Η πρόταση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για κατάληψη της Λωρίδας της Γάζας και εκδίωξη των Παλαιστινίων προκάλεσε έντονες αντιδράσεις παγκοσμίως, με ηγέτες και κυβερνήσεις να εκφράζουν την αντίθεσή τους και να επαναβεβαιώνουν τη στήριξή τους στη λύση των δύο κρατών.
Ισχυρή αντίθεση από χώρες της Μέσης Ανατολής
Σαουδική Αραβία: Η κυβέρνηση του Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν απέρριψε οποιαδήποτε απόπειρα εκτοπισμού των Παλαιστινίων, επιβεβαιώνοντας τη σαφή θέση του βασιλείου ενάντια σε μια τέτοια κίνηση.
Αίγυπτος: Ο υπουργός Εξωτερικών Μπάντρ Αμπντελάτι τόνισε ότι η ανοικοδόμηση της Γάζας πρέπει να γίνει χωρίς την απομάκρυνση των κατοίκων της.
Ιράν: Ιρανός αξιωματούχος υπογράμμισε ότι η χώρα αντιτίθεται σε οποιαδήποτε αναγκαστική εκτόπιση των Παλαιστινίων.
Τουρκία: Ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν χαρακτήρισε τα σχέδια Τραμπ «απαράδεκτα» και προειδοποίησε ότι θα οδηγήσουν σε νέες συγκρούσεις.
Ισλαμική Τζιχάντ: Η οργάνωση κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι επιδιώκουν να φέρουν σε σύγκρουση την Αίγυπτο και την Ιορδανία με τον παλαιστινιακό λαό.
Χαμάς: Ο αξιωματούχος Σάμι Αμπού Ζουχρί δήλωσε ότι οι Παλαιστίνιοι της Γάζας δεν θα επιτρέψουν να εφαρμοστεί αυτό το σχέδιο.
Παλαιστινιακή Αρχή: Ο πρόεδρος Μαχμούτ Αμπάς επανέλαβε ότι οι Παλαιστίνιοι δεν θα εγκαταλείψουν τη γη και τα δικαιώματά τους.
Ευρωπαϊκές χώρες υποστηρίζουν τη λύση των δύο κρατών
Γερμανία: Η υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ τόνισε ότι η Γάζα ανήκει στους Παλαιστινίους και η απέλασή τους θα ήταν παράνομη και απαράδεκτη.
Γαλλία: Ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ Κριστόφ Λεμουάν δήλωσε ότι η Γαλλία αντιτίθεται στον αναγκαστικό εκτοπισμό των Παλαιστινίων.
Ισπανία: Ο ΥΠΕΞ Μανουέλ Αλμπάρες υποστήριξε ότι η Γάζα είναι αναπόσπαστο μέρος του μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους.
Ηνωμένο Βασίλειο: Ο υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ Λαμί επανέλαβε ότι η μόνη αποδεκτή λύση είναι τα δύο κράτη.
Ιρλανδία: Ο πρωθυπουργός Σάιμον Χάρις τόνισε ότι τόσο οι Παλαιστίνιοι όσο και οι Ισραηλινοί έχουν δικαίωμα να ζουν ειρηνικά σε ξεχωριστά κράτη.
Διεθνείς δυνάμεις και οργανισμοί στηρίζουν τη λύση των δύο κρατών
Ρωσία: Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι η μόνη εφικτή λύση είναι αυτή των δύο κρατών, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.
Κίνα: Το Πεκίνο κάλεσε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να επιστρέψουν στη διαπραγμάτευση, στηρίζοντας τη λύση των δύο κρατών.
Αυστραλία: Ο πρωθυπουργός Άντονι Αμπανέζι επιβεβαίωσε ότι η χώρα του διατηρεί τη σταθερή της υποστήριξη στη λύση των δύο κρατών.
Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO): Ο γενικός γραμματέας Χουσεΐν αλ Σεΐχ δήλωσε ότι η λύση των δύο κρατών είναι η μόνη που εγγυάται ειρήνη και σταθερότητα.
Η αντιπρόσωπος των ΗΠΑ Ρασίντα Τλάιμπ, η οποία είναι Παλαιστινιακής καταγωγής, αντέδρασε έντονα στις δηλώσεις Τραμπ, λέγοντας: «Οι Παλαιστίνιοι δεν πάνε πουθενά», καταγγέλλοντας παράλληλα τη δικομματική στήριξη των ΗΠΑ προς το Ισραήλ.
