Στις 23 Απριλίου 2005, ένα απλό βίντεο μόλις 19 δευτερολέπτων άνοιγε την αυλαία μιας νέας εποχής. Ο τίτλος του; «Me at the zoo». Ο πρωταγωνιστής του; Ο Jawed Karim, ένας εκ των συνιδρυτών του YouTube. Το περιεχόμενο; Μια σύντομη κουβέντα μπροστά από μερικούς ελέφαντες στον ζωολογικό κήπο του Σαν Ντιέγκο. Ήταν το πρώτο βίντεο που ανέβηκε ποτέ στην πλατφόρμα. Κι όμως, μέσα από αυτή τη λιτή, σχεδόν αθώα σκηνή, γεννιόταν ένα από τα μεγαλύτερα τεχνολογικά θαύματα του 21ου αιώνα. Το YouTube δεν ήταν εξαρχής το γίγαντας που ξέρουμε σήμερα. Ήταν το όραμα τριών πρώην υπαλλήλων της PayPal – των Steve Chen, Chad Hurley και Jawed Karim – που ένιωθαν ότι στο ίντερνετ έλειπε ένας χώρος όπου ο καθένας θα μπορούσε να μοιραστεί ένα βίντεο. Η αφορμή; Από τη μία η αδυναμία εύρεσης του επίμαχου πλάνου από τη συναυλία της Τζάνετ Τζάκσον στο Super Bowl, από την άλλη τα ερασιτεχνικά πλάνα από το φονικό τσουνάμι στον Ινδικό Ωκεανό το 2004. Από ένα ταπεινό γραφείο στο Σαν Ματέο της Καλιφόρνια, το YouTube βγήκε «στον αέρα» τον Φεβρουάριο του 2005. Δύο μήνες μετά, το «Me at the zoo» έκανε ντεμπούτο – και το ίντερνετ δεν θα ήταν ποτέ ξανά το ίδιο.
Σήμερα, 20 χρόνια μετά, το YouTube είναι κάτι παραπάνω από μια πλατφόρμα. Είναι πολιτισμός, επάγγελμα, μηχανή χρημάτων, πεδίο πολιτικής και κοινωνικής σύγκρουσης. Με δισεκατομμύρια χρήστες σε όλο τον πλανήτη, βίντεο που παράγονται κάθε δευτερόλεπτο και προβολές που μετριούνται σε τρισεκατομμύρια, η επιρροή του είναι ανυπολόγιστη. Το «Me at the zoo» μπορεί να μην είναι το πιο δημοφιλές – αυτός ο τίτλος ανήκει στο “Baby Shark Dance” με 15,8 δισ. προβολές – όμως έχει ξεχωριστή θέση στην ιστορία. Σήμερα μετρά περισσότερες από 355 εκατ. προβολές και σχεδόν 10,4 εκατομμύρια σχόλια. Το πιο liked σχόλιο; Από τον ίδιο τον ζωολογικό κήπο του Σαν Ντιέγκο, που δηλώνει περήφανος που φιλοξένησε το πρώτο βίντεο στην ιστορία του YouTube.
Ο άνθρωπος πίσω από την αρχή
Ο Jawed Karim, παρά το γεγονός ότι συνέβαλε στην ίδρυση του YouTube, δεν έμεινε στην εταιρεία. Προτίμησε να συνεχίσει τις σπουδές του στο Στάνφορντ και να διατηρήσει έναν πιο διακριτικό ρόλο ως σύμβουλος. Όταν η Google εξαγόρασε το YouTube το 2006, ο Karim είχε ένα μικρότερο μερίδιο, αλλά οι 137.000 μετοχές που έλαβε μεταφράστηκαν σε περίπου 64 εκατ. δολάρια.
Σήμερα, παραμένει πλούσιος και δραστηριοποιείται στον χώρο των επιχειρηματικών επενδύσεων – με συμμετοχές σε εταιρείες όπως το Reddit, το Eventbrite και η Airbnb. Δεν έχει δημοσιεύσει κανένα άλλο βίντεο στο κανάλι του πέρα από το πρώτο. Το χρησιμοποιεί, όμως, ως πεδίο διαμαρτυρίας – όπως το 2013, όταν άλλαξε την περιγραφή του για να καταδικάσει την υποχρεωτική σύνδεση με το Google+, ή το 2021, όταν χαρακτήρισε την κατάργηση των dislikes «ηλίθια ιδέα».
Είκοσι χρόνια μετά, το YouTube είναι παντού: στα σπίτια μας, στα σχολεία, στις επιχειρήσεις, στις πολιτικές καμπάνιες, στις καθημερινές μας συνήθειες. Όμως όλα ξεκίνησαν από έναν ελέφαντα και έναν τύπο με αμήχανο χαμόγελο που έλεγε: «Τα ωραία με τους ελέφαντες είναι ότι έχουν πολύ, πολύ μακριές προβοσκίδες. Και αυτό είναι όλο όσα έχω να πω». Και πράγματι, δεν χρειάστηκε τίποτα παραπάνω. Γιατί εκείνη τη στιγμή, το μέλλον είχε ήδη αρχίσει να γράφεται.