Γράφει η Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Ο μεγαλύτερος εχθρός της προόδου δεν είναι η στασιμότητα, αλλά η πλαστή πρόοδος.
Sydney J. Harris, Αμερικανός δημοσιογράφος
Καταξιωμένος καλλιτέχνης στον χώρο του θεάματος, ο Θανάσης Κουρλαμπάς, αναφέρθηκε σε πρόσφατη συνέντευξή του σε ζητήματα που απασχολούν πολλές αστικές οικογένειες δεκαετίες τώρα. Ζητήματα που αφορούν σε δικαιώματα των παιδιών, που ορισμένες φορές οι γονείς τους τους τα στερούν, αδιαφορώντας για τις συνέπειες στην ψυχολογία τους και λειτουργώντας από θέση ισχύος, προκειμένου όπως ισχυρίζονται, να τα προστατέψουν από τις επιπτώσεις της υπερβολικής ενασχόλησης με αυτά, όπως είναι το κινητό.
Έχουν στην εποχή μας το δικαίωμα οι γονείς να αρνηθούν αυτήν την μικρή χαρά ενός κινητού τηλεφώνου σ’ ένα οκτάχρονο παιδί, έστω μόνο και μόνο επειδή φοβούνται τις αναπόφευκτες έτσι κι αλλιώς επιπτώσεις που έχει και στους μεγάλους η κινητή τηλεφωνία που εισέβαλε στην ζωή μας; Αν είναι ν’ απαντήσουμε με μια λέξη θα λέγαμε σαφώς όχι.
Γιατί η άρνηση των γονιών να ικανοποιήσουν μια τέτοια επιθυμία του, από μόνη της μπορεί να επιφέρει μεγαλύτερη βλάβη στην σχέση εμπιστοσύνης του παιδιού τους με αυτούς. Είναι όμως απαραίτητο οι γονείς να έχουν μια ειλικρινή σχέση με το παιδί τους και να επισημαίνουν σε αυτό τους κινδύνους απ’ την παραπληροφόρηση και τα ψέματα που διακινούνται στο διαδίκτυο, με σκοπό να παρασύρουν ανθρώπους.
Το άλλο σοβαρό θέμα στο οποίο αναφέρθηκε ο επιτυχημένος ηθοποιός, είναι ο επαγγελματικός προσανατολισμός ενός νέου παιδιού. Και ποια θέση πρέπει να παίρνουν οι γονείς όταν κάποιο από τα παιδιά τους έχει το ταλέντο και την επιθυμία να ασκήσει ένα επάγγελμα, που στην σύγχρονη εποχή έχει ελάχιστες δυνατότητες για εξέλιξη και δεν είναι ικανό να του εξασφαλίσει μια αξιοπρεπή διαβίωση.
Πώς πρέπει να αντιδρούν οι γονείς ενός παιδιού που τους ανακοινώνει την μεγάλη του επιθυμία να γίνει ηθοποιός, παρουσιαστής, μοντέλο, χορευτής μπαλέτου ή κάποιο από αυτά τα επαγγέλματα που εξάπτουν την φαντασία, κυρίως των νέων; Επαγγέλματα που δύσκολα έχουν μέλλον αν στηριχθούν αποκλειστικά στο ταλέντο και την εμφάνιση, ενώ οι κίνδυνοι να μετατραπεί η νεανική τους αθωότητα σε αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους “μέντορες” που προσφέρονται να βοηθήσουν στην προώθησή τους, είναι στην εποχή μας αποδεδειγμένα εφιαλτικοί.
Έχουν το δικαίωμα οι γονείς να σταθούν εμπόδιο στις προσπάθειες των παιδιών να εκπληρώσουν τις φιλοδοξίες και τα όνειρά τους, ακόμη κι’ αν εκείνοι τα βλέπουν ως το κυνήγι μιας χίμαιρας που σύντομα θα τα εξοντώσει ηθικά, ακόμη κι αν γνωρίζουν πως πιθανόν να πρόκειται για μια σπατάλη πολύτιμου χρόνου, που αν τον διέθεταν σε μια άλλη πιο αποδοτική δραστηριότητα θα είχαν εξασφαλίσει τουλάχιστον τα αναγκαία για μια αξιοπρεπή διαβίωση.
