημα μπορούν επίσης να επηρεάσουν την υγεία του στόματος.
Όταν τα επιβλαβή βακτήρια ευδοκιμούν σε ένα “διαταραγμένο περιβάλλον του εντέρου” όπως το περιγράφει ο Dr. Brown, αυξάνεται ο κίνδυνος για:
συσσώρευσης πλάκας στα δόντια,
τερηδόνας και
διάγνωσης με ουλίτιδα
Η φλεγμονή που αναφέραμε μπορεί να ξεκινήσει εξαιτίας μιας ανισορροπίας στο μικροβίωμα του εντέρου και να ταξιδέψει προς το στόμα, οδηγώντας τελικά σε ουλίτιδα. Εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, αυτή η ουλίτιδα μπορεί να εξελιχθεί στη σοβαρότερη περιοδοντική νόσο, προειδοποιεί ο Dr. Brown.
Ένα υγιές έντερο είναι επίσης απαραίτητο για την βέλτιστη απορρόφηση θρεπτικών συστατικών.
Κρίσιμα θρεπτικά στοιχεία όπως:
το ασβέστιο και η βιταμίνη D (για την υγεία του σμάλτου των δοντιών και των οστών) και
η βιταμίνη Α (που βοηθά στην παραγωγή σάλιου και στην υγεία των στοματικών ιστών),
απορροφώνται πιο αποτελεσματικά σε ένα υγιές έντερο.
Αν η υγεία του εντέρου σας είναι εξασθενημένη, μπορεί να οδηγήσει σε κακή απορρόφηση αυτών των θρεπτικών συστατικών, επηρεάζοντας αρνητικά την υγεία των δοντιών σας. Τέλος, ορισμένες γαστρεντερικές παθήσεις μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο για ορισμένα προβλήματα στο στόμα. «Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (GERD) μπορεί να προκαλέσει την είσοδο οξέων του στομάχου στο στόμα, με αποτέλεσμα την καταστροφή του σμάλτου των δοντιών. Η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (IBD) έχει συνδεθεί με διάφορες στοματικές παθήσεις, όπως άφθες και λοιμώξεις στο στόμα», επισημαίνει ο Dr. Brown.
9 συμβουλές για υγιές έντερο και υγιή δόντια ταυτόχρονα
«Όλα συνδέονται! Έτσι, η διατήρηση ενός υγιούς εντέρου μέσω της σωστής διατροφής και των φιλικών προς το έντερο πρακτικών μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη στοματική υγεία», λέει η DiFoggio.
Ένας υγιεινός τρόπος ζωής που περιλαμβάνει:
μια ισορροπημένη διατροφή,
σωστή στοματική υγιεινή και
αρκετό ποιοτικό ύπνο,
είναι ο καλύτερος τρόπος για να υποστηρίξετε τόσο την υγεία του εντέρου όσο και της στοματικής σας υγείας, συμφωνούν οι ειδικοί.
Για να διατηρήσετε ένα υγιές έντερο, ούλα, δόντια και γλώσσα ταυτόχρονα, ακολουθήστε αυτές τις επαγγελματικές συμβουλές:
Βουρτσίστε τα δόντια σας και χρησιμοποιήστε νήμα
Δοκιμάστε μια ξύστρα γλώσσας
Προγραμματίστε τακτικές εξετάσεις
Μην φοβάστε ή ντρέπεστε να ζητήσετε βοήθεια στοματικής υγείας
Υιοθετήστε μια υγιεινή διατροφή
Πλύνετε με σύνεση
Μείνετε ενυδατωμένοι
Ξεκουραστείτε
Πριν κοιμηθείτε, δοκιμάστε ένα προβιοτικό
Βουρτσίστε τα δόντια σας και χρησιμοποιήστε νήμα
Βουρτσίστε τα δόντια σας τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα και χρησιμοποιήστε νήμα τουλάχιστον μία φορά την ημέρα για να βοηθήσετε στην απομάκρυνση της πλάκας και των υπολειμμάτων των τροφών και στην πρόληψη της ουλίτιδας, η οποία θα μειώσει τις πιθανότητες εμφάνισης στοματικών προβλημάτων που μπορούν να επηρεάσουν την υγεία του εντέρου. «Πάντα να επιβεβαιώνετε με τον οδοντίατρο σας ότι στην πραγματικότητα βουρτσίζετε σωστά τα δόντια σας», λέει η DiFoggio. Δεν σας αρέσει τόσο το οδοντικό νήμα; Δοκιμάστε μεσοδόντια βουρτσάκια ή άλλα εργαλεία καθαρισμού.
Δοκιμάστε μια ξύστρα γλώσσας
Τα βακτήρια μπορούν να συσσωρευτούν στη γλώσσα σας και να συμβάλουν σε προβλήματα στοματικής υγείας. Ζητήστε από τον οδοντίατρό σας να σας βοηθήσει και να σας διδάξει πώς να χρησιμοποιείτε μια ξύστρα γλώσσας καθημερινά για να αφαιρείτε απαλά τα βακτήρια και τα υπολείμματα από την επιφάνεια της γλώσσας σας, προτείνει η DiFoggio: «Αυτό μπορεί να προωθήσει καλύτερη στοματική υγιεινή και πιο φρέσκια αναπνοή».
