Η πρόταση αυτή, την οποία ο ίδιος χαρακτήρισε «τρελή», εντάσσεται στο πλαίσιο ανησυχιών του για τη σταδιακή απώλεια πολιτισμικής επιρροής του Facebook
Στο επίκεντρο μιας εξαιρετικά κρίσιμης αντιμονοπωλιακής δίκης βρίσκεται ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Meta, Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ο οποίος κατέθεσε ενώπιον ομοσπονδιακού δικαστηρίου στην Ουάσινγκτον, υπερασπιζόμενος τη στρατηγική και τις πρακτικές της εταιρείας του απέναντι σε βαρύτατες κατηγορίες από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των ΗΠΑ (FTC) για παραβίαση της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας. Από τα πρώτα κιόλας λεπτά της δίκης, η FTC παρουσίασε εσωτερική αλληλογραφία του Ζούκερμπεργκ από το 2022, στην οποία ο ισχυρός άνδρας της Meta εξέφραζε την ιδέα για μια ριζική αναθεώρηση της πλατφόρμας του Facebook: τη διαγραφή όλων των υφιστάμενων «φιλικών συνδέσεων» των χρηστών, προκειμένου να ξεκινήσουν όλοι από το μηδέν.
«Μια τρελή ιδέα είναι να διαγράψουμε όλα τα γραφήματα φίλων των χρηστών και να ξεκινήσουν ξανά» έγραφε χαρακτηριστικά, δείχνοντας τον προβληματισμό του για την απώλεια πολιτισμικής απήχησης της πλατφόρμας. Παρότι η πρόταση δεν υλοποιήθηκε, η FTC τη χρησιμοποιεί ως απόδειξη της αγωνίας της Meta να διατηρήσει την επιρροή της, με κάθε δυνατό τρόπο. Η FTC βασίζει τη νομική της προσφυγή στην κατηγορία ότι η Meta καταχράστηκε τη δεσπόζουσα θέση της, εξουδετερώνοντας τον ανταγωνισμό μέσω στρατηγικών εξαγορών – με πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις εκείνες του Instagram (2012) και του WhatsApp (2014), αντί 1 και 19 δισ. δολαρίων αντίστοιχα. Οι εξαγορές αυτές, σύμφωνα με την Επιτροπή, δεν ήταν επενδύσεις καινοτομίας, αλλά μέρος ενός σχεδίου εξόντωσης του ανταγωνισμού – γνωστού στη νομική ορολογία ως στρατηγική «buy or bury». Στο επίκεντρο των ισχυρισμών της FTC βρίσκεται παλαιότερη φράση του Ζούκερμπεργκ, καταγεγραμμένη σε email του 2008: «Είναι καλύτερο να αγοράζεις, παρά να ανταγωνίζεσαι».
Η υπερασπιστική γραμμή της Meta
Απαντώντας στις βαριές αιτιάσεις, ο νομικός εκπρόσωπος της Meta, Μαρκ Χάνσεν, χαρακτήρισε τις κατηγορίες αστήρικτες και παραπλανητικές, υποστηρίζοντας πως η Meta λειτουργεί μέσα σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον, με ισχυρούς αντιπάλους όπως το TikTok και το YouTube. Τόνισε, επίσης, πως οι εξαγορές εγκρίθηκαν νόμιμα από τις αρμόδιες Αρχές και αποτέλεσαν μοχλό τεχνολογικής εξέλιξης, επ’ ωφελεία των χρηστών.
Η υπόθεση θεωρείται κομβική για το μέλλον της Meta και ολόκληρης της Big Tech, καθώς αν γίνει δεκτό το αίτημα της FTC, το δικαστήριο θα μπορούσε να διατάξει τον διαχωρισμό των Instagram και WhatsApp από τον μητρικό όμιλο – μια ιστορική απόφαση με εκτεταμένες επιπτώσεις στην παγκόσμια ψηφιακή οικονομία. Η ακροαματική διαδικασία θα διαρκέσει περίπου οκτώ εβδομάδες, με την απόφαση να αναμένεται από τον δικαστή Τζέιμς Μπόσμπεργκ, σε διαδικασία χωρίς ενόρκους. Ο ίδιος ο Ζούκερμπεργκ αναμένεται να παραμείνει στο εδώλιο έως και επτά ώρες, με τις ερωτήσεις να επικεντρώνονται τόσο στις επιχειρηματικές του αποφάσεις, όσο και στις ψηφιακές αρχές λειτουργίας της Meta.
