Γράφει η Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Ο πολιτισμός δεν είναι τίποτα περισσότερο από την προσπάθεια να περιοριστεί η χρήση βίας ως έσχατη λύση
Jose Ortega y Gasset, Ισπανός φιλόσοφος
Πολιτικός από τη Σεούλ εξέφρασε την άποψη, πως η διαρκώς αυξανόμενη κυριαρχία του γυναικείου φύλου στην νοτιοκορεάτικη κοινωνία είναι υπαίτια για τις …αυτοκτονίες ανδρών που τα τελευταία χρόνια έχουν υπερδιπλασιαστεί. Συγκεκριμένα, ο δημοτικός σύμβουλος της Σεούλ Kim Ki, ισχυρίστηκε – δημοσίως μάλιστα – πως η συμμετοχή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό δυσκολεύει την εύρεση θέσεων από τους ίδιους και κατ’ επέκταση την εύρεση…γυναικών που θα έχουν την ανάγκη να τους παντρευτούν! Μια κι αυτές, είναι έτσι οικονομικά ανεξάρτητες και δεν χρειάζεται να καταφύγουν σε έναν γάμο προκειμένου να λύσουν, μεταξύ άλλων, το πρόβλημα της επιβίωσης. Η χώρα έτσι μετατρέπεται σε μια γυναικοκρατούμενη κοινωνία κι αυτό φταίει, εν μέρει, για την αύξηση των αποπειρών αυτοκτονίας…!
Αυτά, στην Νότια Κορέα βεβαίως βεβαίως. Και στον βαθμό που η κυριαρχία του γυναικείου φύλου περιορίζεται στην αποδυνάμωση της …ανδρικής εξουσίας, θα πρέπει οι άνδρες να νιώθουν πολύ ευχαριστημένοι. Και θα τους συνιστούσα λίγη ψυχραιμία, γιατί ίσως τους περιμένουν και τα χειρότερα. Γιατί, όχι μόνο θα τους παίρνουν και τις δουλειές αλλά, θα τρώνε και…ξύλο. Στην χώρα μας τον περασμένο αιώνα, όπως αποκαλύπτουν και γελοιογραφίες περιοδικών της εποχής, η βία που ασκούσαν οι γυναίκες απέναντι στους άνδρες τους, όταν εκείνοι επέστρεφαν μεσάνυχτα στο σπίτι τους τύφλα στο μεθύσι, ήταν είτε ήπιας μορφής, με μια…παντόφλα στο κεφάλι του “αχαΐρευτου”, του “ανεπρόκοπου”. όπως ήταν τα κοσμητικά επίθετα με τα οποία στόλιζαν οι τότε γυναίκες τους άνδρες τους, είτε πιο σκληρής μορφής με ένα…σκουπόξυλο. που πάντα ήταν σε επιφυλακή πίσω απ’ την πόρτα γι’ αυτές τις περιπτώσεις. Αυτά, τότε που η γυναίκα έδερνε τον μεθύστακα άνδρα της.
Σήμερα όμως, στην Ελλάδα του 2024, έγιναν κάποιες μικρές, κι ελπίζουμε να μην πάρουν έκταση, ανατροπές: Η γυναίκα έρχεται ‘στουπί’ στο μεθύσι σπίτι της και δεν τρώει παντόφλα στο κεφάλι απ’ τον άνδρα της αλλά τον δέρνει εκείνη. Και επειδή αυτό δεν της είναι αρκετό, δέρνει και το παιδί της και σπάει ό,τι βρεθεί μπροστά της, τζάμια, καθρέφτες, πιάτα, καρέκλες. Ο λόγος; Απλά, ήταν πολύ… μεθυσμένη. Ήταν η ώρα “που βγαίνουν τα φαντάσματα” όταν η πρωταγωνίστρια της ιστορίας μας επέστρεφε “τύφλα” στο μεθύσι κι άρχιζε να χτυπά τον σύζυγό της αλλά και το ίδιο της το παιδί σπάζοντας αντικείμενα μπροστά τους. Κάτι που δεν θα σταματούσε, αν κάποιος γείτονας δεν καλούσε την Αστυνομία.