Προγραμματίστε τακτικές εξετάσεις
Οι τακτικοί οδοντιατρικοί έλεγχοι και οι καθαρισμοί αφαιρούν τη συσσώρευση πέτρας, η οποία δεν μπορεί να εξαλειφθεί μόνο με τακτικό βούρτσισμα και οδοντικό νήμα. Ο οδοντίατρός σας μπορεί επίσης να εντοπίσει και να αντιμετωπίσει τυχόν πιθανά ζητήματα προτού επιδεινωθούν. Προγραμματίστε τα για κάθε έξι μήνες περίπου για τακτική συντήρηση.
Μην φοβάστε ή μην ντρέπεστε να ζητήσετε βοήθεια στοματικής υγείας
Εάν προκύψουν προβλήματα μεταξύ αυτών των εξετάσεων απευθυνθείτε σε μια ομάδα οδοντιατρικής φροντίδας. «Είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί η ασθένεια των ούλων άμεσα μέσω επαγγελματικής θεραπείας. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της εξάπλωσης επιβλαβών βακτηρίων και να ελαχιστοποιήσει τον αντίκτυπο στην υγεία του εντέρου», λέει η DiFoggio.
Αλλάξτε τη διατροφή σας
«Η κατανάλωση μιας διατροφής πλούσιας σε:
φρούτα,
λαχανικά,
δημητριακά ολικής αλέσεως,
άπαχες πρωτεΐνες και
υγιή λίπη,
παρέχει απαραίτητα θρεπτικά συστατικά τόσο για την υγεία του εντέρου όσο και για την οδοντική υγεία», εξηγεί η DiFoggio. «Μια ισορροπημένη διατροφή βοηθά στην υποστήριξη μιας ποικιλόμορφης μικροχλωρίδας του εντέρου και παρέχει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για γερά δόντια και υγιή ούλα». Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι εξαιρετική επιλογή για τις φυτικές ίνες και τις πολυφαινόλες που παρέχουν, συνεχίζει ο Brown, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν από το μικροβίωμα σας για την παραγωγή αντιφλεγμονωδών συστατικών για το έντερο και το στόμα σας.
Πλύνετε με σύνεση
Ορισμένα συνταγογραφούμενα στοματικά διαλύματα περιέχουν χημικές ουσίες που μπορούν να σκοτώσουν το υγιές μικροβίωμα του στόματος, το οποίο είναι σημαντικό για την υγεία των δοντιών, προειδοποιεί ο Li. Θα πρέπει να είστε εντάξει με τα περισσότερα είδη χωρίς συνταγή, ωστόσο: «Στο μεγαλύτερο μέρος του, το στοματικό διάλυμα που παίρνετε στο φαρμακείο είναι καλό και δεν βλάπτει τα υγιή στοματικά βακτήρια».
Μείνετε ενυδατωμένοι
Το να πίνετε αρκετό νερό ωφελεί το σώμα σας με πολλούς τρόπους, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης της υγείας του εντέρου και του στόματος. Σύμφωνα με τον Brown, το νερό συμβάλλει στην στοματική υγιεινή και στην υγεία του εντέρου καθώς:
υποστηρίζει την πέψη,
βοηθά στην απορρόφηση θρεπτικών ουσιών
συμβάλλει στην ομαλή λειτουργία του εντέρου,
βοηθά στην εξουδετέρωση του οξέος που παράγεται από βακτήρια που διαβρώνουν το σμάλτο των δοντιών και
προάγει την παραγωγή σάλιου, το οποίο είναι ζωτικής σημασίας για τη στοματική υγεία.
Ξεκουραστείτε
Ο επαρκής ύπνος υποστηρίζει τη συνολική υγεία, συμπεριλαμβανομένης της λειτουργίας του ανασοποιητικού. Ο Brown μας υπενθυμίζει ότι «η χρόνια στέρηση ύπνου διαταράσσει την ισορροπία του μικροβιώματος του εντέρου, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στοματικής υγείας».
Πριν κοιμηθείτε, δοκιμάστε ένα προβιοτικό
Αφού βουρτσίσει τα δόντια του πριν κοιμηθεί, ο Li παίρνει ένα μασώμενο προβιοτικό που περιέχει Lactobacillus reuteri. Μελέτες έχουν δείξει ότι αυτό το ευεργετικό βακτήριο είναι σημαντικό για τη στοματική υγεία και μπορεί ακόμη και να σκοτώσει μερικά από τα επιβλαβή βακτήρια που προκαλούν τερηδόνα.
Στοματική υγεία και υγιές έντερο: Μια αμφίδρομη σχέση
Η υγεία του στόματος και του εντέρου σας είναι στενά συνδεδεμένες, λέει ο Dr. Brown, επομένως η φροντίδα των δοντιών και των ούλων σας μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση ενός υγιούς εντέρου και το αντίστροφο. Ευτυχώς, πολλοί από τους καλύτερους τρόπους για την προώθηση της υγείας του στόματος και του εντέρου είναι ακριβώς οι ίδιοι.
Στόχοι σας πρέπει να είναι:
μια καλά ισορροπημένη διατροφή,
η επαρκής κατανάλωση νερού,
ο ποιοτικός ύπνος,
οι τακτικοί οδοντιατρικοί έλεγχοι,
το βούρτσισμα, το νήμα και
ο καθαρισμός της γλώσσας σύμφωνα με τις οδηγίες του οδοντιάτρου σας.
