Δεν μοιάζει με τάξη. Δεν έχει κουδούνι, θρανία ή πίνακα στη γωνία. Κι όμως, για δεκάδες παιδιά της Θεσσαλονίκης, αυτό το τροχήλατο εργαλείο γνώσης μετατρέπει κάθε γωνιά της πόλης –μια πλατεία, ένα πάρκο, έναν καταυλισμό– σε πεδίο μάθησης και ελπίδας. Είναι το κινητό σχολείο της ΑΡΣΙΣ: μια πρωτοβουλία που κυριολεκτικά «κυλά» στους δρόμους, για να φέρει την εκπαίδευση κοντά σε εκείνους που την έχουν περισσότερο ανάγκη. Περίπου 200 παιδιά, κατά τη διάρκεια της φετινής σχολικής χρονιάς, συμμετείχαν στις δράσεις που υλοποιεί η ΑΡΣΙΣ με το μοναδικό κινητό σχολείο που λειτουργεί σήμερα στην Ελλάδα. Σκοπός; Να φτάσει η γνώση εκεί που το παραδοσιακό σχολείο δεν φτάνει: σε παιδιά που ζουν, εργάζονται ή περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας στον δρόμο, χωρίς πρόσβαση στη δημόσια εκπαίδευση ή με ελάχιστη επαφή με αυτή. Το κινητό σχολείο είναι δημιούργημα του βελγικού οργανισμού Mobile School, με τον οποίο η ΑΡΣΙΣ συνεργάζεται σταθερά από το 2009. Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό μέσο μη τυπικής εκπαίδευσης, το οποίο ενσωματώνει δημιουργικά στοιχεία, παιχνίδια, ασκήσεις, κοινωνικές συζητήσεις και ψυχοκοινωνική ενδυνάμωση, δίνοντας στα παιδιά τη δυνατότητα να συνδεθούν με τη μάθηση με έναν τρόπο βιωματικό και ουσιαστικό.
Η ίδια η κατασκευή είναι εντυπωσιακή: ένα τροχήλατο κουτί από πτυσσόμενους μαυροπίνακες που, όταν ξεδιπλωθεί, ξεπερνά τα έξι μέτρα σε μήκος. Ζυγίζει περίπου 200 κιλά και διαθέτει ειδικό σύστημα κατεύθυνσης ώστε να μπορεί να μεταφέρεται σε οποιοδήποτε σημείο της πόλης. Πάνω του τοποθετούνται panels εκπαιδευτικού περιεχομένου, καθώς και επιτραπέζια παιχνίδια, δίνοντας στους εθελοντές και τους επαγγελματίες παιδαγωγούς τα κατάλληλα εργαλεία για να δημιουργήσουν έναν ασφαλή, χαρούμενο και παιδαγωγικά ωφέλιμο χώρο. Η δράση εστιάζει κυρίως σε παιδιά ηλικίας από 5 ετών μέχρι και νεαρούς ενήλικες που ανήκουν σε ευάλωτες ή αποκλεισμένες κοινωνικές ομάδες: παιδιά Ρομά, προσφυγόπουλα, ανήλικοι σε κίνηση, θύματα εργασιακής εκμετάλλευσης ή παιδιά που δεν έχουν καταφέρει να ενταχθούν στο σχολείο. Οι παρεμβάσεις υλοποιούνται κάθε εβδομάδα, κυρίως τις Τετάρτες, και περιλαμβάνουν επισκέψεις σε γειτονιές, σχολεία, καταυλισμούς, κέντρα φιλοξενίας ή δημόσιους χώρους όπως πλατείες και πάρκα.
Η Μαρία Κουσκούκη, συντονίστρια του Κέντρου Υποστήριξης Νέων της ΑΡΣΙΣ, υπογραμμίζει τη σημασία αυτής της πολύτιμης δράσης: «Το κινητό σχολείο μας προμηθεύτηκε δωρεάν από τον βελγικό οργανισμό – είναι μάλιστα το δεύτερο που λαμβάνουμε, καθώς το πρώτο εκλάπη σε μία από τις εξορμήσεις μας. Ωστόσο, η συνεργασία μας παραμένει δυνατή και συνεχίζουμε να τους ενημερώνουμε τακτικά για τις εξελίξεις και τις δράσεις μας», σημειώνει στον “Ε.Τ.”. Η λειτουργία του κινητού σχολείου δεν περιορίζεται μόνο στη δουλειά με τα παιδιά. Περιλαμβάνει επίσης και την εκπαίδευση ενηλίκων – φοιτητών, επαγγελματιών και εθελοντών, που επιθυμούν να συμμετάσχουν ενεργά στις παρεμβάσεις. Πέρυσι, 37 άτομα παρακολούθησαν το εκπαιδευτικό σεμινάριο της ΑΡΣΙΣ, ενώ φέτος αναμένεται να συμμετάσχουν περίπου 35. Μετά τη θεωρητική κατάρτιση, όλοι καλούνται να κάνουν πρακτική άσκηση στο πεδίο, στο πλαίσιο της φιλοσοφίας της οργάνωσης που προτάσσει τη βιωματική εμπλοκή.
Το κινητό σχολείο της ΑΡΣΙΣ είναι κάτι περισσότερο από ένα εκπαιδευτικό εργαλείο. Είναι σύμβολο κοινωνικής φροντίδας, πράξη ουσιαστικής ενσωμάτωσης, απόδειξη ότι η εκπαίδευση μπορεί –και πρέπει– να φτάνει σε κάθε παιδί, όπου κι αν βρίσκεται. Δίνει χώρο στη δημιουργικότητα, στη συζήτηση, στη γνώση, αλλά και στον σεβασμό, την αλληλεγγύη και την ενδυνάμωση. Σε έναν κόσμο που συχνά αποκλείει τους πιο αδύναμους, μια κινητή κατασκευή που διασχίζει τους δρόμους της πόλης μπορεί να ανοίξει παράθυρα στο μέλλον. Γιατί το σχολείο, τελικά, δεν είναι πάντα τέσσερις τοίχοι. Μπορεί να είναι μια ιδέα με ρόδες.