Γράφει η Ευτυχία Παπούλια Κοινωνιολόγος Οι λέξεις σημαίνουν περισσότερα από αυτό που διατυπώνεται γραπτά. Χρειάζεται η ανθρώπινη φωνή για να τις διαποτίσει με ένα βαθύτερο μήνυμα. Maya Angelou Δεν πρόλαβαν να εμφανιστούν και έκαναν φτερά. Τα πανάκριβα εντυπωσιακά τηλέφωνα της Apple έγιναν ανάρπαστα, με τους καταναλωτές να βγάζουν τη νύχτα έξω από τα καταστήματα και να […]
Γράφει η Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Οι λέξεις σημαίνουν περισσότερα από αυτό που διατυπώνεται γραπτά. Χρειάζεται η ανθρώπινη φωνή για να τις διαποτίσει με ένα βαθύτερο μήνυμα.
Maya Angelou
Δεν πρόλαβαν να εμφανιστούν και έκαναν φτερά. Τα πανάκριβα εντυπωσιακά τηλέφωνα της Apple έγιναν ανάρπαστα, με τους καταναλωτές να βγάζουν τη νύχτα έξω από τα καταστήματα και να κάνουν ουρές προκειμένου να προλάβουν να το αποκτήσουν. Ακόμα και στη φτωχή Ελλαδίτσα, το iPhone εξαφανίστηκε από την πρώτη στιγμή, προκαλώντας τόσα σχόλια που τα μέσα δεν άφησαν να περάσει η είδηση στα ψιλά.
Οι κακές γλώσσες άρχισαν να κατηγορούν τους «τυχερούς» που το απέκτησαν πως είναι «κρυπτοευημερούντες» που αρέσκονται απλά στο να γκρινιάζουν πως δεν τα βγάζουν πέρα και είναι αναγκασμένοι να ακολουθούν μια λιτή ζωή, χωρίς εξόδους, χωρίς διακοπές.
«Πρόβατα», θύματα της μόδας και του στυγνού καπιταλισμού, προκλητικοί, που αδιαφορούν για τον πεινασμένο συνάνθρωπο, τον άστεγο που με την αξία του τηλεφώνου θα μπορούσε να εξασφαλίσει τροφή για μήνες.
Έτσι έσπευσε να σχολιάσει ο κοινός νους την «αστραπιαία» πώληση της πρώτης παρτίδας των πανέξυπνων κινητών σε μια χώρα που ως «ελίτ» θεωρείται η μερίδα του πληθυσμού που απλώς, δεν έχει χρέη.
Μια αντίληψη όχι μόνο λανθασμένη και μίζερη, αλλά και επικίνδυνη. Μέσα σε δέκα εκατομμύρια Έλληνες, αν κάποιοι κυκλοφορούν με iPhone και κοστούμι χιλιάδων ευρώ, δεν αποτελούν απόδειξη πως ξεπερνάμε την οικονομική κρίση.
Αν πάλι αναρωτιέστε τώρα τι το θέλουν, η απάντηση είναι απλή. Σε άλλες εποχές ακριβά κοσμήματα, φυσικές γούνες και πολυτελές αυτοκίνητο ήταν δείγματα κοινωνικής καταξίωσης. Σήμερα όλα αυτά θεωρούνται επαρχιωτισμός, βλαχιά. Πλέον ο νέος καταξιώνεται, ή νομίζει πως το κάνει, με λιγότερα χρήματα.
Όμως για ακόμα μία φορά πέφτουμε στην παγίδα του «δέντρου», χάνοντας το «δάσος» εντελώς. Η αστραπιαία πώληση των πιο ακριβών κινητών, μόνο χαρά και ελπίδα θα έπρεπε να προκαλεί. Η οικονομία κινείται, οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν ένα δώρο στον εαυτό τους και τελοσπάντων, κάποιοι, έχουν χρήμα.