“Γιατί χτύπησες την γυναίκα σου;”, ρώτησε ο αστυνομικός τον άνδρα. “Δεν την έδειρα εγώ, εκείνη μου επιτέθηκε”, αποκρίθηκε ο σύζυγος, με τον αστυνομικό να κοιτάζει έκπληκτος, μιας και τα θύματα τις περισσότερες φορές είναι θηλυκού γένους. “Σας παρακαλώ Αστυνόμε, δεν θέλω να τιμωρηθεί, την έχω ανάγκη! Άλλωστε, ένα χάδι ήταν”. “Κι αυτοί εδώ οι μώλωπες τι είναι;”, επέμεινε ο αστυνομικός. “Α ξέρετε, είναι από προηγούμενο επεισόδιο, μην ανησυχείτε!”. “Εγώ κύριε δεν ανησυχώ”, απάντησε ο ένστολος κύριος ιδιαίτερα ενοχλημένος με την ελαφρότητα που αντιμετωπιζόταν από θύμα και θύτη το βίαιο περιστατικό. “Εσείς να ανησυχείτε για την σωματική σας ακεραιότητα”.
Το θέαμα μιας μεθυσμένης μητέρας που επιστρέφει μεσάνυχτα στο σπίτι και τα κάνει όλα λίμπα είναι αναμφισβήτητα αποκρουστικό και θα μπορούσαμε να πούμε πως αν εκείνη την στιγμή υπήρχε δίπλα ένα φονικό όπλο θα είχαμε ίσως και μια ‘ανδροκτονία’.
Μπορεί η ιστορία αυτή να μοιάζει με παρωδία της ενδοοικογενειακής βίας όπως την γνωρίζουμε, με θύμα πάντα την γυναίκα, αλλά πριν την ενοχοποιήσουμε για την συνυπευθυνότητά της στα κάθε είδους φαινόμενα που διαταράσσουν την οικογενειακή ηρεμία θα πρέπει να επισημάνουμε τις δυνατότητες και τα “όπλα” που έχει η κάθε γυναίκα να αποτρέπει τέτοιες επικίνδυνες για την ίδια καταστάσεις, δυνατότητες που δεν διαθέτει από τη φύση του ο άνδρας. Το πρώτο και σημαντικότερο είναι η θηλυκή της πλευρά, που την βοηθά να ασκεί ένα είδος ισχυρής εξουσίας πάνω του. Μια εξουσία, ωστόσο, που για να μην την χάσει, πρέπει να διατηρεί τον εαυτό της στην καλύτερη φυσική του κατάσταση.
Κάτι που σχεδόν όλες οι γυναίκες θεωρούν ανέφικτο, ίσως όμως και μια υπερβολική…προσφορά σ’ έναν άνδρα με τον οποίο δεν έχουν καμία απολύτως επαφή μαζί του και απλά αναζητούν την ευκαιρία και τον τρόπο να τον…ξεφορτωθούν. Το δεύτερο στοιχείο για να προλάβει και να διαχειριστεί η κάθε γυναίκα την εκδήλωση ενδοοικογενειακής βίας ώστε να μην λάβει επικίνδυνες διαστάσεις είναι να μην αντιδρά στις όποιες προκλήσεις του συντρόφου της και χάσει και η ίδια τον έλεγχο του εαυτού της, με κίνδυνο δραματικών εξελίξεων για την ίδια. Η αποφυγή αντίδρασης είναι πιο εύκολη για την γυναίκα, γιατί όπως υποστηρίζουν χρόνια και οι κοινωνικοί επιστήμονες, η γυναίκα έχει πιο ισχυρές αντιστάσεις απέναντι σε έντονες καταστάσεις.
Αν αυτά τα δύο ισχυρά “όπλα” που μόνο η γυναίκα διαθέτει, δεν αξιοποιηθούν στον υπέρτατο βαθμό, δύσκολα θα εξαλειφθούν τα θλιβερά αυτά φαινόμενα που απομακρύνουν τη νέα γενιά από τη δημιουργία οικογένειας. Τα Panic bytton, οι δομές και άλλες υπηρεσίες ελάχιστα μπορούν να προσφέρουν σε τόσο κρίσιμες για την ζωή της γυναίκας καταστάσεις. Φυσικά, αυτή η διαχείριση από τη γυναικεία πλευρά χρειάζεται, όχι φυσικά για να παρατείνει και να συντηρεί μια σχέση που κλονίζεται και βάζει σε κίνδυνο την αξιοπρέπειά της και τη ζωή της, αλλά μέχρι να διαμορφώσει η ίδια τις προϋποθέσεις και συνθήκες ώστε να αποχωρήσει αλώβητη την κατάλληλη στιγμή.