Μεταναστευτικό: Ρεκόρ σε ορισμένες από τις πλουσιότερες χώρες του κόσμου το 2023

Η νόμιμη μετανάστευση σε ορισμένες από τις πλουσιότερες χώρες του κόσμου έφτασε σε ιστορικό υψηλό το 2023, προκαλώντας αντιδράσεις των ψηφοφόρων κατά των κυβερνήσεων, παρά το γεγονός ότι η τάση αυτή ενισχύει την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Περίπου 6,5 εκατομμύρια άνθρωποι μετακινήθηκαν πέρυσι στις 38 χώρες που αποτελούν μέλη του ΟΟΣΑ μέσω μόνιμων μεταναστευτικών οδών. Πρόκειται για αύξηση σχεδόν 10% σε σχέση με το προηγούμενο ρεκόρ των 6 εκατ. ανθρώπων που μετακινήθηκαν το 2022, σύμφωνα με έκθεση του οργανισμού που εδρεύει στο Παρίσι. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στη Βρετανία, η οποία έγινε για πρώτη φορά ο μεγαλύτερος αποδέκτης μεταναστών μετά τις ΗΠΑ, με καθαρή μετανάστευση 750.000 ατόμων λόγω προσλήψεων στον τομέα της περίθαλψης. «Δεν πρόκειται μόνο για την αναπλήρωση της πανδημίας. Σίγουρα το 2023 αυτή είναι μια άλλη ιστορία που αντιμετωπίζουμε» δήλωσε ο Ζαν-Κριστόφ Ντουμόντ, επικεφαλής του τμήματος διεθνούς μετανάστευσης του ΟΟΣΑ, ο οποίος σημείωσε ότι η τάση αντανακλά την ισχυρή ζήτηση για ξένους εργαζόμενους και σπουδές στο εξωτερικό.

Περίπου το ένα τρίτο των χωρών του ΟΟΣΑ είχε επίπεδα ρεκόρ μετανάστευσης το 2023, συμπεριλαμβανομένων του Καναδά, της Γαλλίας και της Ιαπωνίας. Οι ΗΠΑ δέχθηκαν 1,2 εκατ. μόνιμους νόμιμους μετανάστες. Οι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι η αύξηση της διασυνοριακής μετακίνησης βοήθησε τις πλούσιες οικονομίες να ανακάμψουν από την πληθωριστική κρίση που επικράτησε μετά την πανδημία και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ωστόσο, πολλοί ψηφοφόροι επικεντρώνονται στην αυξανόμενη κλίμακα της μετανάστευσης και στους αιτούντες άσυλο που φθάνουν μέσω παράτυπων οδών – παρόλο που αυτά αποτελούν μικρό ποσοστό των συνολικών αριθμών. Όλες οι εν ενεργεία κυβερνήσεις του ΟΟΣΑ που αναμετρήθηκαν στις κάλπες φέτος, έχασαν σημαντικό μερίδιο της εκλογικής τους δύναμης, ενώ πολλές από αυτές έχασαν την εξουσία, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ. Ο εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ στήριξε την εκστρατεία του στις υποσχέσεις του να πατάξει την παράτυπη μετανάστευση προς τις ΗΠΑ και ενδεχομένως να απελάσει εκατομμύρια μετανάστες που ζουν στη χώρα.

Ο αριθμός των νέων αιτούντων άσυλο στις χώρες του ΟΟΣΑ αυξήθηκε κατά 30% σε ρεκόρ 2,7 εκατομμυρίων, λόγω της αύξησης του αριθμού των ανθρώπων που έφτασαν στις ΗΠΑ από τη Βενεζουέλα, την Κολομβία, τη Νικαράγουα και την Αϊτή. Οι ΗΠΑ έλαβαν περισσότερες από ένα εκατομμύριο αιτήσεις ασύλου – περισσότερες από το σύνολο των αιτήσεων ασύλου σε όλα τα ευρωπαϊκά μέλη του ΟΟΣΑ μαζί. «Οι χαμηλότεροι αριθμοί (σ.σ. της συνολικής μετανάστευσης) από το 2025 και μετά δεν θα ήταν έκπληξη», δήλωσε ο Ντουμόντ, προσθέτοντας ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε «αυξανόμενες εντάσεις», καθώς οι δρόμοι για τη νόμιμη μετανάστευση «στενεύουν».