Ένα ακριβό iPhone, έστω και με δόσεις, ακόμα και περιορίζοντας τους καφέδες και τις βόλτες, είναι αρκετό για να δείξει κάποιος πως οι επικοινωνιακές μας ανάγκες είναι τέτοιες, που οι φθηνές συσκευές δεν μπορούν να καλύψουν. Το τηλέφωνο των 1.500 ευρώ, δίνει «κύρος», παραπέμπει σε κάποιον πολυάσχολο, με πολλές δουλειές, φίλους, χρήματα – εικόνα που αναμφισβήτητα τραβά την προσοχή και αποκτά φανατικούς οπαδούς.
Κι αυτό είναι το πρόβλημα. Παρόλο που το κινητό τηλέφωνο παρέχει τη δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας σε δύσκολες περιστάσεις, κατά τα λοιπά λειτουργεί εις βάρος της παραγωγικότητας και των ανθρώπινων σχέσεων.
Οι άνθρωποι όμως που μιλούν πολύ δεν παράγουν αποτέλεσμα. Και εκείνοι που παράγουν δε μιλούν σχεδόν καθόλου.
Παρατηρείστε τη φύση.
Ο τζίτζικας που φλυαρεί όλη μέρα δεν παράγει τίποτα, σε αντίθεση με τα μυρμήγκια και τις μέλισσες. Δείτε σε ένα σούπερ μάρκετ, σε ένα εργασιακό χώρο, ακόμη και σε μια δημόσια υπηρεσία. Όλοι οι υπάλληλοι βρίσκονται σε συνεχή κίνηση χωρίς να επικοινωνούν μεταξύ τους, ωστόσο παράγουν έργο. Πόσο άχρηστα και πόσο αντιπαραγωγικά είναι τα λόγια που ανταλλάσσουν μεταξύ τους οι άνθρωποι μπορούμε να το διαπιστώσουμε παρακολουθώντας και τις «δραστηριότητες» των πολιτικών μας.
Σχεδόν 44 χρόνια ατέλειωτο κουβεντολόι για το Κυπριακό, 27 για το Σκοπιανό, αποτέλεσμα μηδέν. Ανούσιες αγορεύσεις και διαπληκτισμοί μπροστά σε κενά έδρανα στη Βουλή αποτέλεσμα μια θλιβερή εικόνα. Ατέλειωτοι μακροχρόνιοι καυγάδες ανάμεσα σε ζευγάρια για να καταλήξουν στη διαπίστωση πως διαφωνούν σε όλα μεταξύ τους. Τότε γιατί μιλάμε; Ή καλύτερα γιατί μιλάμε τόσο πολύ και μάλιστα χωρίς πλέον να χρησιμοποιούμε τη φωνή μας;
Τα λόγια επινοήθηκαν για να μην αφήνουν τον άνθρωπο να σκεφθεί, λέει η Αγκάθα Κρίστι. Έπεα πτερόεντα, τα αποκαλεί ο Όμηρος, verba volant scripta manent οι Λατίνοι. Parole parole parole, λέει ένα παλιό ιταλικό τραγούδι διευκρινίζοντας μέσα στους στίχους του πως βομβαρδιζόμαστε και βομβαρδίζουμε τους άλλους με τόσα πολλά λόγια που στο τέλος δεν καταφέρνουμε να πούμε ούτε αυτό που αισθανόμαστε.
Αλήθεια, τι θα λέγατε να καθιερώσουμε μια μέρα που θα απενεργοποιούμε για 24 ώρες τα κινητά μας; Τολμά άραγε κάποιος να πάρει αυτό το τεράστιο ρίσκο; Γιατί τότε είναι που θα καταλάβει ποιος είναι, πόσο αντέχει τη μοναχικότητά του και αν ξέρει να πατά στα πόδια του χωρίς εξαρτήσεις.
Γιατί «οι σιωπές κάνουν τις πραγματικές συζητήσεις. Αυτό που μετράει δεν είναι να μιλάς αλλά να μη χρειάζεται να μιλήσεις». Ή πιο σωστά, να μην χρειάζεται να γράψεις.
Από την έντυπη έκδοση
