Σουηδία μετανάστες: Νομοσχέδιο για αυστηρούς κανόνες συμπεριφοράς

Την πρόθεσή της να καταθέσει νομοσχέδιο που θα περιλαμβάνει κανόνες συμπεριφοράς για μετανάστες, με την απέλαση ως πιθανή συνέπεια σε περίπτωση παραβάσεων, ανακοίνωσε η κυβέρνηση της Σουηδίας. Η νομοθετική πρόταση βασίζεται σε πορίσματα έκθεσης για μεταρρυθμίσεις στο μεταναστευτικό δίκαιο και εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο αυστηροποίησης της μεταναστευτικής πολιτικής. Όπως επισημαίνει η κυβέρνηση, η Σουηδία είναι πλέον η πρώτη χώρα στην Ευρώπη όπου οι αναχωρήσεις μεταναστών υπερβαίνουν τις νέες αφίξεις. Στόχος του νέου νομοσχεδίου είναι να ενισχύσει την εμπιστοσύνη της κοινωνίας στη μεταναστευτική πολιτική, δίνοντας έμφαση στη «συμμόρφωση και τον σεβασμό προς τους κανόνες του κράτους δικαίου».

Στην καρδιά της μεταρρύθμισης βρίσκεται η πρόταση για εισαγωγή του κριτηρίου της «έντιμης διαγωγής», το οποίο θα εφαρμόζεται κυρίως σε μετανάστες με άδεια εργασίας, φοιτητές και μέλη οικογενειών. Όπως εξήγησε ο Ρόμπερτ Σουτ, πρώην δικαστικός και εισηγητής της σχετικής πρότασης, η μη συμμόρφωση με τους κανόνες συμπεριφοράς θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανάκληση ή μη ανανέωση της άδειας παραμονής. Οι παραβάσεις που θα μπορούσαν να ενεργοποιήσουν αυτή την πρόβλεψη, σύμφωνα με τον υπουργό Μετανάστευσης Γιόχαν Φόρσελ, περιλαμβάνουν:

• Διάπραξη ποινικών αδικημάτων

• Απάτη εις βάρος του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης

• Συσσώρευση χρεών

• Διατάραξη της δημόσιας τάξης λόγω χρήσης ουσιών

• Υποστήριξη τρομοκρατικών πράξεων ή ενεργειών που απειλούν την εθνική ασφάλεια

«Η συντριπτική πλειονότητα των μεταναστών είναι τίμιοι άνθρωποι που αναζητούν μια καλύτερη ζωή. Όμως, δεν μπορούμε να αγνοούμε εκείνους που παραβιάζουν τους κανόνες. Η εμπιστοσύνη του κοινού βασίζεται στην αίσθηση δικαίου», ανέφερε ο Φόρσελ.

Το νομοσχέδιο έχει προκαλέσει ανησυχία σε οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με τη ΜΚΟ Civil Rights Defenders να εκφράζει σοβαρές επιφυλάξεις. Ο υπεύθυνος νομικών υποθέσεων της οργάνωσης, Τζον Στόφερ, τόνισε: «Ένα τέτοιο σύστημα θα επέτρεπε τη διακριτική μεταχείριση μεταναστών, τιμωρώντας τους ακόμη και για εκφράσεις ή απόψεις που για άλλους πολίτες θεωρούνται απολύτως νόμιμες. Αυτό υπονομεύει την αρχή της ισότητας ενώπιον του νόμου και συνιστά εξαιρετικά λυπηρή εξέλιξη για τη Σουηδία». Η Σουηδία, μετά την ευρωπαϊκή μεταναστευτική κρίση του 2015, έχει υιοθετήσει διαδοχικά αυστηρότερα μέτρα όσον αφορά το άσυλο και τη μεταναστευτική πολιτική. Από το 2022, με τη στήριξη των Σουηδών Δημοκρατών –ένα ακροδεξιό, αντιμεταναστευτικό κόμμα– η κυβέρνηση έχει εντείνει την πίεση προς τους μετανάστες, επαναπροσδιορίζοντας τη στρατηγική της βάσει της ενσωμάτωσης και του ελέγχου.