Ροζ σκόνη Λος Άντζελες: Το μεγάλο δίλημμα

Μετά τις εικόνες με τις καταστροφικές συνέπειες της φωτιάς στο Λος Άντζελες, τα καμένα σπίτια και αυτοκίνητα, βάφτηκαν ροζ. Πρόκειται για την αρκετά διαδεδομένη στις ΗΠΑ αντιπυρική σκόνη ή αλλιώς επιβραδυντικό της φωτιάς, που ονομάζεται Phos-Chek. Αυτός ο πυροσβεστικός επιβραδυντής φλόγας, χρησιμοποιείται στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 1963 και είναι το κύριο μέσο πυροπροστασίας μεγάλης διάρκειας που χρησιμοποιεί το Τμήμα Δασών και Πυροπροστασίας της Καλιφόρνιας (Cal Fire).

Πώς λειτουργεί η ροζ σκόνη

Η σύνθεση του Phos-Chek περιλαμβάνει περίπου 80% νερό, 14% άλατα λιπασμάτων και 6% χρωστικές ουσίες και αντιδιαβρωτικά. Οι χρωστικές ουσίες προστίθενται ώστε το υλικό να είναι ορατό στους πιλότους και τις ομάδες πυρόσβεσης, διευκολύνοντας τον έλεγχο των περιοχών που έχουν ήδη καλυφθεί. Η ροζ απόχρωση ξεθωριάζει μέσα σε λίγες ημέρες έκθεσης στον ήλιο, αποκτώντας γήινους τόνους. Όπως αναφέρει το Associated Press, η ροζ σκόνη αποτελεί τον πιο διαδεδομένο πυροσβεστικό επιβραδυντή φλόγας στις ΗΠΑ, με εκτεταμένη χρήση σε δασικές πυρκαγιές. Εντούτοις, πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι η ρίψη της σκόνης φέρει μεγάλο τοξικό φορτίο, επειδή περιέχει βαρέα μέταλλα και άλλες χημικές ουσίες, ιδιαίτερα επιβλαβείς για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.

Οι ΗΠΑ έρχονται αντιμέτωπες με «ένα σκληρό δίλημμα» γράφουν οι New York Times. «Αυτά τα δεξαμενόπλοια και το φορτίο τους είναι ένα ισχυρό εργαλείο για τον έλεγχο θανατηφόρων πυρκαγιών. Ωστόσο, καθώς οι πυρκαγιές εντείνονται και γίνονται πιο συχνές σε μια εποχή κλιματικής αλλαγής, οι πυροσβέστες τα χρησιμοποιούν συχνότερα και κατά τη διαδικασία απελευθερώνουν περισσότερες επιβλαβείς χημικές ουσίες στο περιβάλλον». Μετά τα νέα στοιχεία για τα τοξικά απόβλητα που συνεπάγεται η ρίψη της σκόνης, οι αντιδράσεις οικολογικών ομάδων ήταν αναμενόμενες. Ορισμένες από αυτές, έχουν αμφισβητήσει την αποτελεσματικότητα του «ροζ επιβραδυντή φωτιάς». Το 2022, η οργάνωση Forest Service Employees for Environmental Ethics κατέθεσε μήνυση εναντίον της Υπηρεσίας Δασών των ΗΠΑ, κατηγορώντας τη για παραβίαση της νομοθεσίας περί καθαρού νερού, υποστηρίζοντας ότι η ρίψη του υλικού από αέρος μπορεί να καταλήξει σε ποτάμια και λίμνες, προκαλώντας βλάβες στην υδρόβια ζωή.

Firefighting planes paint Los Angeles pink

Special fire retardant mixtures release carbon dioxide when in contact with flames, which helps suppress the fire. Dye is added to the mixture so that firefighters can see where the treatment has been done. pic.twitter.com/NWESeVCxAj

— Voice (@Voice1288291) January 14, 2025

Το δίλημμα ρίψης της ροζ σκόνης

Το δίλημμα ωστόσο, παραμένει και διογκώνεται. Από τη μία, οι πυρκαγιές αυξάνονται όλο και περισσότερο και οι αρχές δεν μπορούν να αγνοήσουν την συνδρομή της ροζ σκόνης, στην άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση της φωτιάς. Την ίδια στιγμή, οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία από την έκθεση στον καπνό των πυρκαγιών, ο οποίος μπορεί να διεισδύσει στους πνεύμονες και την καρδιά, προκαλώντας ασθένειες, αποτελεί επίσης, μεγάλη ανησυχία. Μια πρόσφατη παγκόσμια έρευνα για τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που προκαλούν οι πυρκαγιές στην υγεία διαπίστωσε ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες η έκθεση στον καπνό των πυρκαγιών έχει αυξηθεί κατά 77% από το 2002. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο καπνός των πυρκαγιών εκτιμάται ότι ευθύνεται για έως και 675.000 πρόωρους θανάτους ετησίως.

