Υπάρχουν δεσμοί που γεννιούνται μέσα στην τρυφερότητα, στη βαθιά αλληλοκατανόηση, στη λαχτάρα του “μαζί”. Σχέσεις που μοιάζουν αυθεντικές, ακέραιες, γεμάτες συναισθηματική οικειότητα. Κι όμως, με το πέρασμα του χρόνου, αυτές οι ίδιες σχέσεις μπορούν να μεταμορφωθούν σε κάτι πολύ πιο σκοτεινό. Να μην αναγνωρίζεις πια τον εαυτό σου μέσα τους. Να μη νιώθεις καν πως έχεις φωνή. Ξαφνικά, διστάζεις να πάρεις αποφάσεις μόνος. Η διάθεση του άλλου σε παρασέρνει, επηρεάζει τις δικές σου ημέρες και νύχτες. Τα όρια γίνονται θολά, αδιόρατα. Δεν ξέρεις πια πού τελειώνει ο άλλος και πού ξεκινάς εσύ. Τα κοινά σας σημεία, που κάποτε σου προκαλούσαν χαρά, τώρα περνούν αδιάφορα. Κι αυτό δεν είναι αγάπη — είναι κάτι άλλο. Κάτι πιο περίπλοκο. Κάτι που το Forbes περιγράφει με τον όρο enmeshment relationship: ένας δεσμός τόσο συγχωνευμένος, τόσο μπλεγμένος, που καταργεί την ατομικότητα.
Και δεν αφορά μόνο τις ρομαντικές σχέσεις. Μπορεί να αφορά έναν γονέα που περιμένει να νιώθεις τα συναισθήματά του. Έναν αδελφό που απαιτεί να είσαι πάντοτε διαθέσιμος. Έναν φίλο που σου φορτώνει την ευθύνη για την ευτυχία του. Όταν χάνεις τον εαυτό σου για να διατηρηθεί μια σχέση, τότε κάτι έχει ήδη χαθεί. Παρακάτω, τρία σημάδια που δείχνουν ότι βρίσκεσαι παγιδευμένος σε μια τέτοια σχέση — και πώς μπορείς να αρχίσεις να ξαναβρίσκεις την αλήθεια σου.
1. Νιώθεις πως υπάρχεις μόνο ως αντανάκλαση του άλλου
Σε μια ισορροπημένη σχέση, δύο διαφορετικοί κόσμοι συναντιούνται χωρίς να χάνονται. Υποστηρίζουν ο ένας τον άλλον, κρατώντας την ατομικότητά τους. Σε μια σχέση enmeshment, όμως, γίνεσαι προέκταση του άλλου. Οι δικές του ανάγκες, επιθυμίες, διαθέσεις καθορίζουν τις επιλογές σου. Σαν να ζεις αυτόματα, ακολουθώντας υποσυνείδητα τη ροή του δικού του κόσμου, ακόμα και εις βάρος του δικού σου.
2. Πνίγεις τα συναισθήματά σου για να αποφύγεις τη σύγκρουση
Η ειλικρινής επικοινωνία είναι θεμέλιο για κάθε σχέση που θέλει να λέγεται υγιής. Όμως σε αυτό το είδος σχέσης, καταπίνεις λέξεις, θάβεις σκέψεις, προσπερνάς το «θέλω» σου. Προσπαθείς να διατηρήσεις την ηρεμία, να μην ταράξεις τα νερά — κι έτσι σιγά-σιγά σβήνεις τη δική σου παρουσία για να σωθεί η ισορροπία του άλλου.
3. Δυσκολεύεσαι να εκφράσεις τον πραγματικό σου εαυτό
Οι επιθυμίες σου μένουν πίσω, για χάρη των επιθυμιών του άλλου. Αποφεύγεις την αντιπαράθεση πάση θυσία. Κι όταν πας να μιλήσεις, νιώθεις ενοχές. Σαν να μην έχεις δικαίωμα στη φροντίδα του εαυτού σου. Σαν να είναι λάθος να ζητάς χώρο, όρια, ηρεμία. Το πιο ανησυχητικό; Δεν θυμάσαι πότε ήταν η τελευταία φορά που είπες «αυτό θέλω εγώ». Η αγάπη δεν πρέπει να σε πνίγει. Δεν πρέπει να σε σβήνει. Μια υγιής σχέση χτίζεται πάνω στην αμοιβαιότητα, στον σεβασμό της προσωπικότητας, στην ελευθερία. Αν αναγνωρίζεις τον εαυτό σου σε αυτές τις γραμμές, μην το αγνοήσεις. Μπορείς να ξεκινήσεις να βάζεις όρια. Να φροντίζεις τον εαυτό σου. Να θυμηθείς ότι αξίζεις να αγαπιέσαι — όχι επειδή αντανακλάς κάποιον άλλον, αλλά επειδή είσαι εσύ.