Η νέα γενιά βρίσκεται αντιμέτωπη με πρωτόγνωρες προκλήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Η επισφαλής οικονομική κατάσταση, η αβεβαιότητα στην αγορά εργασίας, η εκτόξευση του κόστους διαβίωσης και η κλιματική κρίση διαμορφώνουν ένα περιβάλλον όπου οι νέοι παλεύουν να χτίσουν το μέλλον τους. Το νέο Ευρωβαρόμετρο αποτυπώνει τις ανησυχίες των νέων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καταγράφοντας τις προτεραιότητές τους και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν καθημερινά.
Προτεραιότητες των νέων στην Ελλάδα και την ΕΕ
Η οικονομική σταθερότητα και η δημιουργία θέσεων εργασίας αποτελούν βασικές ανησυχίες για τους νέους. Στην Ελλάδα, το 43% θέτει ως κορυφαία προτεραιότητα την οικονομία και την απασχόληση, ενώ το 42% ανησυχεί κυρίως για την άνοδο των τιμών και το κόστος διαβίωσης. Ακολουθούν η κοινωνική προστασία και η υγειονομική περίθαλψη (32%) και το περιβάλλον και η κλιματική αλλαγή (28%).
Στην Κύπρο, η κοινωνική προστασία βρίσκεται στην κορυφή των προτεραιοτήτων (37%), με την άνοδο των τιμών να ακολουθεί (35%). Η οικονομική κατάσταση και οι θέσεις εργασίας καταλαμβάνουν την τρίτη θέση (31%), ενώ το περιβάλλον και η κλιματική αλλαγή απασχολούν το 24% των νέων. Αντίθετα, η ευρωπαϊκή άμυνα και ασφάλεια καταγράφει χαμηλότερα ποσοστά ανησυχίας στους νέους της Κύπρου (16%) και της Ελλάδας (14%).
Οι προκλήσεις των νέων παγκοσμίως
Η νεολαία δεν αντιμετωπίζει προκλήσεις μόνο σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε όλο τον κόσμο, οι νέοι καλούνται να διαχειριστούν οικονομικές δυσκολίες, έλλειψη σταθερών θέσεων εργασίας και αβέβαιο μέλλον.
- Οικονομική ανασφάλεια: Η ανεργία των νέων είναι υψηλή σε πολλές χώρες, ενώ ακόμα και όσοι εργάζονται συχνά βρίσκονται σε επισφαλείς θέσεις εργασίας με χαμηλές απολαβές.
- Εκπαίδευση και δεξιότητες: Η τεχνολογική εξέλιξη απαιτεί νέες δεξιότητες, όμως τα εκπαιδευτικά συστήματα δεν προσαρμόζονται πάντα στις αλλαγές, αφήνοντας πολλούς νέους με ανεπαρκή κατάρτιση για τις σύγχρονες αγορές εργασίας.
- Στέγαση και κόστος ζωής: Η στέγαση έχει γίνει απρόσιτη για πολλούς νέους, ιδιαίτερα σε μητροπολιτικές περιοχές, με τις τιμές των ενοικίων να αυξάνονται ραγδαία.
- Ψυχική υγεία: Η πίεση για επαγγελματική και οικονομική επιτυχία, σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα για το μέλλον, έχει επιδεινώσει την ψυχική υγεία των νέων, με τα ποσοστά άγχους και κατάθλιψης να αυξάνονται.
Τα social media αποτελούν την κύρια πηγή ενημέρωσης για το 42% των νέων στην ΕΕ, ενώ η τηλεόραση ακολουθεί με 39%. Οι νεότεροι (16-18 ετών) βασίζονται περισσότερο στα κοινωνικά δίκτυα (45%), ενώ οι μεγαλύτεροι (25-30 ετών) προτιμούν την τηλεόραση και τις ειδησεογραφικές πλατφόρμες. Στην Ελλάδα, το 48% των νέων ενημερώνεται κυρίως από τα social media, με δεύτερη πηγή τις ειδησεογραφικές πλατφόρμες (34%). Αντίστοιχα, στην Κύπρο, το 44% επιλέγει τα social media, ενώ οι πλατφόρμες βίντεο (π.χ. YouTube) βρίσκονται στη δεύτερη θέση (31%).
Παραπληροφόρηση
Το 76% των νέων στην ΕΕ δηλώνει ότι έχει εκτεθεί σε παραπληροφόρηση. Στην Κύπρο και την Ελλάδα, το ποσοστό είναι ακόμη υψηλότερο (83%). Περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες σε χώρες όπως η Μάλτα (59%), η Ουγγαρία (58%) και η Ελλάδα (57%) αναφέρουν ότι συναντούν ψευδείς ειδήσεις «συχνά» ή «πολύ συχνά». Αντίθετα, οι νέοι στη Ρουμανία (19%) και τη Βουλγαρία (11%) δηλώνουν ότι δεν έχουν εκτεθεί ποτέ σε παραπληροφόρηση. Το 70% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι μπορεί να αναγνωρίσει την παραπληροφόρηση. Οι πιο σίγουροι είναι οι νέοι της Μάλτας (88%) και της Ιρλανδίας (87%), ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό βρίσκεται στον ευρωπαϊκό μέσο όρο (70%).
Η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα, τόνισε: «Είναι καίριας σημασίας να ακούμε τις ανησυχίες των νέων και να τις λαμβάνουμε υπόψη στη χάραξη πολιτικής. Οι νέοι ανησυχούν για το κόστος ζωής, την ανεργία και την κλιματική αλλαγή – ζητήματα που πρέπει να προτεραιοποιηθούν». Το Ευρωβαρόμετρο καταδεικνύει την ανάγκη για ενίσχυση της ενημέρωσης και της πολιτικής συμμετοχής των νέων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και τη σημασία της διεθνούς συνεργασίας για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων.
