Χάρβαρντ - Τραμπ: Μετά την άρνησή του να αποδεχθεί κυβερνητικούς όρους, η Ουάσινγκτον πάγωσε κρίσιμες χρηματοδοτήσεις
Σε ανοιχτή αντιπαράθεση με την Ουάσινγκτον, το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ κατέφυγε στη Δικαιοσύνη για να αμφισβητήσει το μπλόκο που επέβαλε η κυβέρνηση Τραμπ στη ροή ομοσπονδιακών χρηματοδοτήσεων ύψους 2,2 δισ. δολαρίων, καταγγέλλοντας πολιτική παρέμβαση που παραβιάζει τη συνταγματικά κατοχυρωμένη αυτονομία των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων. Η κόντρα αυτή δεν ξεκίνησε εν κενώ. Εδώ και εβδομάδες, ο Ντόναλντ Τραμπ και στελέχη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος επιτίθενται σε κορυφαία αμερικανικά πανεπιστήμια, με κατηγορίες περί ανοχής – ή και υποκίνησης – αντισημιτικών συμπεριφορών κατά τη διάρκεια φοιτητικών διαδηλώσεων που ξέσπασαν μετά τις ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα. Οι πρυτανικές αρχές, ωστόσο, απορρίπτουν κατηγορηματικά τις αιτιάσεις.
Το Χάρβαρντ, σύμβολο ακαδημαϊκής αριστείας, βρέθηκε στο επίκεντρο αυτής της επίθεσης. Μετά την άρνησή του να αποδεχθεί κυβερνητικούς όρους που θεωρήθηκαν παρέμβαση στις εσωτερικές του λειτουργίες, η Ουάσινγκτον πάγωσε κρίσιμες χρηματοδοτήσεις που στηρίζουν την ιατρική, τεχνολογική και επιστημονική έρευνα του ιδρύματος. Ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ απείλησε να κλιμακώσει τη σύγκρουση, βάζοντας στο τραπέζι ακόμη και την κατάργηση των φοροαπαλλαγών του ιδρύματος, κατηγορώντας το ότι διαχέει «μίσος» και «παραλογισμό». Σε μια σπάνια ενέργεια, η διοίκηση του Χάρβαρντ απάντησε με αγωγή σε ομοσπονδιακό δικαστήριο της Μασαχουσέτης.
Στην προσφυγή του, το πανεπιστήμιο κάνει λόγο για απόπειρα της εκτελεστικής εξουσίας να εκβιάσει ακαδημαϊκές αποφάσεις μέσω οικονομικών κυρώσεων. «Η κυβέρνηση επιδιώκει να επιβάλει πολιτικό έλεγχο σε ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα, εργαλειοποιώντας τη χρηματοδότηση», αναφέρεται στο νομικό κείμενο. Επιπλέον, το Χάρβαρντ καταγγέλλει παραβίαση της Πρώτης Τροπολογίας του Συντάγματος, που διασφαλίζει την ελευθερία της έκφρασης, αλλά και σωρείας ομοσπονδιακών κανονισμών. Η υπόθεση αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς αποτελεί δοκιμασία για τη σχέση ανάμεσα στην πολιτική εξουσία και τον ακαδημαϊκό χώρο στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στο στόχαστρο των συντηρητικών
Οι επιθέσεις σε βάρος του Χάρβαρντ δεν είναι καινούργιες. Εδώ και χρόνια, πολλοί Ρεπουμπλικανοί κατηγορούν κορυφαία πανεπιστήμια ότι προάγουν αριστερόστροφες ιδεολογίες. Ωστόσο, η ένταση κλιμακώθηκε απότομα μετά τις μαζικές φοιτητικές κινητοποιήσεις της άνοιξης του 2024, με αφορμή τον πόλεμο στη Γάζα. Το Κογκρέσο, με πρωτοβουλία Ρεπουμπλικάνων βουλευτών, διεξάγει πλέον επίσημη έρευνα σε βάρος του πανεπιστημίου για πιθανές παραβιάσεις της νομοθεσίας περί ίσης μεταχείρισης. Ακόμη πιο ακραία ήταν η απειλή της κυβέρνησης να περιορίσει την πρόσβαση αλλοδαπών φοιτητών στο Χάρβαρντ, προβάλλοντας ως όρο τον έλεγχο των πολιτικών τους απόψεων πριν την αποδοχή της εγγραφής τους.
Απαντώντας στην κυβερνητική πίεση, το Χάρβαρντ υπογραμμίζει στην αγωγή του πως δεν ανέχεται καμία μορφή αντισημιτισμού ή διάκρισης και έχει ήδη δρομολογήσει μεταρρυθμίσεις για την καταπολέμησή τους εντός της πανεπιστημιούπολης. Ωστόσο, κατηγορεί την κυβέρνηση ότι αντί να συνεργαστεί, επιλέγει την τιμωρία, μπλοκάροντας ζωτικής σημασίας ερευνητικά προγράμματα. Η στάση του πανεπιστημίου συγκέντρωσε την υποστήριξη μερίδας του ακαδημαϊκού κόσμου, που τη θεωρεί ένδειξη αντίστασης στην πολιτική ποδηγέτηση της ανώτατης εκπαίδευσης. Την ίδια στιγμή, άλλα ιδρύματα – όπως το Πανεπιστήμιο Κολούμπια – προχώρησαν σε προσαρμογές υπό το βάρος των πιέσεων. Η έκβαση της νομικής αυτής μάχης θα αποτελέσει πιθανότατα σημείο αναφοράς για το μέλλον των σχέσεων ανάμεσα στην κρατική εξουσία και τα πανεπιστήμια, ειδικά σε μια εποχή πολιτικής πόλωσης και κοινωνικών εντάσεων στις ΗΠΑ.