Σε αυτές τις σημαντικές επιπτώσεις για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, συμβάλλουν και τα επιβραδυντικά πυρκαγιάς, επειδή «παρουσιάζουν ένα εξαιρετικά ακανθώδες αντιστάθμισμα», όπως σημειώνει ο Daniel McCurry, επίκουρος καθηγητής πολιτικής και περιβαλλοντικής μηχανικής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, που ηγήθηκε της πρόσφατης έρευνας σχετικά με την περιεκτικότητά τους σε βαρέα μέταλλα.

Δύο μεγάλα αεροσκάφη DC-10, που ονομάζονται «Very Large Airtankers» και μπορούν να παραδώσουν έως και 9.400 γαλόνια επιβραδυντικού, επρόκειτο να ενταχθούν στο στόλο άμεσα, δήλωσε ο Stanton Florea, εκπρόσωπος του National Interagency Fire Center στο Boise, Idaho, το οποίο συντονίζει τις εθνικές προσπάθειες πυρόσβεσης στο Λος Άντζελες. Τα επιβραδυντικά επικαλύπτουν τη βλάστηση και εμποδίζουν το οξυγόνο να την αφήσει να καεί, δήλωσε ο κ. Florea. Όσο για το ροζ χρώμα της, εξηγείται από την προσθήκη της κόκκινης βαφής, προκειμένου οι πυροσβέστες να μπορούν να διακρίνουν το επιβραδυντικό στο τοπίο. Και το επιβραδυντικό, που συνήθως αποτελείται από άλατα όπως το πολυφωσφορικό αμμώνιο, διαρκεί περισσότερο. Δεν εξατμίζεται, όπως το νερό που πέφτει.

Η νέα έρευνα του Dr. McCurry και των συναδέλφων του συμπέρανε, ότι τουλάχιστον τέσσερις διαφορετικοί τύποι βαρέων μετάλλων, συμπεριλαμβανομένου του χρωμίου και του καδμίου, που υπήρχαν σε έναν κοινό τύπο επιβραδυντικού που χρησιμοποιούν οι πυροσβέστες, υπερέβαιναν τα όρια του νομοθετικού πλαισίου της Καλιφόρνιας αναφορικά με τα επικίνδυνα απόβλητα. Σύμφωνα με τα ομοσπονδιακά δεδομένα, περισσότερα από 440 εκατομμύρια γαλόνια επιβραδυντικού εφαρμόστηκαν σε ομοσπονδιακές, πολιτειακές και ιδιωτικές εκτάσεις μεταξύ 2009 και 2021. Χρησιμοποιώντας αυτόν τον αριθμό, οι ερευνητές υπολόγισαν ότι από το 2009 έως και το 2021, περισσότεροι από 400 τόνοι βαρέων μετάλλων απελευθερώθηκαν στο περιβάλλον από την καταστολή των πυρκαγιών, το ένα τρίτο των οποίων, αφορούσε στη Νότια Καλιφόρνια.

Firefighting planes paint Los Angeles, cars, houses and even plants, pink, — Bild

In the fight against destructive forest fires, special fire-retardant mixtures are used: a dye is added for firefighters can see exactly where the treatment was carried out.#WINDBREAKER #warning pic.twitter.com/uXLCNJaQuN

— FEODHOT NATOKA (@Kontralto1) January 14, 2025

Τόσο η ομοσπονδιακή κυβέρνηση όσο και ο κατασκευαστής του επιβραδυντικού, η Perimeter Solutions, αμφισβητούν την παραπάνω ανάλυση, ισχυριζόμενοι πως οι ερευνητές είχαν αξιολογήσει μια διαφορετική έκδοση του επιβραδυντικού. Ο Dan Green, εκπρόσωπος της Perimeter, δήλωσε ότι τα επιβραδυντικά που χρησιμοποιούνται για την αεροπυρόσβεση «έχουν περάσει εκτεταμένες δοκιμές για να επιβεβαιωθεί ότι πληρούν τα αυστηρά πρότυπα για την ασφάλεια των υδρόβιων ζώων και των θηλαστικών».