Η ανάλυση που δημοσίευσε αυτή την εβδομάδα η Goldman Sachs έδειξε ότι η μετανάστευση ευθύνεται για το σύνολο σχεδόν της αύξησης της απασχόλησης στον Καναδά, τη Νέα Ζηλανδία, τη Νορβηγία, τη Σουηδία, τη Γερμανία και τη Βρετανία από τις αρχές του 2023 – καθώς και για την αύξηση του εργατικού δυναμικού των ΗΠΑ κατά περισσότερα από 4 εκατ. άτομα. Ο Τζόζεφ Μπριγκς, οικονομολόγος της Goldman Sachs, δήλωσε ότι στις ΗΠΑ αυτό «βοήθησε στην εξισορρόπηση της αγοράς εργασίας με μικρό οικονομικό κόστος». Ο Σεθ Κάρπεντερ, επικεφαλής οικονομολόγος της Morgan Stanley, προειδοποίησε σε σημείωμά του αυτή την εβδομάδα ότι, αν και είναι αδύνατο να πούμε πώς θα αλλάξει η πολιτική των ΗΠΑ υπό τον Τραμπ, «ο περιορισμός της μετανάστευσης θα επιβάλει βραδύτερη ανάπτυξη και υψηλότερο πληθωρισμό».

Άλλες χώρες που παραδοσιακά ήταν μεταξύ των μεγαλύτερων αποδεκτών νέων μεταναστών έχουν αυστηροποιήσει τους κανόνες εισόδου τους. Ο Καναδάς, η Αυστραλία και τη Βρετανία έχουν λάβει μέτρα για τον περιορισμό της μετανάστευσης που σχετίζεται με την εργασία, με τον Καναδά να θέτει για πρώτη φορά ανώτατο όριο στον αριθμό των προσωρινά διαμενόντων. Και οι τρεις χώρες επανεξετάζουν επίσης την προσέγγισή τους για τους διεθνείς φοιτητές, των οποίων ο αυξανόμενος αριθμός θεωρείται παράγοντας πίεσης στην αγορά ακινήτων. Οι αφίξεις διεθνών φοιτητών, οι οποίες προωθήθηκαν τα τελευταία χρόνια από την εμφάνιση μιας παγκόσμιας μεσαίας τάξης που είναι σε θέση να πληρώνει για να σπουδάσουν τα παιδιά της στο εξωτερικό, αυξήθηκαν κατά 6,7% σε ολόκληρο τον ΟΟΣΑ το 2023 σε 2,1 εκατομμύρια.

Το Ηνωμένο Βασίλειο απαγορεύει πλέον στους σπουδαστές master να φέρνουν μαζί τους μέλη της οικογένειάς τους, ενώ η Αυστραλία και ο Καναδάς έχουν αυξήσει τα δίδακτρα και έχουν περιορίσει τον αριθμό των σπουδαστών. Η Ολλανδία λαμβάνει παρόμοια μέτρα, με νέους κανόνες που περιορίζουν τον αριθμό των μαθημάτων που διδάσκονται στην αγγλική γλώσσα. Ο Ντουμόντ δήλωσε ότι η έλλειψη εργατικού δυναμικού στις ΗΠΑ θα καταστήσει «δύσκολο να κλείσει η πόρτα», ενώ σε πολλές άλλες χώρες, η γήρανση του πληθυσμού σημαίνει ότι «για να προσελκύσουν άμεσες ξένες επενδύσεις, χρειάζονται εργαζόμενους». «Η αμερικανική οικονομία χρειάζεται νόμιμη μετανάστευση στους τομείς του ξενοδοχειακού εμπορίου και της υγειονομικής περίθαλψης. Είναι δύσκολο, στο μέλλον, να γυρίσουμε πίσω στη νόμιμη μετανάστευση εργατικού δυναμικού» υπογράμμισε ο επικεφαλής του τμήματος διεθνούς μετανάστευσης του ΟΟΣΑ.

*Με πληροφορίες από Financial Times