Η πρόταση Τραμπ για τη Γάζα
Η πρόσφατη δήλωση του Ντόναλντ Τραμπ περί κατάληψης της Λωρίδας της Γάζας και εκδίωξης των Παλαιστινίων προκάλεσε παγκόσμιες αντιδράσεις. Ωστόσο, μια τέτοια τοποθέτηση δεν είναι τυχαία και συνδέεται με πολλαπλά γεωπολιτικά, εσωτερικά και οικονομικά συμφέροντα. Η πρόταση του Αμερικανού προέδρου ευθυγραμμίζεται πλήρως με την πολιτική του Ισραήλ και τη στρατηγική του Μπενιαμίν Νετανιάχου. Η αποδυνάμωση της παλαιστινιακής παρουσίας στη Γάζα αποτελεί εδώ και χρόνια επιδίωξη της ισραηλινής δεξιάς, που θεωρεί την περιοχή ως εμπόδιο για την ασφάλεια του Ισραήλ. Η πλήρης ενσωμάτωση της Γάζας ή η εκδίωξη των κατοίκων της είναι σενάρια που υποστηρίζονται από ακραίους πολιτικούς κύκλους και εντάσσονται στη λογική μιας ευρύτερης αναδιάταξης της Μέσης Ανατολής προς όφελος του Τελ Αβίβ.
Ο Τραμπ, κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, είχε ήδη αποδείξει την απόλυτη στήριξή του προς το Ισραήλ. Η μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ, η αναγνώριση των Υψιπέδων του Γκολάν ως ισραηλινού εδάφους και η υποστήριξη των εποικισμών στη Δυτική Όχθη έδειξαν ότι οι επιλογές του εξυπηρετούσαν τις γεωπολιτικές φιλοδοξίες της ισραηλινής δεξιάς. Η πρότασή του φαίνεται να αποτελεί συνέχεια αυτής της πολιτικής, ενισχύοντας περαιτέρω το αφήγημα της πλήρους ισραηλινής κυριαρχίας στην περιοχή.
Πέρα από τις γεωπολιτικές επιδιώξεις, η τοποθέτηση του Τραμπ ενδέχεται να αποτελεί και ένα πολιτικό εργαλείο στο εσωτερικό των Ηνωμένων Πολιτειών. Φαίνεται ξεκάθαρα πως επιδιώκει να ενισχύσει τη βάση των Ρεπουμπλικανών, οι οποίοι περιλαμβάνουν ευαγγελικούς Χριστιανούς που θεωρούν ότι το Ισραήλ πρέπει να κυριαρχήσει στη Μέση Ανατολή.
Πέρα από την πολιτική διάσταση, η Γάζα διαθέτει και σημαντικά υποθαλάσσια κοιτάσματα φυσικού αερίου, τα οποία αποτελούν ένα επιπλέον οικονομικό διακύβευμα. Η εκμετάλλευση αυτών των πόρων έχει καθυστερήσει λόγω της σύγκρουσης, ενώ το Ισραήλ επιδιώκει εδώ και χρόνια να αποκτήσει τον πλήρη έλεγχό τους. Μια ενδεχόμενη ισραηλινή επέκταση στη Γάζα θα σήμαινε και τη μονοπώληση των ενεργειακών αποθεμάτων από το Τελ Αβίβ, αποκλείοντας τους Παλαιστίνιους από κάθε οικονομικό όφελος. Η συγκεκριμένη εξέλιξη θα μπορούσε να ωφελήσει και αμερικανικές ενεργειακές εταιρείες, καθώς ο Τραμπ έχει ισχυρούς δεσμούς με τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Στο βάθος της πρότασης Τραμπ βρίσκεται η ιδέα της απομάκρυνσης των Παλαιστινίων από τη Γάζα, ένα σενάριο που έχει συζητηθεί σε ακροδεξιούς κύκλους τόσο στο Ισραήλ όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύμφωνα με αυτό το σχέδιο, οι Παλαιστίνιοι θα μπορούσαν να μεταφερθούν στη χερσόνησο του Σινά, στην Αίγυπτο, ή σε άλλες αραβικές χώρες, ώστε να πάψει να υπάρχει παλαιστινιακή παρουσία στη Γάζα. Μια τέτοια επιλογή, ωστόσο, είναι σχεδόν αδύνατη, καθώς αντιμετωπίζει καθολική απόρριψη από τις αραβικές χώρες, τον ΟΗΕ και την πλειονότητα της διεθνούς κοινότητας.
Η πρόταση του Τραμπ δεν είναι απλώς μια ρητορική υπερβολή, αλλά ένας συνδυασμός γεωπολιτικής στρατηγικής, οικονομικών συμφερόντων και εσωτερικής πολιτικής στόχευσης. Η διεθνής αντίδραση δείχνει ότι η ιδέα αυτή δύσκολα θα βρει εφαρμογή, όμως αποτελεί μια σαφή ένδειξη για τις μελλοντικές κινήσεις της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.