Αν είναι να απαντήσει κάποιος στο δίλημμα, αν πρέπει να ενθαρρύνει το παιδί του στον αγώνα του να κατακτήσει έναν στόχο που φαντάζει ανέφικτος και άπιαστο όνειρο ή όχι, τότε η απάντηση θα πρέπει να είναι ανεπιφύλακτα ναι. Να το ενθαρρύνει να κυνηγήσει το όνειρό του και να του περάσει το μήνυμα πως τα πρότυπα στα οποία θέλει να μοιάσει δεν έχουν κάτι περισσότερο από τον ίδιο. Έχει μεγάλη σημασία οι γονείς να καλλιεργούν την αυτοπεποίθηση στα παιδιά τους ως μια ηθική βάση πάνω στην οποία θα στηρίζεται η κάθε τους προσπάθεια αν για κάποιο λόγο επιλέξουν μια άλλη δραστηριότητα.
Ωστόσο, αυτή η διάθεση των γονέων να εμπνέουν στα παιδιά τους αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση σαν γενικότερα ηθικά προσόντα και αξίες που θα τα συνοδεύουν σε όλη τους την ζωή, δεν στερεί από αυτούς το δικαίωμα να διατυπώνουν τις ενστάσεις τους και τις επιφυλάξεις τους για κάποια επαγγέλματα, κυρίως στον καλλιτεχνικό χώρο.
Οι γονείς, παράλληλα με την εμπιστοσύνη, πρέπει να εμπνέουν στα παιδιά τους και την μεγάλη σημασία που έχει η προσπάθεια να είναι άριστοι σε αυτό που κάνουν μια συγκεκριμένη περίοδο ακόμη και αν το κάνουν περιστασιακά, ακόμη κι αν είναι δεδομένο πως δεν θα ασχοληθούν επαγγελματικά με αυτό στο μέλλον. Η εμμονή με την τελειότητα, είναι και αυτό πολύ σημαντικό ηθικό προσόν.
Αν και σήμερα η υποχρεωτική εκπαίδευση θα έπρεπε να συμπεριλαμβάνει και το Λύκειο για περισσότερη μόρφωση που απαιτεί η εποχή μας, οι γονείς θα πρέπει να καλλιεργήσουν στους νέους τη φιλοσοφία πως η συνεχής προσπάθεια για την τελειότητα στην διάρκεια της υποχρεωτικής παιδείας είναι και αυτό ένα σημαντικό ηθικό εφόδιο που δίνει την δυνατότητα σε κάθε έφηβο να κατακτήσει στόχους που θεωρούνται για πολλούς ανέφικτοι. Κάποιος που δεν θα καταβάλει τέτοιου είδους προσπάθεια, δεν θα μπορέσει να εκπληρώσει υψηλές προσδοκίες και κανένα ταλέντο, όσο ισχυρό και αν είναι, δεν θα τον βοηθήσει να εξελιχθεί, αν έχει υποβαθμίσει την σημασία της σχολικής μόρφωσης. Σεμινάρια, διαλέξεις, δραστηριότητες που θα τους φέρουν σε επαφή με αξιόλογους ανθρώπους, αντί για ατελείωτες ώρες σε καφέ και scrolling στα social media. Γιατί όπως έλεγε και ο William Atkinson, οι περισσότεροι άνθρωποι παραιτούνται από κάθε προσπάθεια. νικημένοι όχι από τις δυσκολίες και τα εμπόδια που ορθώθηκαν μπροστά τους, αλλά από τον ίδιο τον εαυτό τους…
